Elektryka i architektura w Indiach
W Indiach około 78% produkowanej energii elektrycznej dostarczają elektrownie cieplne, 18% – wodne, 3% – jądrowe oraz 1% – źródła odnawialne. Około 70% węgla wydobytego w indyjskich kopalniach zużywana jest do wytwarzania energii elektrycznej.
Zobacz także
mgr inż. Andrzej Solski Pracowita rzeka (część 3.)
System hydroenergetyczny rzeki Słupi składa się z pięciu zawodowych elektrowni wodnych. Cztery z nich pracują w kaskadzie na Słupi, a jedna – na Skotawie, przy jej ujściu. Ponadto wody Słupi napędzają...
System hydroenergetyczny rzeki Słupi składa się z pięciu zawodowych elektrowni wodnych. Cztery z nich pracują w kaskadzie na Słupi, a jedna – na Skotawie, przy jej ujściu. Ponadto wody Słupi napędzają turbiny dwóch małych elektrowni pracujących w centrum Słupska. Obie są przyłączone do krajowej sieci elektroenergetycznej i choć nie odgrywają w niej znaczącej roli, warto o nich napisać ze względu na unikatowy sposób ich zasilania z jednego kanału derywacyjnego, pozbawionego śluzy wlotowej, oraz przez...
dr hab. inż. Stefan Gierlotka Kuba i elektryka
Kuba położona jest na Morzu Karaibskim, w archipelagu Wielkich Antyli. Stanowi największą wyspę na Karaibach, zamieszkałą przez 11-milionową populację. Jest republiką socjalistyczną, z jednopartyjnym systemem...
Kuba położona jest na Morzu Karaibskim, w archipelagu Wielkich Antyli. Stanowi największą wyspę na Karaibach, zamieszkałą przez 11-milionową populację. Jest republiką socjalistyczną, z jednopartyjnym systemem politycznym. Jej gospodarka oparta jest głównie na uprawie trzciny cukrowej oraz wydobyciu rud niklu, kobaltu, manganu, chromu, miedzi oraz ropy naftowej. Nikiel jest główną pozycją eksportową i stanowi 4% całkowitej produkcji niklu na świecie.
dr hab. inż. Stefan Gierlotka Etiopia i elektryka
Etiopia należy do najuboższych krajów świata. Usytuowana jest wysoko nad poziomem morza i obejmuje bardzo zróżnicowane krajobrazy. Tu przebiega Wielki Rów Afrykański, stanowiący system wielu obniżeń tektonicznych....
Etiopia należy do najuboższych krajów świata. Usytuowana jest wysoko nad poziomem morza i obejmuje bardzo zróżnicowane krajobrazy. Tu przebiega Wielki Rów Afrykański, stanowiący system wielu obniżeń tektonicznych. Etiopia, licząca ponad 105 milionów mieszkańców, jest drugim pod względem liczby ludności narodem w Afryce. Stolicą jest Addis Abeba, którą zamieszkuje ponad 2,7 miliona mieszkańców. W Etiopii mówi się w języku Oromo i Amharic. Etiopskie dzieci uczą się w młodszych klasach języka plemiennego,...
W południowych Indiach, w stanie Tamilnadu, wiele jest elektrowni węglowych oraz wodnych. W stanie Kerala brak jest elektrowni węglowych, natomiast istnieją duże elektrownie wiatrowe, które nadal się rozbudowują. W stanach Goya i Karnataka energia elektryczna wytwarzana jest w elektrowniach wodnych i wiatrowych. Kilka elektrowni cieplnych znajduje się w stanie Karnataka.
Współcześnie Indie inwestują w budowę energetyki jądrowej. Jej początki datuje się na lata pięćdziesiąte XX wieku, gdy uruchomiono ciężkowodny reaktor badawczy o mocy 40 MW. Od 2009 roku Indie przy współpracy z Rosją budują 6 reaktorów, które mają zostać uruchomione w 2017 roku. Obecnie elektrownie jądrowe w Indiach dysponują 16 reaktorami jądrowymi o mocy 4,7 GW, natomiast w 2035 roku planuje się zwiększenie ich zdolności wytwórczej do mocy 60 GW.
Mimo rozbudowanego systemu energetycznego krajowa produkcja energii elektrycznej jest mniejsza od energii zapotrzebowanej. Zapotrzebowanie na energię elektryczną w Indiach stale wzrasta, mimo to zużycie energii na jednego mieszkańca pozostaje daleko w tyle za średnią światową.
Sieć przesyłowa wysokiego napięcia bazuje w Indiach na napięciu 220 kV, 400 kV oraz jednej linii z rozgałęzieniem o napięciu 765 kV.
Sieci rozdzielcze średniego napięcia pracują na napięciu 33 kV, 22 kV i 11 kV. Instalacje domowe zasilane są transformatorami o napięciu 433/250 V. Prowadzone od transformatora do zasilanego obiektu linie napowietrzne wykonane są przewodami izolowanymi. Transformatory zasilające są ustawiane na bramowej konstrukcji słupowej linii zasilającej lub też na betonowym postumencie. Te ostatnie często stoją na ulicznym chodniku, podniesione do minimalnej wysokości 1 m od poziomu gruntu, co określają indyjskie przepisy. Stojące na chodnikach i w przejściach transformatory mogą być swobodnie dotykane przez przechodniów. Pomimo łatwego dostępu do urządzeń elektrycznych pod napięciem, mieszkańcy zachowują respekt i dystans mając na uwadze świadomość zagrożenia. Instalacje odgromowe spotyka się rzadko i tylko na wieżach. Większość domów nie ma nawet komina.
W Indiach awarie zasilania i wyłączenia napięcia są powszechne i bardzo częste. Pomimo częstych wyłączeń i przerw w zasilaniu elektrycznym, życie toczy się normalnie. Świeczki stanowią normalne wyposażenie mieszkań, sklepów i obiektów użyteczności.
Wiele budynków handlowych, kompleksów mieszkalnych, hoteli i tak zwanych obiektów gospodarczych jest wyposażona w zasilacze UPS. Zespoły prądotwórcze w przypadkach zaniku napięcia załączają się samoczynnie. Spalinowe zespoły prądotwórcze, jako urządzenia awaryjnego zasilania, są ustawiane na chodnikach lub przy zasilanym obiekcie.
Architektura indyjska to przede wszystkim obiekty i budowle sakralne związane z tamtejszymi religiami. Najstarszym typem kamiennej budowli buddyjskiej jest stupa. Spełniały one funkcję relikwiarza i symbolizowały samego Buddę oraz jego naukę. Głównym elementem stupy jest jej półkulista dzwonowata kopuła. Wieńczy ją tzw. ganek oraz iglica z parasolem. Stupę otacza kamienne ogrodzenie zwane wedika, z czterema ozdobnymi bramami. Bramy skierowane są w cztery strony świata.
Wczesna architektura buddyjska oprócz wolno stojących stup wyróżnia budowle klasztorne wykute w skale. Tworzą one integralną całość, obejmującą klasztor zwany wihara oraz świątynię zwaną czajtja. Wihary były to groty wykute w skale, które tworzyły kompleks klasztorny dla mnichów. Budowla zazwyczaj przypomina trójnawową bazylikę z wotywną stupą w półokrągłej apsydzie.
W okresie średniowiecza wyodrębniły się w Indiach dwa style architektoniczne: na północy styl nagara oraz na południu styl drawidyjski. Charakterystycznym elementem obydwu tych stylów są wieże świątyni hinduistycznej. Wieże te mają zawsze bogatą dekorację rzeźbiarską, a ich zewnętrzne ściany pokryte są w całości rzeźbami.
Charakterystyczną cechą w stylu nagara jest piramidalna wieża zwana sikhara, zwieńczona iglicą. Sikhara często poprzedzona jest przedsionkiem zwanym mandapą, przykrytym płaskim dachem i otoczonym kolumnami.
W południowych Indiach wykształcił się odrębny styl drawidyjski, z charakterystycznymi wieżami bramowymi zwanymi gopurami. Świątynie w stylu drawidyjskim charakteryzują się kompleksem o dużej wielkości z prostokątnym dziedzińcem.
Gopury stanowią wejście przez wysoką bramę do świątyni hinduistycznej. Sytuowane są one w murach otaczających świątynię z czterech stron świata. Gopura o prostokątnej podstawie ma kształt schodkowej piramidy, której kolejne kondygnacje zapełnione są rzędami rzeźb o tematyce religijnej. Rzeźby są pomalowane na jaskrawe kolory. Zewnętrzne mury świątyni pokryte są w całości ciągami rzeźb fryzowych.
Nad główną świątynią w stylu drawidyjskim wznosi się wimana, schodkowa piramida bogato dekorowana figurami wykonanymi w piaskowcu. Indyjskie rzeźby mają charakter kultowy. Mitologia indyjska dostarczała mnóstwo motywów, które pojawiały się w sztuce. Największe posiadają 13 pięter wysokości. Budowle wzniesione zostały w X wieku i poświęcone bóstwu Siwie. W Thanjavurze wimana świątyni Śiwy osiąga 70 metrów wysokości.
Budowle hinduskie były projektowane zgodne z świętymi regułami zwanymi mandala, które musiały być w harmonii ze wszechświatem. Świątynię orientowano wzdłuż osi wschód-zachód, w stronę wschodzącego i zachodzącego słońca. Rytualny zbiornik z wodą, w którym odbywają się ablucje, jest nieodłącznym elementem ich rozplanowania.
Świątynie hinduistyczne wyróżniają się belkami nośnymi, wąskimi otworami drzwiowymi oraz filarami. W ciemnym wnętrzu hinduskiej świątyni kryje się sanktuarium, na planie kwadratu zorientowane na wschód. W centrum umieszczony jest wizerunek bóstwa. Główne wejście otoczone jest zazwyczaj rzeźbami bogiń rzek, a ściany wypełniają różnorodne wizerunki bóstw.
Budowlę wznoszono z obrobionych granitowych bloków. Warstwy granitowych bloków nie były spojone zaprawą, lecz stabilizował je ich własny ciężar. Bloki układano na sucho bez zaprawy, łącząc ze sobą na tzw. pióro i wpust. Transportowano je po ziemnych rampach i równiach pochyłych. W pozostałych robotach budowlanych stosowano zaprawę sporządzoną z wapna zaprawianego sokiem z trzciny cukrowej.
