Przewody szynowe nn
Systemy przewodów szynowych zostały opracowane do rozprowadzania energii elektrycznej w budynkach, zakładach przemysłowych, warsztatach, budynkach wysokościowych i obiektach handlowych. Elementy systemu mogą być dodawane, usuwane, przesuwane już po wykonaniu instalacji. Instalacje wykonane w oparciu o przewody szynowe mogą być łatwo rozbudowywane i dostosowywane do stale rosnących potrzeb. Układ zasilania może być łatwo przystosowany do potrzeb konkretnego procesu produkcyjnego lub rozmieszczenia maszyn przez przesunięcie przyłączanych skrzynek odpływowych.
Cechy przewodów szynowych
Przewody szynowe mają konstrukcję kompaktową, która powstaje przez umieszczenie izolowanych szyn wewnątrz obudowy. Przewody szynowe wymagają mniej przestrzeni niż konwencjonalne przewody, zwłaszcza dotyczy to przewodów o dużym obciążeniu prądowym. Przewody szynowe z racji posiadania metalowej obudowy lepiej odprowadzają ciepło z przewodnika na zewnątrz. Budowa taka nie powoduje efektu kominowego, co wynika z konstrukcji i instalacji barier ogniowych. System zasilania oparty na przewodach szynowych umożliwia w przyszłości rozszerzanie systemu. Zgodnie z przyszłymi potrzebami możliwe jest przeprojektowanie systemu lub przeniesienie go w inne miejsce.
Zobacz także: Przewody szynowe
Szyny najczęściej są wykonane z miedzi lub aluminium ocynowanych na całej długości. Cynowanie zapewnia dobry styk powierzchniowy, lepszy od srebra, który z kolei ma lepsze właściwości dla styku punktowego. Cynowanie przeciwdziała również procesowi utleniania, który nasila się podczas eksploatacji przewodu szynowego.
Podstawowym parametrem przewodów szynowych niskiego napięcia jest prąd znamionowy, który u większości producentów zawiera się w przedziale od 25 do 6300A. Zakres wartości prądu określa również gdzie tego typu urządzenia są stosowane. Przewody szynowe o prądach znamionowych od 63A występują w większości w układach trójfazowych. Przekrój szyny neutralnej jest zwykle równy przekrojowi szyn fazowych.
Przeczytaj również: Instalacje PV a prowadzenie tras kablowych
Takie przewody szynowe są dedykowane do pracy w sytuacjach, gdy prąd w torze neutralnym nie przekracza wartości prądów fazowych. Jednak w praktyce występują odbiorniki nieliniowe takie jak zasilacze UPS i zasilacze impulsowe, które powodują zniekształcenia pobieranego prądu. Najbardziej niekorzystna jest zawartość w prądzie trzeciej harmonicznej i jej krotności, ponieważ prądy te sumują się algebraicznie w przewodzie neutralnym. Należy także pamiętać, że zasilacze komputerów są odbiornikami jednofazowymi i redukcja prądu w przewodzie neutralnym zależy od równomiernego obciążenia wszystkich trzech faz, co nie zawsze udaje się spełnić. Szczególne nagromadzenie tego typu urządzeń występuje w serwerowniach oraz obwodach komputerowych budynków biurowych, czyli odbiorników, które są najczęściej objęte systemem zasilania gwarantowanego.
Gdy po wyliczeniu prądu w torze neutralnym okazuje się, że jego wartość skuteczna jest większa od prądów fazowych, to mamy dwa sposoby doboru przewodu szynowego:
- dobrać przewód szynowy do prądu w przewodzie neutralnym i jednocześnie przewymiarować tory fazowe. Takie sytuacje występują dla prądów znamionowych mniejszych niż 630A,
- wybrać przewód szynowy z podwójnym przekrojem toru neutralnego. Taka możliwość występuje dla przewodów szynowych o prądzie znamionowym od 630A.
Polecamy lekturę: Trasy kablowe w obiektach budowlanych – wymagania
Przewody szynowe ruchome
Znajdują one zastosowanie do zasilania urządzeń i maszyn ruchomych. Mogą one zawierać w obudowie do 6 lub 10 przewodów zasilających o obciążalności do 200 A. Takie rozwiązania umożliwiają zamontowanie kilku obwodów razem, zapewniając wymaganą liczbę połączeń. W zależności od budowy, można je stosować w trudnych warunkach przemysłowych wewnątrz i na zewnątrz budynków. Obudowy mogą być wykonane z elektroizolacyjnego tworzywa PCW lub zrobione z metalu. Kształt obudowy uniemożliwia przypadkowy odwrotny montaż i zapobiega odwróceniu fazy w odbierakach prądu.
Zastosowania przewodów szynowych
Zakres prądów znamionowych od kilkudziesięciu do 6300 A umożliwia korzystanie z przewodów szynowych jako magistrali zasilającej rozdzielnice lub duże pojedyncze odbiory jak również do zasilania dużej liczby średnich i małych pojedynczych odbiorów. Małe gabaryty przewodów szynowych pozwalają na ich stosowanie w halach produkcyjnych wyposażonych w inne instalacje przemysłowe oraz tworzenie rozgałęzionej sieci rozdzielczej z równoczesną zmianą jej trasy zarówno w płaszczyźnie poziomej, jak i pionowej.
Sprawdź szczegóły: Technologie montażu instalacji elektrycznych
W przypadku instalacji przewodów szynowych w pionie, czasami konieczne jest dodatkowe stosowanie specjalnej konstrukcji wsporczej, utrzymującej elementy ciągu przewodów w pionie, a zapobiegającej ich przesuwaniu się pod własnym ciężarem. Stopień ochrony obudowy od IP55 do IP67 zapewnia poprawne działanie instalacji w przypadku zadziałania systemów gaszeniowych, akcji pożarniczej lub bezpośredniego działania strumienia wody. Umożliwia to instalowanie ich między innymi w zakładach przemysłu elektronicznego, chemicznego, metalurgicznego, materiałów budowlanych, motoryzacyjnego. Natomiast ruchome przewody szynowe znajdują zastosowanie najczęściej w suwnicach, dźwigach i podnośnikach.