Przygotowanie procedury pomiarowej na przykładzie wzorcowania miernika napięcia
Wielu użytkowników, szczególnie jeżeli chcą wdrożyć w swojej firmie system zarządzania, staje przed problemem opisania zagadnienia pomiarowego w postaci procedury.Procedura pomiarowa może dotyczyć dowolnego zagadnienia pomiarowego, gdzie konieczne jest zachowanie ustalonej powtarzalności i odtwarzalności otrzymanych wyników. Procedury pomiarowe są szczególnie ważne w przypadku wzorcowań i walidacji, ponieważ ewentualny błąd zostanie przeniesiony dalej w wyniku stosowania przyrządu lub urządzenia o błędnych wskazaniach.
Zobacz także
mgr inż. Grzegorz Loska Zmiany wartości pomiarowej impedancji pętli zwarcia w rzeczywistych niskonapięciowych sieciach IT
Przy pomiarach impedancji pętli zwarcia w przemysłowych, niskonapięciowych sieciach IT występuje wiele czynników wpływających na dokładność pomiarów. Wartości wyznaczonych pomiarowo impedancji pętli zwarcia...
Przy pomiarach impedancji pętli zwarcia w przemysłowych, niskonapięciowych sieciach IT występuje wiele czynników wpływających na dokładność pomiarów. Wartości wyznaczonych pomiarowo impedancji pętli zwarcia są często znacząco różne od wartości otrzymanych na podstawie obliczeń. Mają na to wpływ czynniki związane z zastosowaną metodą pomiarową (sposób uziemienia na czas pomiarów punktu neutralnego transformatora zasilającego), a także konfiguracja samej sieci IT, w której wykonujemy pomiary, oraz...
Fakro Elegancja i funkcjonalność: dlaczego schody strychowe są idealnym wyborem dla Twojego domu?
Składane schody prowadzące na strych są popularną alternatywą dla tradycyjnych schodów, które zazwyczaj zajmują bardzo dużo miejsca. W jakie konstrukcje warto zainwestować? Czym się charakteryzują?
Składane schody prowadzące na strych są popularną alternatywą dla tradycyjnych schodów, które zazwyczaj zajmują bardzo dużo miejsca. W jakie konstrukcje warto zainwestować? Czym się charakteryzują?
PHOENIX CONTACT Sp.z o.o. Efektywność prefabrykacji przewodów
Konstruktorzy szaf sterowniczych stoją przed wieloma wyzwaniami: począwszy od międzynarodowej presji konkurencyjnej i niedoboru wykwalifikowanych pracowników, po rosnące koszty pracy i materiałów. Stosunkowo...
Konstruktorzy szaf sterowniczych stoją przed wieloma wyzwaniami: począwszy od międzynarodowej presji konkurencyjnej i niedoboru wykwalifikowanych pracowników, po rosnące koszty pracy i materiałów. Stosunkowo niewiele można zrobić, aby wpłynąć na te aspekty, dlatego coraz częściej w centrum uwagi znajduje się produkcja własna ze wszystkimi procesami i strukturami, a także ogólna struktura kosztów.
StreszczenieW artykule przedstawiono, co powinna zawierać procedura pomiarowa i jak ją przygotować. Ogólne wytyczne zilustrowano prostym przykładem procedury wzorcowania analogowego miernika napięcia.AbstractFormulation of Measurement Procedure on the Example of Voltmeter CalibrationThis paper presents what should contain and how to prepare measurement procedure. General guidelines has been illustrated with simple example – analog voltmeter calibration procedure. |
Struktura procedury pomiarowej
Procedury pomiarowe stanowią integralną część systemu zarządzania (np. zgodnych z [5]). Zatem ich struktura graficzna i edytorska powinna być zbliżona do struktury innych dokumentów systemowych.
Aby zapewnić jednoznaczną identyfikację dokumentu na każdej stronie w tym samym miejscu (np. w nagłówku lub stopce) powinna znaleźć się informacja identyfikująca procedurę (np. nazwa, kod, tytuł), data i ewentualnie numer wydania procedury, data wprowadzenia procedury do użycia (jeżeli jest inna od daty wydania), numer i liczba stron oraz oznaczenie właściciela (np. nazwa lub logo firmy, działu). W większości przypadków procedur pomiarowych (technicznych) jest więcej, zaleca się więc sporządzenie procedury systemowej (ogólnej) zakorzenionej w księdze jakości, która opisuje sposób powstawania i zawartość procedur pomiarowych.
Podstawową zasadą pisania przejrzystego systemu zarządzania jest umiejscowienie każdej informacji, najlepiej tylko w jednym miejscu w systemie, oraz zapisywanie tylko tych informacji, które są niezbędne do osiągnięcia założonego celu, w tym wypadku będzie to powtarzalny pomiar. Oczywiście wszystkie wymagania odpowiednich norm definiujących system zarządzania muszą zostać spełnione, czyli nie można nie odnieść się w dokumentacji do wymagania, które wymaga opisu. Stosowanie załączników do procedur i odsyłaczy pomiędzy różnymi dokumentami systemowymi (księgą jakości, procedurami ogólnymi, technicznymi, instrukcjami, itp.) ułatwi wprowadzanie zmian i aktualizację systemu. Na przykład umieszczenie spisu wyposażenia pomiarowego w załączniku lub w kartotece przyrządów zamiast w treści procedur, w przypadku zakupu nowego sprzętu spowoduje konieczność zmiany tylko w tym załączniku lub kartotece bez konieczności zmian wszystkich procedur, w których może być wykorzystywany nowo zakupiony przyrząd.
Procedura sporządzenia procedury pomiarowej powinna określać:
- osoby (najlepiej jeżeli będą zdefiniowane poprzez swoje stanowiska służbowe), które mogą wystąpić z inicjatywą opracowania procedury,
- osoby, które i w jaki sposób podejmują decyzję o utworzeniu nowej procedury pomiarowej lub braku takiej potrzeby,
- osoby, które taką procedurę mają sporządzić lub osobę, która ma wskazać sporządzających wraz z określeniem terminu realizacji.
Kolejnym punktem jest schemat ramowy procedury pomiarowej, który powinien uwzględniać następujące zagadnienia:
- obiekt pomiaru i zakres stosowania procedury pomiarowej,
- osoby odpowiedzialne za stosowanie procedury i osoby mogące wykonywać pomiary,
- organizację prac,
- miejsce lub miejsca pomiaru oraz warunki środowiskowe,
- wyposażenie pomiarowe,
- działania zabezpieczające,
- metodę przeprowadzenia pomiaru – czyli właściwą instrukcję, jak wykonać pomiar,
- sposoby dokumentowania pomiarów,
- wyznaczenie niepewności pomiaru,
- kryteria oceny,
- wykaz dokumentów powiązanych (normy, zalecenia organizacji metrologicznych, ale też inne dokumenty systemowe, np. przywoływane procedury),
- wykaz załączników do procedury pomiarowej.
Procedura powinna posiadać swoją kartę zmian (najlepiej na pierwszej lub ostatniej stronie), gdzie umieszczane będą wprowadzane zmiany. Dobrą praktyką jest też umieszczanie ostatnich zmian w tekście innym kolorem. Jeżeli system zarządzania nie dopuszcza zmian w procedurze, ale zaleca każdorazową wymianę procedury na nową, to karta zmian nie jest potrzebna.
Na ogół szata graficzna oraz tryb opracowania i zatwierdzania wszystkich procedur pomiarowych jest taki sam, ale struktura jest indywidualna, zależna od postępowania przy przeprowadzeniu pomiaru. Często, zamiast długiego opisu warto przedstawić czynności wykonywane w ramach procedury pomiarowej w postaci schematów blokowych.
Procedura tworzenia procedury powinna również określać:
- parametry graficzne i edytorskie wprowadzanych procedur (np. umiejscowienie i wygląd oznaczenia procedury, wielkość czcionki, użyty edytor),
- informację, gdzie ma znaleźć się opis, kto opracował i zatwierdził procedurę pomiarową,
- inne informacje formalne (np. że za datę wprowadzenia procedury do stosowania uznaje się datę wydania),
- inne dokumenty systemowe bezpośrednio powiązane z procedurą opisującą tworzenie procedur pomiarowych (np. procedurę o prowadzeniu i nadzorze dokumentacji).
Jeżeli przy opracowywaniu procedury pomiarowej przewidujemy ewentualne korzystanie z pomocy innych lub konsultacje ekspertów, dobrze jest to również uwzględnić w tekście procedury opisującej tworzenie procedury pomiarowej.
Zarys procedury wzorcowania woltomierza
Wzorcowanie woltomierza należy do najprostszych pomiarów, polega ono na wyznaczeniu błędu wskazania wzorcowanego woltomierza w porównaniu do wskazań woltomierza wzorcowego. Obydwa przyrządy podłączone są równolegle do źródła napięcia. W przykładzie wzorcowany będzie woltomierz analogowy za pomocą woltomierza cyfrowego.
Obiekt pomiaru i zakres stosowania procedury pomiarowej. Przedmiotem procedury jest określenie organizacji pracy, metod i instrukcji pomiarowych stosowanych przy wzorcowaniu woltomierzy analogowych do pomiaru napięcia stałego i małej częstotliwości. Można doprecyzować, że np. sygnał pomiarowy powinien mieć przebieg stałoprądowy lub sinusoidalnie przemienny o częstotliwości od 20 Hz do 10 kHz oraz o jakie przyrządy chodzi, np. używane do pomiarów w danej firmie.
Należy również podać, kiedy i w jakim celu stosuje się daną procedurę, np.: przy dokonywaniu czynności technicznych związanych z wzorcowaniem analogowych mierników napięcia, w celu wystawienia świadectwa wzorcowania potwierdzającego właściwości metrologiczne pozwalające na dalsze używanie mierników w danym procesie technologicznym.
Osoby odpowiedzialne za stosowanie procedury i osoby mogące wykonywać pomiary, organizacja prac. W tym punkcie procedury należy wskazać osoby, które odpowiadają za organizację pracy oraz osoby wykonujące wzorcowanie. Jeżeli jest to możliwe (jest więcej niż jeden pracownik), sprawdzenia wyników wzorcowania powinna dokonać inna osoba niż wzorcujący. Również inne formalne wymagania względem pracowników wykonujących pomiary powinny zostać tutaj zawarte, np. konieczność posiadania odpowiednich uprawnień obsługi urządzeń elektrycznych, odbyte przeszkolenia. Opisany powinien zostać też sposób zgłaszania ewentualnych niezgodności i uszkodzeń oraz inne sprawy organizacyjne.
Miejsce pomiaru, wyposażenie pomiarowe. Wzorcowanie powinno odbywać sie w pomieszczeniu do tego przystosowanym (dla lepszych przyrządów wyposażonym w klimatyzację, a nawet klatkę Faradaya), jeżeli odbywa się na obiekcie przemysłowym, należy opisać, jakie środki ostrożności powinny zostać zachowane. Należy wymienić wyposażenie techniczne, które może być stosowane w ramach postępowania zgodnego z procedurą, jak wspomniano, najlepiej zrobić to poprzez wskazanie kartoteki przyrządów lub załącznik. Wyposażenie pomiarowe powinno być przygotowane do stosowania zgodnie z fabrycznymi instrukcjami obsługi, z zachowaniem obowiązujących przepisów BHP oraz musi posiadać ważną datę wzorcowania. Bez aktualnego świadectwa wzorcowania istnieje uzasadnione podejrzenie, że nie zostanie zachowana spójność pomiarowa. O określeniu daty ważności świadectwa wzorcowania danego przyrządu decydują inne dokumenty systemowe lub przepisy metrologiczne.
Przyrządy pomiarowe wykorzystywane do wzorcowania woltomierza należy wcześniej wygrzać i przeprowadzić procedury wstępne zgodnie z zaleceniami producenta (np. zerowanie przyrządu, przeprowadzenie autotestu, autokalibracji, itp.). Jeżeli jest to możliwe, należy przeprowadzić sprawdzenie bieżące kluczowego wyposażenia przed przystąpieniem do wzorcowania.
Wzorcowania woltomierza dokonuje się w odpowiednich warunkach środowiskowych:
- temperatura otoczenia (23 ± 2)°C,
- wilgotność względna powietrza na ogół nie więcej niż 75%,
- reklimatyzacja w temperaturze otoczenia na ogół nie krócej niż dobę,
- czas wygrzewania według zaleceń producenta, jednak nie krócej niż 30 minut.
Podczas wzorcowania na obiektach dopuszcza się odchyłki od tych wartości, jednak musi to być uwzględnione w procedurze i w budżecie niepewności.
Działania zabezpieczające. Prawidłowość uzyskanych wyników pomiaru zapewnia się poprzez okresową kontrolę dotyczącą wykonywania prac na stanowiskach pomiarowych i przeglądu zapisów dotyczących przeprowadzonych wzorcowań. Pracownicy wykonujący wzorcowania powinni uczestniczyć w niezbędnych szkoleniach oraz być zobowiązani do samokształcenia, ścisłego przestrzegania procedur i instrukcji wzorcowań, wymagań przedstawionych w zleceniu pomiaru i wynikających z instrukcji obsługi przyrządu wzorcowanego oraz ustaleń wymaganych przez system zarządzania.
Metoda przeprowadzenia pomiaru. Należy opisać jednoznacznie sposób postępowania podczas wzorcowania, tak aby została zapewniona powtarzalność i odtwarzalność pomiaru.
Warunki środowiskowe w trakcie wykonywania wzorcowania muszą być monitorowane i zapisywane w karcie pomiarowej, a jakiekolwiek odstępstwa zgłaszane osobie odpowiedzialnej za nadzór nad procedurą.
Czynności wstępne. Przed rozpoczęciem właściwego wzorcowania woltomierza analogowego należy wykonać czynności wstępne obejmujące:
- identyfikację producenta, typu i oznaczenia przyrządu wzorcowanego wraz z zapisaniem zebranych informacji w karcie pomiarowej,
- oględziny zewnętrzne w celu: stwierdzenia uszkodzeń uniemożliwiających obsługę przyrządu, sprawdzenia elementów regulacyjnych oraz urządzenia wskazującego. Jeżeli stwierdzono uszkodzenia uniemożliwiające obsługę przyrządu, należy odstąpić od wzorcowania i wystawić orzeczenie stwierdzające ten fakt (wzór orzeczenia powinien stanowić załącznik do procedury),
- przed wykonaniem wzorcowania przyrząd musi znajdować się przez co najmniej dobę w warunkach środowiskowych zgodnych z podanymi w procedurze, chyba że dokonuje się pomiarów na obiekcie,
- ułożenie przyrządu na stanowisku pomiarowym zgodnie z oznaczeniami na skali,
- sprawdzenie, czy wskazówka wzorcowanego przyrządu pokrywa się z kreską zerową podziałki – jeżeli nie, to należy skorygować położenie spoczynkowe wskazówki. Należy odróżnić ustawienie położenia spoczynkowego od adjustacji, która wymaga ingerencji w miernik lub przynajmniej w plomby na przyrządzie. Jeżeli ustawienie wskazówki jest zablokowane plombą i ma takie pozostać, należy uznać to jako adjustację miernika,
- wstępne obciążenie toru pomiarowego wzorcowanego przyrządu według zaleceń producenta, jednak nie krócej niż 30 minut.
Ustalenie punktów pomiarowych. Punkty pomiarowe przy wzorcowaniu powinny być określone zgodnie z potrzebami użytkownika. W przypadku woltomierzy analogowych można wybrać punkty sprawdzając jeden zakres (podstawowy) we wszystkich ocyfrowanych punktach podziałki, a pozostałe zakresy w minimum trzech ocyfrowanych punktach, wśród których znajduje się wskazanie minimalne i maksymalne.
Opis metody wzorcowania woltomierza. W tym miejscu należy opisać układ pomiarowy i postępowanie podczas wzorcowania, warto też, jeżeli nie jest to oczywiste jak w przypadku podłączenia woltomierza (równolegle przyrząd wzorcowy, wzorcowany i źródło napięcia), narysować schemat pomiarowy.
Woltomierze analogowe wzorcuje się metodą bezpośrednią. Zastosowane wzorce robocze powinny zapewnić warunek ok. trzykrotnie lepszego błędu granicznego w stosunku do wzorcowanego przyrządu. Ma to na celu zapewnienie niepewności pomiaru na poziomie umożliwiającym sprawdzenie zgodności ze specyfikacją. Sprawdzanie miernikiem wzorcowym o większym błędzie granicznym może po uwzględnieniu wszystkich składowych niepewności wzorcowania (porównaj budżet niepewności) prowadzić do niemożliwości potwierdzenia zgodności ze specyfikacją.
Podczas wzorcowania woltomierza analogowego należy tak regulować napięcie, aby wskazówki przyrządów wzorcowanych były nastawione na sprawdzane kreski podziałki. Błąd wskazań dla wartości napięcia odpowiadającej każdej ze sprawdzanych kresek podziałki należy wyznaczyć dwukrotnie: przy wrastającej i malejącej wartości napięcia – w celu wyznaczenia ewentualnej histerezy ustroju pomiarowego.
Wzorcowanie woltomierzy analogowych napięcia stałego i przemiennego należy powtórzyć przy zmienionej polaryzacji napięcia w torze pomiarowym miernika. Należy również określić częstotliwość przy sprawdzaniu woltomierzy napięcia przemiennego.
Dokumentowanie wzorcowania. Wyniki wzorcowań powinny być dokumentowane na papierowych bądź elektronicznych kartach pomiarowych i przechowywane na ogół przez co najmniej pięć lat. Jeżeli dane są przechowywane w postaci elektronicznej, należy wskazać ich lokalizację na serwerze lub w komputerze oraz zapewnić jednoznaczne oznaczenie plików z danymi.
Karty pomiarowe dotyczące przeprowadzenia wzorcowania woltomierza powinny zawierać:
- datę przeprowadzonego wzorcowania,
- temperaturę otoczenia, wilgotność względną powietrza,
- dane identyfikacyjne użytych wzorców roboczych,
- dane identyfikacyjne przyrządu wzorcowanego i ewentualnego zleceniodawcy,
- ograniczenia dotyczące użytkowania – o ile są, np. pozycja pracy i zawężony zakres temperatury pracy,
- informację jeśli była przeprowadzona adiustacja,
- zakresy, dla których przeprowadzono wzorcowanie wraz z zastosowaną do odczytu działką elementarną,
- wyniki pomiarów,
- informację na temat wyznaczonej niepewności pomiaru,
- identyfikację osoby wzorcującej.
W przypadku wykonania adiustacji sprawdzanego przyrządu, wskazane jest podanie wyników wzorcowania przed i po przeprowadzeniu adiustacji.
Wszystkie karty pomiarowe i świadectwa powinny być sprawdzane przez innego pracownika niż wzorcujący oraz zatwierdzane przez osobę nadzorującą. Fakt ten powinien znaleźć potwierdzenie na karcie pomiarowej.
Świadectwo wzorcowania powinno być zgodne ze wzorem zawartym w dokumencie DAP-04 [6] i zawierać podstawowe dane o wzorcowanym przyrządzie oraz wyniki pomiarów wraz z odpowiadającymi im niepewnościami, może również zawierać ocenę zgodności ze specyfikacją. Przykład sposobu zamieszczania wyników na świadectwie wzorcowania przedstawiono w tabeli 1. Należy zawrzeć również informacje (jeżeli dotyczy to danej firmy) o przechowywaniu kopii świadectw i sposobu wprowadzania w nich zmian. Pewne dane i opisy nie muszą znajdować się bezpośrednio w procedurze wzorcowania woltomierza, powinny zostać jednak w jakiś sposób przywołane z innego miejsca systemu zarządzania.
Niepewność pomiaru. W celu wyliczenia niepewności trzeba wyznaczyć równanie pomiaru oraz budżet niepewności. Wytyczne ogólne można znaleźć w dokumentach międzynarodowych, w przypadku wzorcowania jest to dokument EA 4/02 [3]. Dokument zilustrowany jest wieloma przykładami, przykład S9 dotyczy wzorcowania woltomierza cyfrowego, w przypadku woltomierza analogowego można postąpić według metody opisanej poniżej.
Równanie pomiaru. Maksymalny błąd pomiaru analogowym miernikiem napięcia wyznacza się z równania pomiaru:
gdzie:
Vix – wskazanie powodujące błąd maksymalny,
Vs – wartość odniesienia generowana przez kalibrator napięcia lub odczytana na woltomierzu wzorcowym,
δVix – poprawka związana z ograniczoną rozdzielczością wzorcowanego woltomierza,
δVs – poprawka związana z dodatkowymi czynnikami wpływającymi na wartość odniesienia (temperaturą otoczenia, dryftem wzorca w czasie, niestabilnością krótkoterminową, warunkami pracy wzorca, itp.).
Po sformułowaniu równania pomiaru należy opisać w procedurze, jak wyznaczono poszczególne wielkości. Na przykład wartość wskazaną przez woltomierz wzorcowany Vix przyjmuje się odczyt z dokładnością co najmniej 1/5 działki elementarnej. Należy również sprecyzować, jak określana jest wartość odniesienia Vs, jej sposób odczytu, liczba pomiarów, na podstawie których wyliczono wartość średnią, itp.
Równanie niepewności pomiaru. Równanie złożonej niepewności błędu pomiaru u(ex) formułuje się na podstawie równania pomiaru i w przypadku wzorcowania woltomierza analogowego przybiera ono postać:
Tak jak w przypadku równania pomiaru, również w przypadku równania niepewności pomiaru należy opisać sposób wyznaczenia poszczególnych składników równania.
Niepewność standardowa u(Vix) jest związana z efektem paralaksy. W przypadku standardowych pomiarów składnik ten jest pomijany jako znikomo mały w porównaniu z niepewnością związaną z rozdzielczością wskazań przyrządu wzorcowanego.
Niepewność standardowa u(δVix) związana z ograniczoną rozdzielczością przyrządu wzorcowanego, przyjmując rozkład prostokątny, wyznacza się ją ze wzoru:
gdzie:
D – rozdzielczość wzorcowanego woltomierza, np. 1/5 lub 1/10 działki elementarnej w zależności od możliwości odczytu.
Jak widać przy wzorcowaniu przyrządów analogowych konieczne jest zapisywanie w karcie pomiarowej nie tylko wartości wskazanej przez przyrząd, ale także (w celu wyznaczenia niepewności pomiaru) istotna jest znajomość działki elementarnej, czyli pośrednio podziałki, z której dokonano odczytu. Dla mierników posiadających więcej niż jedną podziałkę, korzystniej jest wybrać tę o największej rozdzielczości, w celu minimalizacji u(δVix), która w wielu przypadkach wzorcowań mierników analogowych ma największy udział w budżecie niepewności.
Niepewność standardowa u(Vs) związana z dokładnością wyznaczenia wartości odniesienia. Zapewnienie spójności pomiarowej wymaga zastosowania nieprzerwanego łańcucha porównań, dostępne jest wtedy świadectwo wzorcowania miernika kontrolnego. W takim przypadku wartość niepewności standardowej u(Vs) wyznacza się na podstawie niepewności rozszerzonej podanej w świadectwie wzorcowania przyrządu kontrolnego zgodnie ze wzorem:
gdzie:
U(Vs) – niepewność rozszerzona wyniku pomiaru wzorca określona w świadectwie wzorcowania,
k – współczynnik rozszerzenia, podany w świadectwie wzorcowania, na ogół k = 2.
Niepewność standardowa u(dVs) związana z dodatkowymi czynnikami wpływającymi na wartość odniesienia. Wpływ dodatkowych czynników na wskazanie przyrządu wzorcowego, takich jak: temperatura otoczenia, dryft wzorca w czasie, niestabilność krótkoterminowa, warunki pracy wzorca; powinien zostać oszacowany na podstawie błędu granicznego przyrządu wzorcowego, zakładając rozkład prostokątny, zgodnie z zależnością:
gdzie:
F – błąd graniczy przyrządu, podany przez producenta.
Budżet niepewności. Wygodnym i ogólnie przyjętym do stosowania jest sposób przedstawienia budżetu niepewności w postaci tabeli, która w przypadku wzorcowania analogowego miernika napięcia przyjmuje postać tabeli 2.
Niepewność rozszerzona. Niepewność rozszerzoną wyznaczenia błędu pomiarowego oblicza się zgodnie ze wzorem:
gdzie:
k – współczynnik rozszerzenia równy 2, odpowiadający poziomowi ufności ok. 95%,
u(ex) – złożona niepewność standardowa wyznaczenia błędu wzorcowania.
Wyznaczanie bardziej złożonego budżetu niepewności na przykładzie wzorcowania czujnika termoelektrycznego przedstawiono w numerze 3/2013 miesięcznika „elektro.info” [2].
Kryteria oceny. Jeżeli ma zostać przeprowadzona analiza wyników, dokonuje się jej z uwzględnieniem niepewności pomiaru z przeprowadzonego wzorcowania opierając się na dopuszczalnych błędach granicznych podanych przez producenta lub wartościach granicznych procesu technologicznego, w którym przyrządy będą stosowane na podstawie dokumentu ILAC-G8 [4]. Przykład takiej analizy dla wyników wzorcowania cyfrowego miernika napięcia przedstawiono w numerze 3/2012 miesięcznika „elektro.info” [1]. Dla miernika analogowego dokonuje się jej w taki sam sposób.
Dokumenty związane z procedurą. Jako dokumenty powiązane należy przywołać dokumenty wewnętrzne, np. procedury ogólne, rozdziały księgi jakości, instrukcje pomiarowe oraz zewnętrzne np.: normy, EA 4/02, ILAC-G8, instrukcje EURAMETu i inne przywoływane lub związane z procedurą, dotyczące nadzoru nad dokumentacją, wyposażenia pomiarowego, itp.