Wobec zwiększania się liczby odbiorników energii
elektrycznej o bardzo zróżnicowanym charakterze poboru energii,
w szczególności odbiorników nieliniowych, poważnie rośnie ryzyko
powstawania łuków elektrycznych.
Obszarami artykułu są m.in.: ochrona przeciwpożarowa, termowizja, kamery termowizyjne, bezpieczeństwo pożarowe oraz instalacje elektroenergetyczne. Autorzy w szczególności omawiają kwestie powstawania...
Obszarami artykułu są m.in.: ochrona przeciwpożarowa, termowizja, kamery termowizyjne, bezpieczeństwo pożarowe oraz instalacje elektroenergetyczne. Autorzy w szczególności omawiają kwestie powstawania obrazu termowizyjnego i wykrywania w nim anomalii termicznych, właściwości kamer. Temat wieńczą uwagi dotyczące pomiarów w energetyce przy wykorzystaniu kamer termowizyjnych.
Zastosowanie skomplikowanych urządzeń elektronicznych i czujników do ulepszania i rozszerzania procesów produkcji, obróbki skrawaniem i procesów produkcyjnych w zastosowaniach przemysłowych jest możliwe...
Zastosowanie skomplikowanych urządzeń elektronicznych i czujników do ulepszania i rozszerzania procesów produkcji, obróbki skrawaniem i procesów produkcyjnych w zastosowaniach przemysłowych jest możliwe tylko wtedy, gdy wszystkie komponenty przetrwają w trudnym środowisku. Systemy muszą wytrzymywać gorące, wilgotne i trudne warunki oraz niszczące pola elektryczne i magnetyczne. Specyficzne warunki środowiskowe, w których produkt jest używany, wpływają na jego specyfikacje. Takie specyfikacje należy...
Straty w sieci energetycznej różnią się znacznie w poszczególnych krajach na całym świecie. Liczby wahają się od mniej niż 4% do ponad 20%. W większości krajów daje to możliwość znacznych oszczędności....
Straty w sieci energetycznej różnią się znacznie w poszczególnych krajach na całym świecie. Liczby wahają się od mniej niż 4% do ponad 20%. W większości krajów daje to możliwość znacznych oszczędności. Transformatory rozdzielcze są wykorzystywane do przekształcania energii elektrycznej ze średniego napięcia – poziomu, na którym energia jest przesyłana lokalnie i dostarczana do wielu odbiorców przemysłowych – do poziomu niskiego napięcia – zazwyczaj wykorzystywanego przez konsumentów indywidualnych...
Streszczenie
W artykule przedstawiono zasadę działania detektorów powstawania łuków elektrycznych, opartych na bazie analizy widma przebiegu prądu. Zaprezentowano układ komercyjny oraz system umożliwiający implementację własnych algorytmów cyfrowego przetwarzania sygnałów w celu zwiększenia niezawodności detektora.
Abstract
Electric arc detection systems, based on current waveform spectrum analysis
The idea of electric arc detection systems, based on current spectrum analysis was presented in the paper. There were also presented an example of commercial system and open system, which enables implementation of author’s-specific digital signal processing algorithms for increasing of detector reliability.
Zjawiska te powstają zarówno w dużych rozdzielniach elektrycznych, jak i w instalacjach domowych.
W pierwszym przypadku istnieje niebezpieczeństwo całkowitego zniszczenia całych, bardzo kosztownych jednostek polowych oraz poważnych awarii energetycznych. Ponadto notowane są również przypadki śmiertelnego porażenia obsługi podczas wystąpienia tego typu zjawisk.
Drugi z przypadków może spowodować uszkodzenie domowego sprzętu elektrycznego, zasilanego z zakłóconej sieci, oraz wywołać niebezpieczeństwo pożaru. Wobec powyższych stosuje się określone metody wykrywania obecności łuku elektrycznego, wśród których znajdują się metody bazujące na przetwarzaniu widma przebiegu prądu elektrycznego.
Problem oraz skutki powstawania łuku elektrycznego
Łuk elektryczny powstaje w miejscu, gdzie napięcie między dwoma punktami przekracza napięcie przebicia dielektryka między nimi. W zaistniałej sytuacji tworzy się plazma i prąd zaczyna płynąć poza przewodnikiem.
Powstały łuk elektryczny emituje światło o bardzo dużym natężeniu oraz szybko nagrzewa powierzchnie metali, na których występuje. Zjawisko to zostało wykorzystane w lampach łukowych oraz spawarkach. Często jednak dochodzi do powstania łuku w miejscach, gdzie jest to niepożądane.
Popularne w elektroenergetyce zaciski śrubowe potrafią z czasem poluzować się, co powoduje ich nagrzewanie się i doprowadza do uszkodzenia izolacji przykręconych przewodów. Podczas tworzenia instalacji elektrycznej lub zwykłej codziennej eksploatacji urządzeń, żyły wewnątrz kabla mogą ulec uszkodzeniu na skutek zgniecenia lub zbyt mocnego zgięcia.
Takie sytuacje są często niezauważane, ponieważ dochodzi do naderwania, a nie całkowitego rozerwania kabla. Jego dalsza eksploatacja może jednak doprowadzić do pożaru.
Obecnie, w komercyjnych systemach pomiarowych do detekcji łuku elektrycznego stosuje się przede wszystkim dwie metody:
detekcję gwałtownego spadku napięcia
oraz detekcję emisji świetlnej łuku.
Metody te stosowane są indywidualnie bądź łącznie, dzięki czemu zwiększana jest wiarygodność uzyskiwanych informacji na temat wystąpienia łuku.
Ponieważ czujniki optyczne z reguły pracują w zakresie fal światła widzialnego 400–700 nm i oparte są na czujnikach światłowodowych, czułość toru pomiarowego tych czujników dobierana jest w taki sposób, aby maksymalnie ograniczyć wpływ światła słonecznego oraz oświetlenia elektrycznego na wyniki detekcji łuku. Czujniki instalowane są zarówno w polach zasilających, jak i polach odpływowych rozdzielni elektrycznych.
Obok głównych wymienionych metod detekcji łuku, rozwijana jest również metoda bazująca na analizie widma częstotliwościowego prądu. Analiza częstotliwościowa prądu płynącego w instalacji pozwala na stwierdzenie, czy wystąpił łuk elektryczny oraz dodatkowo, jakiego typu odbiorniki pobierają z niej energię.
Rys. 1. Widma częstotliwościowe stałych zakłóceń w sieci oraz wprowadzanych przez łuk [1]
Określenie typu odbiornika pobierającego energię, możliwe jest na podstawie analizy lokalnych maksimów w widmie przebiegu prądowego w stanie, gdy łuk nie występuje, natomiast sama detekcja łuku polega na wykryciu charakterystycznego kształtu widma. Kształt ten jest spowodowany ciągłymi i losowymi skokami wartości prądu, jakie wywołuje obecność łuku elektrycznego.
Kryterium detekcji łuku polega na wybraniu takiego pasma, w którym wprowadza on najwyższe harmoniczne w stosunku do zakłóceń, jakie tam stale występują. Na rys. 1. przedstawiono porównanie widm częstotliwościowych zakłóceń stale występujących w sieci (kolor czarny) oraz zakłóceń, jakie wprowadza łuk (kolor czerwony). Należy zwrócić uwagę na fakt, iż zakłócenia stałe różnią się w zależności od przeznaczenia badanej instalacji, dlatego opisane w następnym punkcie detektory analizują bardzo oddalone od siebie pasma częstotliwości. Pierwszy z nich przeznaczony jest do użytku w instalacjach ogniw fotowoltaicznych, a drugi w standardowych instalacjach elektrycznych w budynkach.
Na podstawie rys. 1. można stwierdzić, iż różnica między zakłóceniami stale występującymi w sieci elektrycznej a zakłóceniami, jakie wprowadza łuk, jest najmniejsza w okolicach częstotliwości 15 MHz, należy więc odrzucać to pasmo podczas badań. Największa różnica występuje natomiast przy częstotliwościach powyżej 21 MHz i to pasmo należy poddawać analizie.
Urządzenia zabezpieczające przed skutkami iskrzenia
Detektor iskrzenia w instalacjach ogniw fotowoltaicznych: TI RD-195
Schemat blokowy detektora przedstawiono na rys. 2.
Rys. 2. Schemat blokowy układu detektora RD-195 [2]
Elementem stanowiącym izolację galwaniczną między badaną siecią a układem stanowi transformator, którego uzwojenie pierwotne o maksymalnej obciążalności prądowej 15 A podłącza się szeregowo do sieci, a na uzwojeniu wtórnym generuje się proporcjonalne do zakłóceń napięcie.
Wytworzone napięcie przenoszone jest przez diodowy ogranicznik w celu ochrony dalszej części układu. Następnie jest ono podawane na analogowy filtr środkowoprzepustowy, który przepuszcza wszystkie częstotliwości od 40 do 120 kHz. Tak przygotowany sygnał trafia na przetwornik analogowo-cyfrowy sterowany przez procesor, który w czasie rzeczywistym dokonuje przekształcenia FFT i ocenia na podstawie kształtu otrzymanego widma, czy wystąpił łuk.
Rys. 3. Widma częstotliwościowe sygnałów z detektora RD-195 podczas braku łuku oraz jego trwania
Detektor został zaprojektowany do implementacji w możliwie jak największej liczbie miejsc, dlatego sygnalizuje wystąpienie łuku jednocześnie trzema drogami: poprzez zaświecenie diody LED, ustawienie stanu wysokiego na jednym z jego wyprowadzeń oraz wysłanie odpowiedniego komunikatu przez magistralę RS‑232. Służy ona dodatkowo do zmiany ustawień oraz wysyłania wyników pomiarów z detektora.
Dzięki tej możliwości na rys. 3. przedstawiono widma częstotliwościowe sygnałów otrzymanych podczas braku łuku (kolor niebieski) oraz podczas jego trwania (kolor czerwony). Detektor posiada dodatkowo generator szumu wytwarzający sygnał naśladujący łuk, aby umożliwić testowanie jego sprawności bez konieczności wytwarzania kontrolowanego łuku. Generator można aktywować trzema drogami: poprzez naciśnięcie przycisku, podłączenie zworki lub wysłanie odpowiedniej komendy przez magistralę RS-232.
Rys. 3. pokazuje różnicę między widmem częstotliwościowym sygnału zarejestrowanego podczas braku łuku a widmem sygnału podczas jego występowania, która jest bardzo dobrze zauważalna i łatwa do wykrycia, ponieważ przedział częstotliwości do analizy został już wybrany przez autora układu i odfiltrowany. Na widmie częstotliwościowym sygnału podczas występowania łuku widać pracę filtru środkowoprzepustowego 40–120 kHz, będącego częścią analogowego układu wejściowego detektora.
Detektor iskrzenia w instalacjach elektrycznych: Siemens 5SM6
Rys. 4. Schemat blokowy detektora 5SM6 [1]
Opisywany detektor wykonany jest w postaci gotowego modułu na szynę DIN w celu prostej instalacji w domowej sieci elektrycznej. Jego schemat blokowy przedstawiono na rys. 4.
Przewód fazowy przeprowadzony jest przez dwa przekładniki. Pierwszy dostarcza informacji niskich częstotliwości, obrazujących kształt przebiegu prądu w sieci, a drugi zakłóceń wysokich częstotliwości wytwarzanych przez odbiorniki.
Sygnały z przekładników trafiają do części analogowej układu, w której są prostowane, a sygnał wysokiej częstotliwości dodatkowo filtrowany. Następnie sygnały zamieniane są na postać cyfrową i przetwarzane przez procesor obliczający szereg wskaźników i porównujący ich wartości ze współczynnikami wyznaczonymi na podstawie badań. W przypadku ich przekroczenia procesor podaje odpowiednie napięcie na cewkę i monitorowany obwód jest odłączany od zasilania poprzez mechanicznie sprzężony z detektorem wyłącznik w postaci osobnego modułu.
Detektor stworzony został z myślą o zapobieganiu fałszywym wyzwoleniom podczas działania urządzeń, które wytwarzają iskrzenie podczas normalnej pracy, jak na przykład silnik wiertarki. Zapewnia to analiza sygnału wysokiej częstotliwości tylko w zakresie od 22 do 24 MHz, gdzie różnica między zakłóceniami stałymi a wprowadzanymi przez łuk jest największa, co zostało zobrazowane na rys. 1., oraz szereg obliczanych wskaźników, których wszystkie wartości muszą zostać przekroczone, aby doszło do odłączenia monitorowanego obwodu.
Podsumowanie
Detekcja łuku elektrycznego wykorzystująca przetwarzanie widma przebiegu prądu umożliwia implementację inteligentnych algorytmów, rozpoznających typ obciążenia i określających konieczność odłączenia go od zasilania. Ponadto możliwe jest podłączenie dodatkowych modułów optycznych wykrywających emisję świetlną, która może podnieść wiarygodność decyzji podejmowanych przez układy automatyki zabezpieczeniowej.
W większości budynków z wielkiej płyty, które były wybudowane w latach 60. i 70. ubiegłego wieku, instalacje elektryczne nie odpowiadają współczesnemu poziomowi techniki, a ich stan wymaga pilnych działań....
W większości budynków z wielkiej płyty, które były wybudowane w latach 60. i 70. ubiegłego wieku, instalacje elektryczne nie odpowiadają współczesnemu poziomowi techniki, a ich stan wymaga pilnych działań. Ponadto instalacje te z punktu widzenia mocy zapotrzebowanej nie są dostosowane do obecnych potrzeb urządzeń elektrycznych, które mamy w mieszkaniach. Należy pamiętać, że od stanu instalacji elektrycznych w budynku zależy nie tylko bezpieczeństwo mieszkańców, ale również bezpieczeństwo pożarowe...
W dołowej sieci kopalnianej jako środki monitorujące stan izolacji sieci pracującej pod napięciem stosowane są zabezpieczenia upływowe. W przypadku obniżenia się rezystancji doziemnej Rd poniżej wartości...
W dołowej sieci kopalnianej jako środki monitorujące stan izolacji sieci pracującej pod napięciem stosowane są zabezpieczenia upływowe. W przypadku obniżenia się rezystancji doziemnej Rd poniżej wartości progowej (zgodnej z określoną normą [2, 3]) zadaniem takiego zabezpieczenia jest wyłączenie (bądź sygnalizacja) uszkodzonego fragmentu sieci. Dostępne na rynku rozwiązania zabezpieczeń upływowych można podzielić na dwie grupy: zabezpieczenia oparte na stałym lub przemiennym źródle pomocniczym. Na...
W dołowej sieci kopalnianej jako środki monitorujące stan izolacji sieci pracującej pod napięciem stosowane są zabezpieczenia upływowe. W przypadku obniżenia się rezystancji doziemnej Rd poniżej wartości...
W dołowej sieci kopalnianej jako środki monitorujące stan izolacji sieci pracującej pod napięciem stosowane są zabezpieczenia upływowe. W przypadku obniżenia się rezystancji doziemnej Rd poniżej wartości progowej (zgodnej z określoną normą [5, 6]) zadaniem takiego zabezpieczenia jest wyłączenie (bądź sygnalizacja) uszkodzonego fragmentu sieci.
Instalacje elektryczne zasadniczo stanowią zespół urządzeń przeznaczonych do dostarczenia energii elektrycznej z sieci rozdzielczej do odbiorników [2]. Obejmują one przewody i kable elektroenergetyczne,...
Instalacje elektryczne zasadniczo stanowią zespół urządzeń przeznaczonych do dostarczenia energii elektrycznej z sieci rozdzielczej do odbiorników [2]. Obejmują one przewody i kable elektroenergetyczne, urządzenia zabezpieczające i przyrządy łączeniowe, zabezpieczające, ochronne, sterujące i pomiarowe wraz z ich obudowami i konstrukcjami wsporczymi, odbiorniki energii elektrycznej (siłowe, oświetleniowe, elektrotermiczne, gospodarstwa domowego i inne) oraz rezerwowe źródła energii elektrycznej wraz...
Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej wprowadziła realizację krajowego celu w zakresie efektywności energetycznej rozumianego jako uzyskanie do 2020 r. oszczędności energii finalnej...
Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej wprowadziła realizację krajowego celu w zakresie efektywności energetycznej rozumianego jako uzyskanie do 2020 r. oszczędności energii finalnej w ilości 13,6 Mtoe – co odpowiada utrzymaniu zużycia energii pierwotnej na poziomie 96,4 Mtoe (mega ton oleju ekwiwalentnego). Dodatkowo przedłużenie funkcjonowania mechanizmu wsparcia w postaci systemu białych certyfikatów gwarantującego korzyści finansowe dla przedsięwzięć służących poprawie efektywności...
W dzisiejszym świecie obserwujemy coraz szybszy rozwój technologiczny w każdym obszarze życie i funkcjonowania człowieka. Dotyczy to w szczególności zagadnień przemysłu wytwórczego, który jest nieodłączny...
W dzisiejszym świecie obserwujemy coraz szybszy rozwój technologiczny w każdym obszarze życie i funkcjonowania człowieka. Dotyczy to w szczególności zagadnień przemysłu wytwórczego, który jest nieodłączny z funkcjonowaniem człowieka. W procesach technologicznych bardzo ważne stają się dzisiaj oprócz bezpieczeństwa człowieka, jakość i efektywność procesów. Użytkownicy chcą wiedzieć coraz więcej o procesach i mieć na nie wpływ. W ten nurt oczekiwań doskonale wpisuje się koncepcja tzw. czwartej rewolucji...
W rozdzielnicach wysokiego (WN) i średniego (SN) napięcia jest instalowana różnego rodzaju aparatura pomiarowa i sterująca składająca się między innymi z: elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej,...
W rozdzielnicach wysokiego (WN) i średniego (SN) napięcia jest instalowana różnego rodzaju aparatura pomiarowa i sterująca składająca się między innymi z: elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej, koncentratorów danych i sprzętu komputerowego.
Instalacje elektryczne na placach budowy i/lub rozbiórki podlegają ściśle krajowym regulacjom prawnym dotyczącym instalacji elektrycznych. Wynikają one głównie z ustawy Prawo budowlane [1] i jednego z wielu...
Instalacje elektryczne na placach budowy i/lub rozbiórki podlegają ściśle krajowym regulacjom prawnym dotyczącym instalacji elektrycznych. Wynikają one głównie z ustawy Prawo budowlane [1] i jednego z wielu aktów wykonawczych do niej – Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych [2]. W rozdziale 7 poświęconym instalacjom i urządzeniom elektroenergetycznym wspomnianego rozporządzenia zamieszczono szereg...
Transformatory rozdzielcze SN/nn stanowią najliczniejszą grupę jednostek transformatorowych w polskim systemie elektroenergetycznym. Transformatory energetyczne to urządzenia elektryczne przeznaczone do...
Transformatory rozdzielcze SN/nn stanowią najliczniejszą grupę jednostek transformatorowych w polskim systemie elektroenergetycznym. Transformatory energetyczne to urządzenia elektryczne przeznaczone do przetwarzania energii elektrycznej o określonym napięciu na energię elektryczną o innym lub takim samym napięciu.
Wzrost mocy: zapotrzebowanej rozdzielnic niskiego napięcia (nn), pojedynczych odbiorników (najczęściej napędzających linię technologiczną), transformatorów SN/nn oraz wymagania Prawa energetycznego [1]...
Wzrost mocy: zapotrzebowanej rozdzielnic niskiego napięcia (nn), pojedynczych odbiorników (najczęściej napędzających linię technologiczną), transformatorów SN/nn oraz wymagania Prawa energetycznego [1] związane z jakością energii elektrycznej sprawiają, że wymagany przekrój pojedynczego przewodu zasilającego często jest większy od przekroju oferowanych w handlu przewodów. W takiej sytuacji jedynym rozwiązaniem jest stosowanie, prowadzonych tą samą trasą, równolegle układanych przewodów.
Przekładniki prądowe niskiego napięcia są powszechnie wykorzystywane w układach pomiarowych oraz układach automatyki. Są one instalowane w torach prądowych, które stanowią pierwotne uzwojenie transformatora,...
Przekładniki prądowe niskiego napięcia są powszechnie wykorzystywane w układach pomiarowych oraz układach automatyki. Są one instalowane w torach prądowych, które stanowią pierwotne uzwojenie transformatora, jaki tworzy przekładnik. Na rysunku 1. zostały przedstawione oznaczenia zacisków przekładników prądowych stosowanych w praktyce.
Skompletowanie zestawu narzędzi to duże wyzwanie i spora inwestycja. Od niej bowiem zależy w dużej mierze szybkość, a przede wszystkim staranność wykonania pracy. Przy wykonywaniu kolejnych zadań oraz...
Skompletowanie zestawu narzędzi to duże wyzwanie i spora inwestycja. Od niej bowiem zależy w dużej mierze szybkość, a przede wszystkim staranność wykonania pracy. Przy wykonywaniu kolejnych zadań oraz częstych zmianach miejsc pracy, dużym kłopotem dla wykonawcy bywa nieporządek w skrzynce narzędziowej – spowodowany dużą ilością akcesoriów oraz ich masą, który doskwiera zwłaszcza podczas prac na drabinie czy przy codziennym transporcie. Z tego powodu najlepiej mieć podstawowe narzędzia w jednej skrzynce,...
Wzrost cen energii elektrycznej powoduje konieczność podejmowania działań służących racjonalnemu jej zużyciu. Stosowanie nowoczesnych technologii i energooszczędnych urządzeń staje się coraz bardziej atrakcyjne...
Wzrost cen energii elektrycznej powoduje konieczność podejmowania działań służących racjonalnemu jej zużyciu. Stosowanie nowoczesnych technologii i energooszczędnych urządzeń staje się coraz bardziej atrakcyjne szczególnie w długim okresie eksploatacji. Jednym z ważniejszych elementów systemu elektroenergetycznego są transformatory energetyczne stanowiące bardzo żywotny element infrastruktury, który jest eksploatowany nawet 25–30 lat. Oszczędności wynikające z zastosowania transformatorów osiągających...
Transformatory rozdzielcze stanowią jeden z najliczniejszych elementów infrastruktury systemu energetycznego, których czas eksploatacji to minimum 20 – 30 lat. Transformatory pracujące w systemie elektroenergetycznym...
Transformatory rozdzielcze stanowią jeden z najliczniejszych elementów infrastruktury systemu energetycznego, których czas eksploatacji to minimum 20 – 30 lat. Transformatory pracujące w systemie elektroenergetycznym poddaje się badaniom diagnostycznym dostarczającym informacji o ich stanie. Cykliczne badania umożliwiają wykrycie, identyfikację i obserwację rozwijających się uszkodzeń, które mogą doprowadzić do awarii.
Stacje elektroenergetyczne, ze względu na potrzebę zachowania ciągłości zasilania, stają się newralgicznym wyposażeniem każdego układu zasilającego. Prawidłowy dobór pól i aparatów może być gwarantem nie...
Stacje elektroenergetyczne, ze względu na potrzebę zachowania ciągłości zasilania, stają się newralgicznym wyposażeniem każdego układu zasilającego. Prawidłowy dobór pól i aparatów może być gwarantem nie tylko bezpiecznej pracy całej stacji, ale również zachowania podstawowych parametrów jakości energii elektrycznej.
Od kilku lat zauważalny jest intensywny rozwój sportów wodnych. Ten sposób spędzania wolnego czasu staje się coraz bardziej popularny. Wiąże się to z coraz większą liczbą jednostek pływających, które pomiędzy...
Od kilku lat zauważalny jest intensywny rozwój sportów wodnych. Ten sposób spędzania wolnego czasu staje się coraz bardziej popularny. Wiąże się to z coraz większą liczbą jednostek pływających, które pomiędzy kolejnymi rejsami cumują w portach jachtowych. Coraz częściej wyposażone są one w instalację elektryczną pozwalającą na korzystanie z pokładowych urządzeń elektrycznych.
Przewody szynowe wielkoprądowe (szynoprzewody) SN stosowane są przesyłania energii elektrycznej z generatorów w elektrowniach (elektrociepłowniach) do transformatorów blokowych, a także służą do przesyłania...
Przewody szynowe wielkoprądowe (szynoprzewody) SN stosowane są przesyłania energii elektrycznej z generatorów w elektrowniach (elektrociepłowniach) do transformatorów blokowych, a także służą do przesyłania i rozdziału energii elektrycznej głównych obwodów zasilania w stacjach elektroenergetycznych i w dużych zakładach przemysłowych. Zapewniają przy tym dużą pewność dostawy energii elektrycznej o odpowiedniej jakości oraz tańszą eksploatację [5, 7, 8, 9].
Przekładniki prądowe są niezbędnym elementem każdego systemu elektroenergetycznego. Służą przetwarzaniu prądu z obwodów pierwotnych na niskoenergetyczny sygnał bezpieczny dla obsługi i zabezpieczeń oraz...
Przekładniki prądowe są niezbędnym elementem każdego systemu elektroenergetycznego. Służą przetwarzaniu prądu z obwodów pierwotnych na niskoenergetyczny sygnał bezpieczny dla obsługi i zabezpieczeń oraz elementów rozliczeniowych.
Potrzeby ciągłości zasilania obiektów przemysłowych oraz rosnąca rola odbiorców komunalnych wyznaczały kierunki dla przedsiębiorstw użyteczności publicznej. Należały do nich zakłady energetyczne i elektrownie,...
Potrzeby ciągłości zasilania obiektów przemysłowych oraz rosnąca rola odbiorców komunalnych wyznaczały kierunki dla przedsiębiorstw użyteczności publicznej. Należały do nich zakłady energetyczne i elektrownie, którym płaciło się za dostawę prądu. Zabrzmi to co nieco dziwnie, ale wówczas przy fatalnej wypadkowości zastosowano systemowe podejście do bezpieczeństwa pracy w energetyce. Przywiezione wówczas koncepcje z mało dziś popularnych krajów Francji i Rosji (b. ZSRR) i potwierdzone przez energetyków...
Spośród wielu rodzajów zakłóceń występujących podczas pracy sieci rozdzielczych, najczęściej mamy do czynienia ze zwarciami doziemnymi (stanowią one 70–90% wszystkich zwarć). W wyniku ich powstania może...
Spośród wielu rodzajów zakłóceń występujących podczas pracy sieci rozdzielczych, najczęściej mamy do czynienia ze zwarciami doziemnymi (stanowią one 70–90% wszystkich zwarć). W wyniku ich powstania może dojść do uszkodzenia elementów składowych sieci, jak i współpracujących z nią urządzeń odbiorczych. W celu ograniczenia niepożądanych skutków stosuje się urządzenia zabezpieczeniowe, których zadaniem jest likwidacja powstałych zakłóceń. Od zainstalowanych zabezpieczeń wymaga się, aby ich działanie...
Przewody i kable elektroenergetyczne oraz niektóre złożone układy zasilania powinny być, w celu ich ochrony, wyposażone w skutecznie działające zabezpieczenia przetężeniowe i zwarciowe oraz inne, powodujące...
Przewody i kable elektroenergetyczne oraz niektóre złożone układy zasilania powinny być, w celu ich ochrony, wyposażone w skutecznie działające zabezpieczenia przetężeniowe i zwarciowe oraz inne, powodujące samoczynne wyłączenie zasilania w przypadkach zwarć i przeciążeń oraz nieprawidłowej pracy innych urządzeń przy zachowaniu właściwych warunków chłodzenia. Urządzenia zabezpieczające przed cieplnymi skutkami przepływu prądów zwarciowych powinny być tak dobrane, aby przerwanie prądu zwarciowego...
W obecnych czasach wiele koncertów oraz targów i wystaw jest organizowanych w plenerze. Często towarzyszą im dodatkowe atrakcje, takie jak np. sprzedaż potraw, stoiska z pamiątkami, place zabaw (karuzele...
W obecnych czasach wiele koncertów oraz targów i wystaw jest organizowanych w plenerze. Często towarzyszą im dodatkowe atrakcje, takie jak np. sprzedaż potraw, stoiska z pamiątkami, place zabaw (karuzele czy dmuchane zjeżdżalnie) itp. Ponieważ zasilenie takich obiektów jest wymagane jedynie w czasie trwania festynu, a po zakończeniu imprezy instalacja zasilająca musi zostać zdemontowana, ta ostatnia nazywana jest instalacją tymczasową. Do grupy tych instalacji należą także instalacje elektryczne...
Transformatory rozdzielcze stanowią jeden z najliczniejszych elementów infrastruktury systemu energetycznego, których czas eksploatacji to minimum 20 – 30 lat. Transformatory pracujące w systemie elektroenergetycznym...
Transformatory rozdzielcze stanowią jeden z najliczniejszych elementów infrastruktury systemu energetycznego, których czas eksploatacji to minimum 20 – 30 lat. Transformatory pracujące w systemie elektroenergetycznym poddaje się badaniom diagnostycznym dostarczającym informacji o ich stanie. Cykliczne badania umożliwiają wykrycie, identyfikację i obserwację rozwijających się uszkodzeń, które mogą doprowadzić do awarii.
Wymagania dotyczące uziemiania w sieciach elektroenergetycznych niskiego napięcia zostały określone w normie N SEP-E 001 Sieci elektroenergetyczne niskiego napięcia. Ochrona przeciwporażeniowa [6]. Zgodnie...
Wymagania dotyczące uziemiania w sieciach elektroenergetycznych niskiego napięcia zostały określone w normie N SEP-E 001 Sieci elektroenergetyczne niskiego napięcia. Ochrona przeciwporażeniowa [6]. Zgodnie z ww. normą w obrębie koła o średnicy 200 m, zakreślonego dowolnie dookoła miejsca instalacji każdej stacji transformatorowej SN/nn lub instalacji generatora nn, rezystancja wypadkowa uziemień o rezystancji RB ≤ 30 Ω połączonych ze sobą, które znalazły się w tym kole, nie może przekraczać 5 Ω.
Zapewnienie właściwej jakości energii elektrycznej, w tym brak przerw w dostawie energii oraz opłat za ponadumowny pobór energii elektrycznej, należą do zadań służb energetycznych w zakładzie przemysłowym....
Zapewnienie właściwej jakości energii elektrycznej, w tym brak przerw w dostawie energii oraz opłat za ponadumowny pobór energii elektrycznej, należą do zadań służb energetycznych w zakładzie przemysłowym. Aby móc wypełnić wskazane zadania, niezbędne są rzetelne dane o parametrach jakości energii elektrycznej. W tym celu można stosować stacjonarne analizatory jakości energii elektrycznej firmy A-Eberle typu PQI-DA Smart.
Klimatyzatory ścienne split to idealne rozwiązanie do chłodzenia wnętrz zarówno w domach, jak i mieszkaniach. Umożliwiają efektywną regulację temperatury, zapewniając komfort nawet w najgorętsze dni.
Klimatyzatory ścienne split to idealne rozwiązanie do chłodzenia wnętrz zarówno w domach, jak i mieszkaniach. Umożliwiają efektywną regulację temperatury, zapewniając komfort nawet w najgorętsze dni.
Zakończono półtoraroczny projekt termomodernizacji w Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej, Pani Ziemi Świętokrzyskiej, zlokalizowanym w Kałkowie-Godowie. Obecnie zarówno duchowni, jak i pielgrzymi odwiedzający...
Zakończono półtoraroczny projekt termomodernizacji w Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej, Pani Ziemi Świętokrzyskiej, zlokalizowanym w Kałkowie-Godowie. Obecnie zarówno duchowni, jak i pielgrzymi odwiedzający to miejsce, mają dostęp do zaawansowanego technologicznie systemu grzewczego.
Składane schody prowadzące na strych są popularną alternatywą dla tradycyjnych schodów, które zazwyczaj zajmują bardzo dużo miejsca. W jakie konstrukcje warto zainwestować? Czym się charakteryzują?
Składane schody prowadzące na strych są popularną alternatywą dla tradycyjnych schodów, które zazwyczaj zajmują bardzo dużo miejsca. W jakie konstrukcje warto zainwestować? Czym się charakteryzują?
Konstruktorzy szaf sterowniczych stoją przed wieloma wyzwaniami: począwszy od międzynarodowej presji konkurencyjnej i niedoboru wykwalifikowanych pracowników, po rosnące koszty pracy i materiałów. Stosunkowo...
Konstruktorzy szaf sterowniczych stoją przed wieloma wyzwaniami: począwszy od międzynarodowej presji konkurencyjnej i niedoboru wykwalifikowanych pracowników, po rosnące koszty pracy i materiałów. Stosunkowo niewiele można zrobić, aby wpłynąć na te aspekty, dlatego coraz częściej w centrum uwagi znajduje się produkcja własna ze wszystkimi procesami i strukturami, a także ogólna struktura kosztów.
Kompatybilność elektromagnetyczna kabli elektrycznych jest kluczowym parametrem, który charakteryzuje sposób stosowania i użytkowania danych kabli do wzajemnej współpracy kilku urządzeń elektrycznych zestawionych...
Kompatybilność elektromagnetyczna kabli elektrycznych jest kluczowym parametrem, który charakteryzuje sposób stosowania i użytkowania danych kabli do wzajemnej współpracy kilku urządzeń elektrycznych zestawionych w całość. Prawidłowe funkcjonowanie urządzeń może być zapewnione tylko i wyłącznie wtedy, gdy zakłócenia generowane przez otoczenie będą skutecznie blokowane. Generowane spodziewane zakłócenia elektromagnetyczne przez wyposażenie otaczające kable muszą zatem być w odpowiedni sposób odseparowane.
Dzięki kopii zapasowej możesz wykonać kopię całej zawartości swojego komputera. W ten sposób nie stracisz swoich plików i programów. Istnieją różne typy pamięci zewnętrznych z oddzielną funkcją tworzenia...
Dzięki kopii zapasowej możesz wykonać kopię całej zawartości swojego komputera. W ten sposób nie stracisz swoich plików i programów. Istnieją różne typy pamięci zewnętrznych z oddzielną funkcją tworzenia kopii zapasowych. Czytaj dalej i dowiedz się, który z nich może odpowiadać Twoim potrzebom!
Na początku 2024 roku firma BayWa r.e. Solar Systems zrobiła kolejny duży krok w rozwoju działalności na polskim rynku, otwierając nowy magazyn w Gdańsku. Jego powierzchnia to
25 000 m kw., co łącznie...
Na początku 2024 roku firma BayWa r.e. Solar Systems zrobiła kolejny duży krok w rozwoju działalności na polskim rynku, otwierając nowy magazyn w Gdańsku. Jego powierzchnia to
25 000 m kw., co łącznie daje ponad 45 tys. m kw. powierzchni magazynowej BayWa r.e. Solar Systems w Polsce.
Dzięki takim złączkom od firmy WAGO ELWAG naprawienie lub przedłużenie przewodu jest tak proste jak nigdy dotąd! Za ich pomocą można nawet w najmniejszych przestrzeniach – szybko i bez użycia narzędzi...
Dzięki takim złączkom od firmy WAGO ELWAG naprawienie lub przedłużenie przewodu jest tak proste jak nigdy dotąd! Za ich pomocą można nawet w najmniejszych przestrzeniach – szybko i bez użycia narzędzi – połączyć przewody o przekroju od 0,75 do 4 mm kw. Wystarczy po prostu odizolować końcówkę przewodu i bez użycia jakichkolwiek narzędzi wsunąć ją do złączki – i bezpieczne połączenie gotowe.
Aby przeciwdziałać negatywnym skutkom wyższych harmonicznych, można wykorzystać różne rozwiązania. Uzależnione są one od takich czynników jak: moc zapotrzebowana w zakładzie, sztywność sieci zasilającej,...
Aby przeciwdziałać negatywnym skutkom wyższych harmonicznych, można wykorzystać różne rozwiązania. Uzależnione są one od takich czynników jak: moc zapotrzebowana w zakładzie, sztywność sieci zasilającej, moc odbiorników czy budowa samej instalacji elektroenergetycznej. Dobór konkretnego rozwiązania powinien opierać się na analizie układu zasilającego zakład, reżimu pracy i zainstalowanych odbiorników. Bardzo ważnym punktem doboru jest wykonanie pomiarów Jakości Energii Elektrycznej i ich prawidłowa...
Niniejszy artykuł zawiera informacje o projektowaniu schematów elektrycznych i używaniu oprogramowania wspomagającego projektowanie w branży elektrycznej i automatyce.
Niniejszy artykuł zawiera informacje o projektowaniu schematów elektrycznych i używaniu oprogramowania wspomagającego projektowanie w branży elektrycznej i automatyce.
Magazyny energii mogą być źródłem zasilania tylko wtedy gdy są sprawne. Systemy umożliwiające pracę urządzeń w przypadku awarii zasilania są zróżnicowane od małych urządzeń UPS do baterii akumulatorów...
Magazyny energii mogą być źródłem zasilania tylko wtedy gdy są sprawne. Systemy umożliwiające pracę urządzeń w przypadku awarii zasilania są zróżnicowane od małych urządzeń UPS do baterii akumulatorów zapewniających zasilanie całych zakładów. Jest zatem sprawą kluczową, aby systemy zasilania awaryjnego same działały bez zarzutu. Bezpieczniki produkowane przez firmę SIBA zabezpieczają urządzenia, które w przypadku awarii zasilania dostarczają energię kluczowym odbiorom.
W związku z dynamicznym rozwojem farm fotowoltaicznych rośnie zapotrzebowanie na prawidłowe pomiary impedancji pętli zwarcia na odcinku inwerter-transformator nn/SN. Z pomocą przychodzi Sonel MZC-340-PV...
W związku z dynamicznym rozwojem farm fotowoltaicznych rośnie zapotrzebowanie na prawidłowe pomiary impedancji pętli zwarcia na odcinku inwerter-transformator nn/SN. Z pomocą przychodzi Sonel MZC-340-PV – pierwszy na świecie miernik przeznaczony do pomiarów impedancji pętli zwarcia w sieciach o napięciach dochodzących aż do 900 V AC, z kategorią pomiarową CAT IV 1000 V.
Wyładowania atmosferyczne jako nieodłączny element burz stanowią poważne zagrożenie dla ludzi oraz infrastruktury. Aby zminimalizować ryzyko strat spowodowanych przez wyładowania atmosferyczne, można skutecznie...
Wyładowania atmosferyczne jako nieodłączny element burz stanowią poważne zagrożenie dla ludzi oraz infrastruktury. Aby zminimalizować ryzyko strat spowodowanych przez wyładowania atmosferyczne, można skutecznie zabezpieczać wszelkiego rodzaju obiekty, projektując i montując instalację odgromową zgodną z obowiązującymi przepisami.
Elektroklub jest programem partnerskim dla klientów wybranych hurtowni elektrotechnicznych, który powstał we współpracy z trzema producentami z tej branży: Philips, NKT i Schneider Electric. Obecnie trwa...
Elektroklub jest programem partnerskim dla klientów wybranych hurtowni elektrotechnicznych, który powstał we współpracy z trzema producentami z tej branży: Philips, NKT i Schneider Electric. Obecnie trwa w nim wiosenna promocja, w której można wygrać supernagrody!
Chcesz zwiększyć wydajność swojej instalacji fotowoltaicznej? Pomyśl o inwerterach hybrydowych. Dowiedz się, czym są te urządzenia, jakie korzyści płyną z ich wykorzystania i dlaczego to właśnie one są...
Chcesz zwiększyć wydajność swojej instalacji fotowoltaicznej? Pomyśl o inwerterach hybrydowych. Dowiedz się, czym są te urządzenia, jakie korzyści płyną z ich wykorzystania i dlaczego to właśnie one są przyszłością zrównoważonej energetyki.
Firma CSI S.A. poszerza ofertę komputerów Mini PC o nowy produkt z serii PICO-SEMI od AAEON. Komputer PICO-EHL4-SEMI jest dostępny w dwóch wersjach procesorowych: Intel® Celeron® J6412 o mocy 10 W i Intel®...
Firma CSI S.A. poszerza ofertę komputerów Mini PC o nowy produkt z serii PICO-SEMI od AAEON. Komputer PICO-EHL4-SEMI jest dostępny w dwóch wersjach procesorowych: Intel® Celeron® J6412 o mocy 10 W i Intel® Celeron® N6210 o mocy 6,5 W.
Już wkrótce gama produktów z firmy Ewimar, zostanie wzbogacona o nowe produkty ochrony przeciwprzepięciowej, dedykowane do linii zasilających, linii pomiarowych oraz transmisyjnych.
Już wkrótce gama produktów z firmy Ewimar, zostanie wzbogacona o nowe produkty ochrony przeciwprzepięciowej, dedykowane do linii zasilających, linii pomiarowych oraz transmisyjnych.
Nowoczesne technologie doprowadziły do wyraźnej transformacji sektora budownictwa, szczególnie w kwestii poprawy efektywności energetycznej. W dobie rosnącej świadomości ekologicznej i zmian klimatycznych...
Nowoczesne technologie doprowadziły do wyraźnej transformacji sektora budownictwa, szczególnie w kwestii poprawy efektywności energetycznej. W dobie rosnącej świadomości ekologicznej i zmian klimatycznych optymalizacja zużycia energii staje się priorytetem. Jednym z ważniejszych kroków prowadzących do obniżenia klasy energetycznej budynków jest wprowadzenie świadectwa energetycznego i nowoczesnych instalacji elektrycznych.
Fronius zapewnia optymalne bezpieczeństwo i wysoki stopień zużycia energii na potrzeby własne w produkcji energii słonecznej – wszystko dzięki wysokiej jakości falownikom, do których dołącza teraz Fronius...
Fronius zapewnia optymalne bezpieczeństwo i wysoki stopień zużycia energii na potrzeby własne w produkcji energii słonecznej – wszystko dzięki wysokiej jakości falownikom, do których dołącza teraz Fronius GEN24.
Odnawialne źródła energii (OZE) odgrywają kluczową rolę w globalnych wysiłkach na rzecz zrównoważonego rozwoju i redukcji emisji gazów cieplarnianych. Jednym z wyzwań związanych z efektywnym wykorzystaniem...
Odnawialne źródła energii (OZE) odgrywają kluczową rolę w globalnych wysiłkach na rzecz zrównoważonego rozwoju i redukcji emisji gazów cieplarnianych. Jednym z wyzwań związanych z efektywnym wykorzystaniem energii ze źródeł odnawialnych jest gromadzenie i przesyłanie wyprodukowanej energii elektrycznej. W tym kontekście technologia cable pooling zyskuje na znaczeniu, umożliwiając zoptymalizowane zarządzanie przesyłem energii elektrycznej ze źródeł OZE.
Oświetlenie LED cieszy się ogromną popularnością i nie ma w tym nic dziwnego, jeśli weźmie się pod lupę wszystkie jego zalety. Żarówki LED są wykorzystywane zarówno w warunkach domowych, jak i na zewnątrz,...
Oświetlenie LED cieszy się ogromną popularnością i nie ma w tym nic dziwnego, jeśli weźmie się pod lupę wszystkie jego zalety. Żarówki LED są wykorzystywane zarówno w warunkach domowych, jak i na zewnątrz, mają różne rozmiary, dzięki czemu można je dopasować do praktycznie każdego rodzaju lamp, są energooszczędne, a to tylko kilka z wielu ich zalet. Na co zwracać uwagę przy zakupie tego rodzaju żarówek i jak dopasować ich parametry do swoich potrzeb?
Przeprowadzenie remontu to drogie i wymagające zadanie. Niemalże wszystkie wykonywane prace zmuszają zainteresowanych do podejmowania poważnych i przemyślanych decyzji finansowych. Mogą to jednak ułatwić...
Przeprowadzenie remontu to drogie i wymagające zadanie. Niemalże wszystkie wykonywane prace zmuszają zainteresowanych do podejmowania poważnych i przemyślanych decyzji finansowych. Mogą to jednak ułatwić niektóre produkty bankowe. O których z nich mowa? Tego lepiej dowiedzieć się jeszcze przed rozpoczęciem prac budowalnych.
Panele fotowoltaiczne są coraz bardziej popularne. W dobie rosnących cen energii wiele osób ceni sobie niezależność od zewnętrznych dostawców prądu, oszczędność, jaką daje fotowoltaika oraz to, że jest...
Panele fotowoltaiczne są coraz bardziej popularne. W dobie rosnących cen energii wiele osób ceni sobie niezależność od zewnętrznych dostawców prądu, oszczędność, jaką daje fotowoltaika oraz to, że jest to ekologiczne źródło energii. Montaż paneli fotowoltaicznych na działce lub dachu domu ma jeszcze jedną zaletę – w przypadku sprzedaży nieruchomości podnosi jej wartość.
Apator SA we współpracy z TAURON Dystrybucja SA uruchomił magazyn energii służący do stabilizacji parametrów pracy sieci dystrybucyjnej niskiego napięcia. To kolejny projekt realizowany przez toruńskiego...
Apator SA we współpracy z TAURON Dystrybucja SA uruchomił magazyn energii służący do stabilizacji parametrów pracy sieci dystrybucyjnej niskiego napięcia. To kolejny projekt realizowany przez toruńskiego producenta dla krajowych Operatorów Sieci Dystrybucji, którzy poszukują skutecznych rozwiązań technicznych do bilansowania sieci oraz redukcji nadmiernych obciążeń w szczytach produkcji energii z odnawialnych źródeł.
Jak wykazano w różnych testach, nie tylko na uczelniach technicznych w Polsce, duży procent ograniczników przepięć (SPD) dostępnych na rynku nie spełnia parametrów deklarowanych w kartach katalogowych....
Jak wykazano w różnych testach, nie tylko na uczelniach technicznych w Polsce, duży procent ograniczników przepięć (SPD) dostępnych na rynku nie spełnia parametrów deklarowanych w kartach katalogowych. Dodatkowo w różnych materiałach marketingowych również można znaleźć nie zawsze pełne informacje na temat wymagań stawianych SPD, co nie pomaga w właściwym doborze odpowiedniego modelu do aplikacji. W tym artykule postaramy się przybliżyć najważniejsze zagadnienia, które pozwolą dobrać bezpieczne ograniczniki...
Inteligentny dom często mylony jest z budynkiem pasywnym. Należy jednak pamiętać, że nie można tych dwóch pojęć stosować zamiennie. Samo zastosowanie smart home i innych komponentów automatyki nie czyni...
Inteligentny dom często mylony jest z budynkiem pasywnym. Należy jednak pamiętać, że nie można tych dwóch pojęć stosować zamiennie. Samo zastosowanie smart home i innych komponentów automatyki nie czyni z tradycyjnego domu budynku pasywnego. Niewątpliwie jednak należy pamiętać, że elementy automatyki budynkowej są składową pasywnych budowli i nawet zwykłe mieszkanie potrafią uczynić bardziej oszczędnym i ekologicznym.
Wiele ostatnio mówi się o poprawie efektywności energetycznej oraz energii odnawialnej w kontekście redukcji gazów cieplarnianych i rosnących kosztów energii. W silnie konkurencyjnym otoczeniu przedsiębiorstwa...
Wiele ostatnio mówi się o poprawie efektywności energetycznej oraz energii odnawialnej w kontekście redukcji gazów cieplarnianych i rosnących kosztów energii. W silnie konkurencyjnym otoczeniu przedsiębiorstwa wykazują dużą determinację do zmian prowadzących do optymalizacji kosztów, co zapewnić ma im zachowanie przewagi konkurencyjnej, wynikającej np. z przyjętej strategii przewagi kosztowej.
System drukujący Thermomark E to całkowita nowość na rynku oznaczania. Jest to modułowy system do automatyzacji produkcji oznaczników łączący ze sobą etap drukowania i montażu różnych materiałów w jednym...
System drukujący Thermomark E to całkowita nowość na rynku oznaczania. Jest to modułowy system do automatyzacji produkcji oznaczników łączący ze sobą etap drukowania i montażu różnych materiałów w jednym cyklu roboczym. Rozwiązanie to umożliwia proste i bardzo wydajne oznaczanie przemysłowe, dzięki czemu efektywność naszej produkcji może wzrosnąć diametralnie.
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.elektro.info.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.elektro.info.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.