Aparatura badawcza według normy PN-EN 60754-2:2014-11, rys. W. Jaskółowski
Zjawisko pożaru powoduje nadzwyczajne zagrożenie dla ludzi i infrastruktury budowlanej i w związku z tym istnieje konieczność zapewnienia bezpieczeństwa wszystkim ludziom, którzy są narażeni na potencjalne skutki jego oddziaływania. Dotyczy to w równym stopniu mieszkańców, użytkowników, a także ekip ratowniczych biorących udział w działaniach związanych z prowadzeniem akcji ratowniczej.
Podstawowym aktem prawnym, w którym uregulowane są kwestie (kryteria) bezpieczeństwa pożarowego w budynkach, jest Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [1].
Na podstawie § 207 ust. 1 rozporządzenia [1] można stwierdzić, że zostanie zapewniony właściwy poziom bezpieczeństwa pożarowego wtedy, gdy zastosowany zespół rozwiązań techniczno-budowlanych w budynku i urządzeń z nim związanych zapewnia w razie pożaru:
nośność konstrukcji przez czas wynikający z właściwych przepisów,
ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i dymu w budynku,
ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia na sąsiednie budynki,
możliwość bezpiecznej i skutecznej ewakuacji (by osoby znajdujące się wewnątrz mogły opuścić obiekt budowlany lub mogły być uratowane w inny sposób),
bezpieczeństwo ekip ratowniczych.
Z powyższego wynika, że stan bezpieczeństwa pożarowego budynku określony jest przez stan środowiska (z uwagi na jego oddziaływanie na ludzi) oraz stan konstrukcji (z uwagi na zdolność do przenoszenia obciążeń).
Stan konstrukcji w czasie pożaru zależy od jakości materiałów, z których została wykonana, a także obciążeń cieplnych, które powstają w warunkach pożaru, a są wynikiem spalania wyrobów (materiałów) budowlanych. Stan środowiska pożarowego jest pochodną jakości wyrobów (materiałów) budowlanych, zastosowanych urządzeń przeciwpożarowych, których zadaniem jest ograniczenie do minimum ryzyka powstania pożaru lub ograniczenie jego dynamiki rozwoju po to, aby nie przekroczyć kryteriów bezpiecznej ewakuacji w założonym czasie. Kryteria bezpiecznej ewakuacji (ang. tenability criteria) to maksymalny poziom ekspozycji na warunki pożaru, który jest akceptowalny z uwagi na to, że nie powoduje wykroczenia poza wyznaczone cele bezpiecznej ewakuacji. Przyjętym ogólnym kryterium bezpieczeństwa życia ludzi w pożarach budynków i obiektów budowlanych, z punktu widzenia efektywnej ewakuacji, jest to, aby możliwy czas ewakuacji był dłuższy niż czas wymagany do ewakuacji.
Zasadniczo podczas projektowania, montażu i eksploatacji instalacji elektrycznych należy uwzględniać przede wszystkim wymagania zawarte w § 98 ust. 2 § 180–192 rozporządzenia [1], a także w odrębnych dokumentach prawnych, normach ujętych w załączniku nr 1 rozporządzenia [1] do obowiązkowego stosowania. Jest tam wyszczególnionych ponad 50 norm. Odnoszą się one do różnych aspektów związanych z eksploatacją instalacji elektrycznych.
Instalacje elektryczne stosowane wewnątrz budynków powinny zapewniać nie tylko bezpieczeństwo i niezawodność eksploatacji w różnych warunkach, lecz także bezpieczeństwo pod względem pożarowym, które obejmuje różne aspekty tego bezpieczeństwa.
W zakresie doboru kabli i przewodów elektrycznych (wymagania dotyczą także kabli teletechnicznych) istotne informacje zawiera norma N SEP-07:2017-09 [2]. W przedmiotowej normie zaproponowano zasady doboru kabli i przewodów elektrycznych, uwzględniając reakcję na ogień jako podstawowe kryterium, w zależności od rodzaju budynku, w którym mają być zainstalowane. Szczegółowe wymagania w zakresie instalacji elektrycznych dla budynków zawiera także Polska Norma PN-HD 60364-4-482:2011 [3]. Określono w niej wymagania uzupełniające do wytycznych w rozdziale 42, dotyczące instalacji w miejscach, w których występują warunki, o których mowa powyżej (według rozdziału 332.4). Powiązano je z wymaganiami dotyczącymi ewakuacji w razie powstania niebezpieczeństwa oraz rodzajem przerabianych lub magazynowanych materiałów. W powszechnej opinii kable i przewody elektryczne w zestawieniu z ochroną przeciwpożarową kojarzą się z zasilaniem urządzeń przeciwpożarowych i aby spełnić wymagania w tym zakresie, muszą przejść przez szereg testów potwierdzających ich parametry mechaniczne i elektryczne. Dodatkowo muszą zostać poddane badaniom ogniowym, które mają na celu sprawdzenie pod kątem zachowania ciągłości dostawy prądu do ww. urządzeń.
Nie wszyscy mają świadomość, że kable i przewody elektryczne należy traktować jako wyroby budowlane. Ze względu na swoją konstrukcję kable i przewody składają się z części metalowych i niemetalowych. Mogą być przyczyną rozprzestrzeniania się ognia, a także źródłem ciepła, emisji gęstych dymów i duszących toksycznych gazów utrudniających ewakuację. Zatem, tak jak w przypadku każdego wyrobu, istnieje potrzeba jego oceny pod kątem szeroko rozumianej palności.
Przyjęta ponad 15 lat temu w krajach Unii Europejskiej tzw. Europejska Klasyfikacja Ogniowa wyrobów (materiałów) budowlanych (w Polsce wprowadzona normą PN-ISO 13501) zmieniła diametralnie podejście do oceny właściwości pożarowych wyrobów budowlanych. Zasadniczo klasyfikacja materiałów budowlanych opiera się na właściwościach termokinetycznych, dymotwórczych oraz ocenie zdolności do tworzenia kropli. Dotychczas unormowano tylko niektóre z wyrobów budowlanych w zakresie reakcji na ogień (m.in. wyroby stosowane na podłogi i ściany).
W odniesieniu do kabli i przewodów elektrycznych wiążąca jest Decyzja Komisji Europejskiej 2006/751/WE, wykonująca Dyrektywę Rady 89/106/EWG, w której przedstawiono kryteria klasyfikacji oraz metody badawcze. W Polsce dopiero w roku 2014 r. przyjęto normę PN-EN 13501-6:2014-04 [4], która opisuje klasyfikację kabli i przewodów elektrycznych pod kątem ich reakcji na ogień. Zgodnie z tą normą stosowany jest system tzw. Euroklas, charakteryzujący kable i przewody elektryczne pod względem reakcji na ogień jako klasy: Aca, B1ca, B2ca, Cca, Dca, Eca, Fca, wraz z kryteriami dodatkowymi, uwzględniającymi wydzielanie dymu, występowanie płonących kropli oraz kwasowość produktów rozkładu termicznego i spalania (tab. 1.).
Tab. 1. Klasy reakcji na ogień dla kabli elektrycznych według PN-EN 13501-6:2014-4
Analiza normy PN-EN 13501-6:2014-4 [4] i tabeli 1. wskazuje, że do oceny palności kabli elektrycznych pod względem reakcji na ogień zaproponowano metody badawcze opisane w normach PN-EN ISO 1716:2010 [5], PN-EN 50399:2011 [6], PN-EN 60332-1-2:2010 [7], PN-EN 61034-2:2010 [8], PN-EN 60754-2:2014-11 [9]. W porównaniu z wcześniej obowiązującymi kryteriami klasyfikacyjnymi nastąpiła istotna zmiana. Wcześniej obowiązujące kryteria oceny kabli i przewodów pod względem palności koncentrowały się na zachowaniu pojedynczego kabla i przewodu lub wiązek kabli i przewodów poddanych oddziaływaniu płomienia pod kątem rozprzestrzeniania się ognia (seria norm PN-EN 60332). Takie podejście do oceny nie uwzględniało tych cech pożarowych kabli i przewodów elektrycznych, które są związane z wydzielaniem ciepła, dymu, toksycznością i korozyjnością gazów powstałych podczas rozkładu termicznego i spalania. W związku z powyższym, ocena przewodów i kabli elektrycznych była bardzo wybiórcza. Kryteria klasyfikacji przyjęte w PN-EN 13501-6:2019-02 [4] wypełniają tę lukę, choć nie w pełni, gdyż nie uwzględniono w niej aspektu toksyczności produktów rozkładu termicznego i spalania. Zakres badań i zastosowanie metod badawczych zależą od klasy, którą chcemy nadać badanym kablom elektrycznym. I tak, w celu uzyskania klasy Aca kable należy poddać badaniom wg PN-EN ISO 1716:2018-08 (fot. 1.) [5].
Rys. 1. Stanowisko badawcze według PN-EN 60332-1-1:2010, rys. W. Jaskółowski
Literatura
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
N SEP-E-007:2017-09: Instalacje elektroenergetyczne i teletechniczne w budynkach. Dobór kabli i innych przewodów ze względu na ich reakcję na ogień
PN-HD 60364-4-482:2011 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Dobór środków ochrony w zależności od wpływów zewnętrznych. Ochrona przeciwpożarowa.
PN-EN 13501-6:2019-02 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków. Część 6: Klasyfikacja na podstawie wyników badań reakcji na ogień kabli elektrycznych.
PN-EN ISO 1716:2018-08 Badania reakcji na ogień wyrobów. Określanie ciepła spalania brutto (wartości kalorycznej).
PN-EN 50399:2023-07 Wspólne metody badania palności przewodów i kabli. Pomiar wydzielania ciepła i wytwarzania dymu przez kable podczas sprawdzania rozprzestrzeniania się płomienia. Aparatura probiercza, procedury, wyniki.
PN EN 60332-1-2:2010 Badania palności kabli i przewodów elektrycznych oraz światłowodowych. Część 1-2: Sprawdzanie odporności pojedynczego izolowanego przewodu lub kabla na pionowe rozprzestrzenianie się płomienia. Metoda badania palnikiem z płomieniem mieszankowym 1 kW.
PN-EN 61034-2:2010 Pomiar gęstości dymów wydzielanych przez palące się przewody lub kable w określonych warunkach. Część 2: Metoda badania i wymagania.
N-EN 60754-2:2014-11 Badanie gazów wydzielających się podczas spalania materiałów pobranych z kabli i przewodów. Część 2: Oznaczanie kwasowości (przez pomiar pH) i konduktywności.
PN-EN 60332-1-1:2010 Badania palności kabli i przewodów elektrycznych oraz światłowodowych. Część 1-1: Sprawdzanie odporności pojedynczego izolowanego przewodu lub kabla na pionowe rozprzestrzenianie się płomienia. Aparatura.
PN-EN 60695-11-2017-11 Badanie zagrożenia ogniowego. Część 11-2: Płomienie probiercze. Znamionowy płomień probierczy mieszankowy 1 kW. Urządzenia, układ do próby sprawdzającej i wytyczne.
Streszczenie
Kable elektryczne należą do wyrobów budowlanych. Szczególnie w budynkach użyteczności publicznej czy wielorodzinnych ich liczba mierzona w km może być bardzo duża. Jakość materiałów zastosowanych na izolacje i powłoki ma bardzo duży wpływ na szybkość tworzenia się potencjalnych zagrożeń pożarowych w czasie wystąpienia pożaru.
W artykule omówiono cel i zakres badań kabli elektrycznych pod względem ich reakcji na ogień. W Polsce kwestię tę reguluje norma PN-EN 13501-6:2014-04. Artykuł zawiera omówienie metod badawczych, które są wykorzystywane przy ocenie kabli elektrycznych. W zależności od otrzymanych wyników badań można je zaklasyfikować do jednej z tzw. Euroklas, które charakteryzują kable elektryczne w szerokim aspekcie palności i umożliwiają inwestorowi optymalny ich dobór, uwzględniając aspekt bezpieczeństwa pożarowego.
Abstract
Electrical cables belong to a group of construction products. The overall length of the wires might reach even a few kilometers, especially in the public and apartment buildings. The quality of the material used for the insulation and layers has got a great impact on the rate of the potential hazard during a fire situation.
The research methods, which are used in the analysis of the electrical cables, are discussed in the article. The specific requirements for the reaction to fire of electric cables are laid down in the PN-EN 13501-6:2014-04 standard. In the article there are research method used in the electrical cables analysis. According to the results, the electrical cables can be classified into the one of the Euroclass group, which characterize the combustibility of wires. Considering the fire safety, the type of Euroclass of the wire might be also significant during the investment process.
Polskie sieci trakcyjne ze względu na zaniedbania materiałowe, konstrukcyjne oraz brak inwestycji przez szereg lat szczególnie pilnie wymagają w tej chwili działań mających na celu ich modernizację, dostosowanie...
Polskie sieci trakcyjne ze względu na zaniedbania materiałowe, konstrukcyjne oraz brak inwestycji przez szereg lat szczególnie pilnie wymagają w tej chwili działań mających na celu ich modernizację, dostosowanie do standardów międzynarodowych oraz parametrów jazdy pociągów, zgodnie z obowiązującymi w tej materii dyrektywami Unii Europejskiej.
Jaki jest cel i strategia działania Energy Group?
– Celem podstawowym jest oczywiście satysfakcja klienta i każda firma może uzyskać taki efekt w inny sposób. Dla nas najważniejsza jest jakość i dobór...
Jaki jest cel i strategia działania Energy Group?
– Celem podstawowym jest oczywiście satysfakcja klienta i każda firma może uzyskać taki efekt w inny sposób. Dla nas najważniejsza jest jakość i dobór optymalnego rozwiązania, przy czym dodatkowo staramy się zawsze być bezpośredni w kontaktach z klientem, a dzięki płaskiej strukturze firmy możemy w szybki i skuteczny sposób reagować na jego potrzeby. W większości nasi klienci z czasem stają się naszymi dobrymi znajomymi i wówczas ta satysfakcja w...
Do niedawna diagnozowanie stanu linii kablowej opierało się głównie na próbie napięciem wyprostowanym wraz z pomiarem rezystancji izolacji. Doświadczenie pokazało, że takie podejście w diagnostyce jest...
Do niedawna diagnozowanie stanu linii kablowej opierało się głównie na próbie napięciem wyprostowanym wraz z pomiarem rezystancji izolacji. Doświadczenie pokazało, że takie podejście w diagnostyce jest mało przydatne, ponieważ powstawało wiele awarii tuż po pozytywnych wynikach badań. Idealnym rozwiązaniem diagnostycznym linii kablowej byłoby nie tylko określenie stanu izolacji i zakwalifikowanie bądź nie do eksploatacji, ale także wskazanie miejsca potencjalnego uszkodzenia w izolacji.
Stale rosnące zapotrzebowanie na energię elektryczną na świecie wymaga budowy coraz nowszych lub modernizacji starych elektrowni, a dostarczenie jej do odbiorców końcowych – rozwoju istniejącej infrastruktury...
Stale rosnące zapotrzebowanie na energię elektryczną na świecie wymaga budowy coraz nowszych lub modernizacji starych elektrowni, a dostarczenie jej do odbiorców końcowych – rozwoju istniejącej infrastruktury przesyłowej oraz przesyłowo-rozdzielczej. O ile dobrze znana technologia budowy i eksploatacji linii przesyłowych najwyższych napięć nie przysparza obecnie problemów technicznych na obszarach niezaludnionych, o tyle problem pojawia się w przypadku obszarów miejskich i uprzemysłowionych. Brak...
Bardzo często w rzeczywistych instalacjach elektrycznych zdarza się, że przewody (na pewnej długości) muszą być układane obok siebie, przy czym grupy te tworzone są najczęściej przez przewody o różnych...
Bardzo często w rzeczywistych instalacjach elektrycznych zdarza się, że przewody (na pewnej długości) muszą być układane obok siebie, przy czym grupy te tworzone są najczęściej przez przewody o różnych przekrojach znamionowych żył. Wówczas, w zależności od liczby przewodów oraz kształtu układu przez nie utworzonego, następuje zmniejszenie ich obciążalności prądowej długotrwałej w stosunku do wartości prądu, jaki jest dopuszczalny długotrwale dla przewodów odosobnionych. Wobec tego, podczas projektowania...
W artykule opisano układy probiercze stosowane w badaniach napięciowych prowadzonych w produkcji kabli oraz w eksploatacji linii kablowych średniego napięcia o izolacji polimerowej. Omówiono procesy zachodzące...
W artykule opisano układy probiercze stosowane w badaniach napięciowych prowadzonych w produkcji kabli oraz w eksploatacji linii kablowych średniego napięcia o izolacji polimerowej. Omówiono procesy zachodzące w izolacji badanych kabli, zasady działania oraz podstawowe właściwości techniczne układów probierczych wytwarzających różne rodzaje napięć: przemienne o częstotliwości przemysłowej, stałe, przemienne o bardzo niskiej częstotliwości oraz oscylujące.
Przewody w sieciach i instalacjach elektrycznych niskiego napięcia dobiera się na następujące warunki:
-wytrzymałość mechaniczną,
-obciążalność długotrwałą,
-przeciążalność,
-spadek napięcia,
-warunki...
Przewody w sieciach i instalacjach elektrycznych niskiego napięcia dobiera się na następujące warunki:
-wytrzymałość mechaniczną,
-obciążalność długotrwałą,
-przeciążalność,
-spadek napięcia,
-warunki zwarciowe,
-samoczynne wyłączenie dla celów ochrony przeciwporażeniowej.
W dwuczęściowym artykule o doborze przewodów w instalacjach elektrycznych zostały opisane podstawowe zasady doboru przewodów. Zamieszczono w nich również zasady obliczania spodziewanego prądu obciążenia...
W dwuczęściowym artykule o doborze przewodów w instalacjach elektrycznych zostały opisane podstawowe zasady doboru przewodów. Zamieszczono w nich również zasady obliczania spodziewanego prądu obciążenia oraz wstępnego doboru zabezpieczeń do ochrony obwodów zasilających różne odbiorniki energii elektrycznej. Kontynuujemy tę tematykę, dlatego w tym numerze więcej miejsca poświęcimy zasadom doboru zabezpieczeń oraz projektowania właściwej selektywności działania poszczególnych stopni zabezpieczeń.
Trudno mówić o zarządzaniu majątkiem sieciowym, nie odnosząc się do zmian, które nastąpiły w polskiej energetyce. W procesie tym zostały stworzone silne grupy energetyczne, wydzielone przedsiębiorstwa...
Trudno mówić o zarządzaniu majątkiem sieciowym, nie odnosząc się do zmian, które nastąpiły w polskiej energetyce. W procesie tym zostały stworzone silne grupy energetyczne, wydzielone przedsiębiorstwa dystrybucyjne, postępuje proces liberalizacji rynku energii elektrycznej, następuje prywatyzacja energetyki, itd. Tak rewolucyjne zmiany i perspektywa nowej przyszłości wymagają od przedsiębiorstw dystrybucyjnych stworzenia strategii w zakresie zarządzania majątkiem sieciowym.
Wdrożenie nieniszczących metod diagnostycznych, prowadzonych przy napięciach innych niż wyprostowane, jest ze wszechmiar słuszne. Ograniczenia praktyczne badań napięciem o częstotliwości 50 Hz zmuszają...
Wdrożenie nieniszczących metod diagnostycznych, prowadzonych przy napięciach innych niż wyprostowane, jest ze wszechmiar słuszne. Ograniczenia praktyczne badań napięciem o częstotliwości 50 Hz zmuszają do stosowania narażeń probierczych o innych kształtach (OWTS, VLF, itp.). Ich poziomy oraz procedury ich aplikacji są różne od stosowanych przez producentów kabli i osprzętu kablowego w ramach badań typu, wyrobu lub konstruktorskich. Technologia sterowania pola elektrycznego w osprzęcie kablowym może...
W niektórych przypadkach zachodzi konieczność prowadzenia przewodów układanych równolegle, przeznaczonych do zasilania jednego odbiornika lub rozdzielnicy. Najczęściej ma to miejsce, gdy wymagany przekrój...
W niektórych przypadkach zachodzi konieczność prowadzenia przewodów układanych równolegle, przeznaczonych do zasilania jednego odbiornika lub rozdzielnicy. Najczęściej ma to miejsce, gdy wymagany przekrój pojedynczej żyły przewodu zasilającego jest większy od przekroju przewodu dostępnego w handlu, lub gdy promień gięcia jest zbyt duży. Często ten problem występuje przy projektowaniu i budowie układów zasilania awaryjnego i gwarantowanego, gdzie zastosowano źródła o dużych mocach. W niektórych przypadkach...
Kontynuujemy tematykę związaną z doborem zabezpieczeń kabli i przewodów elektrycznych (w „elektro.info” 11/2009 publikowaliśmy cz. 1. artykułu). Tym razem więcej miejsca poświęcimy zagadnieniom związanym...
Kontynuujemy tematykę związaną z doborem zabezpieczeń kabli i przewodów elektrycznych (w „elektro.info” 11/2009 publikowaliśmy cz. 1. artykułu). Tym razem więcej miejsca poświęcimy zagadnieniom związanym z selektywnością działania zabezpieczeń przy kaskadowym połączeniu dwóch wyłączników nadprądowych i różnicowoprądowych.
Vattenfall Distribution Poland w 2009 roku zainicjował badania diagnostyczne linii kablowych SN, na które składają się pomiary: tgδ oraz wyładowania niezupełne mierzone w czasie wolnozmiennego przebiegu...
Vattenfall Distribution Poland w 2009 roku zainicjował badania diagnostyczne linii kablowych SN, na które składają się pomiary: tgδ oraz wyładowania niezupełne mierzone w czasie wolnozmiennego przebiegu sinusoidalnego 0,1 Hz. Pierwszym efektem wprowadzenia nowego rodzaju zabiegu było podwyższenie jakości budowy linii kablowych SN przyjmowanych do eksploatacji, gdyż warunkiem pozytywnego ich odbioru jest uzyskanie wyników mieszczących się w określonych, dopuszczalnych granicach.
W numerze 5/09 publikowaliśmy I część artykułu, w której zostały wyjaśnione zasady doboru przewodów na długotrwałą obciążalność prądową i przeciążalność, a także ze względu na prądy zwarciowe oraz spadek...
W numerze 5/09 publikowaliśmy I część artykułu, w której zostały wyjaśnione zasady doboru przewodów na długotrwałą obciążalność prądową i przeciążalność, a także ze względu na prądy zwarciowe oraz spadek napięcia. W drugiej części artykułu zostaną wyjaśnione dalsze wymagania, jakie muszą spełnić przewody zasilające odbiornik energii elektrycznej w normalnych warunkach eksploatacji oraz w czasie pożaru.
Powszechnym sposobem wykonywania instalacji elektrycznej jest układanie przewodów w kilku stykających się ze sobą warstwach. Przy takim sposobie ułożenia przewodów, wartości prądów, które mogą płynąć przez...
Powszechnym sposobem wykonywania instalacji elektrycznej jest układanie przewodów w kilku stykających się ze sobą warstwach. Przy takim sposobie ułożenia przewodów, wartości prądów, które mogą płynąć przez nie długotrwale, są znacznie mniejsze od wartości tych prądów dla przewodów odosobnionych.
Podziemne linie kablowe mają wiele zalet w porównaniu z liniami napowietrznymi. Najważniejsze z nich to: większa pewność zasilania niezależnie od warunków pogodowych, mniejsza powierzchnia zajętych gruntów,...
Podziemne linie kablowe mają wiele zalet w porównaniu z liniami napowietrznymi. Najważniejsze z nich to: większa pewność zasilania niezależnie od warunków pogodowych, mniejsza powierzchnia zajętych gruntów, niższe koszty utrzymania, ochrona środowiska i względy estetyczne. Negatywną stroną linii kablowych jest wyższy koszt ich budowy.
W artykule przedstawiono system monitorowania dynamicznej obciążalności prądowej napowietrznych linii elektroenergetycznych 110 kV, zwany dalej DOL. System ten, oparty na pomiarze temperatury przewodu...
W artykule przedstawiono system monitorowania dynamicznej obciążalności prądowej napowietrznych linii elektroenergetycznych 110 kV, zwany dalej DOL. System ten, oparty na pomiarze temperatury przewodu oraz warunków pogodowych w miejscu zainstalowania linii, pozwala na wyznaczenie dynamicznej obciążalności linii.
Zmiany w obowiązujących przepisach znacznie wydłużyły czas niezbędny do przygotowania dokumentacji projektowej dla inwestycji budowlanych w celu uzyskania pozwolenia na budowę. Niniejszy artykuł ma na...
Zmiany w obowiązujących przepisach znacznie wydłużyły czas niezbędny do przygotowania dokumentacji projektowej dla inwestycji budowlanych w celu uzyskania pozwolenia na budowę. Niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie Czytelnikom schematu postępowania wraz z podaniem czasu niezbędnego do uzyskania koniecznych decyzji i pozwoleń aż do otrzymania pozwolenia na budowę dla danej inwestycji.
Jednym z podstawowych warunków bezawaryjnej eksploatacji linii kablowych WN jest zastosowanie odpowiedniej technologii układania kabli, która powinna uwzględniać: wymagania i zalecenia producenta kabla,...
Jednym z podstawowych warunków bezawaryjnej eksploatacji linii kablowych WN jest zastosowanie odpowiedniej technologii układania kabli, która powinna uwzględniać: wymagania i zalecenia producenta kabla, pełnienie nadzoru nad układaniem kabli przez przedstawiciela producenta kabla, wyposażenie wykonawcy układającego kable, organizację pracy i BHP na budowie, wymagania przyszłego użytkownika linii kablowych, warunki terenowe, warunki pogodowe panujące podczas układania kabli.
Z pierwszymi większymi pożarami kabli zetknęliśmy się z chwilą wprowadzenia do produkcji kabli z tworzyw sztucznych. Przedtem kable produkowane były w izolacji papierowej i miały powłokę metalową. Duża...
Z pierwszymi większymi pożarami kabli zetknęliśmy się z chwilą wprowadzenia do produkcji kabli z tworzyw sztucznych. Przedtem kable produkowane były w izolacji papierowej i miały powłokę metalową. Duża ilość metalu w konstrukcji kabla utrudniała jego zapalenie. Pierwszy duży pożar kabli w Polsce powstał w grudniu 1970 r. w jednej z elektrowni. Wcześniej z problemem tym zetknęli się Węgrzy i w tym czasie mieli już pewne doświadczenia. Energopomiar zajął się wyjaśnieniem przyczyny powstania tego pożaru.
Rozwój nowoczesnej telekomunikacji w sposób nieodłączny związany jest z wdrażaniem na rynek coraz to nowszych usług. Wymaga to realizacji nowatorskich inwestycji i przedsięwzięć, których celem jest m.in....
Rozwój nowoczesnej telekomunikacji w sposób nieodłączny związany jest z wdrażaniem na rynek coraz to nowszych usług. Wymaga to realizacji nowatorskich inwestycji i przedsięwzięć, których celem jest m.in. poszerzanie zasięgu sieci.
Strukturalne sieci teleinformatyczne utożsamiane są zwykle z serwerami, routerami czy różnego rodzaju przełącznikami. Niejako w ich tle funkcjonuje infrastruktura kablowa, od której wymaga się, aby zapewniała...
Strukturalne sieci teleinformatyczne utożsamiane są zwykle z serwerami, routerami czy różnego rodzaju przełącznikami. Niejako w ich tle funkcjonuje infrastruktura kablowa, od której wymaga się, aby zapewniała możliwie najszybszą transmisję sygnału i szerokie pasmo przenoszenia.
W artykule omówiono różnice w wymaganiach normatywnych stawianych mufom do kabli SN o izolacji papierowej przesycanej syciwem, określonych w wycofanej normie PN-90 E-06401 oraz wymagania określone w normie...
W artykule omówiono różnice w wymaganiach normatywnych stawianych mufom do kabli SN o izolacji papierowej przesycanej syciwem, określonych w wycofanej normie PN-90 E-06401 oraz wymagania określone w normie PN-HD 629.2 S2:2006. Przedstawiono również szczegóły nowego rozwiązania muf do ich łączenia i napraw.
Wobec różnorodności przeprowadzanych badań istnieją następujące podstawowe klasyfikacje: według PN-EN 50200: PH – ciągłości dostawy energii przez kable/przewody o przekroju żyły do 2,5 mm2. W przypadku...
Wobec różnorodności przeprowadzanych badań istnieją następujące podstawowe klasyfikacje: według PN-EN 50200: PH – ciągłości dostawy energii przez kable/przewody o przekroju żyły do 2,5 mm2. W przypadku kabli światłowodowych obowiązuje tylko graniczna średnica 20 mm, H – ciągłości dostawy energii przez kable/przewody o przekroju żyły równej lub większej niż 2,5 mm2, według DIN 4102:12: E – zgodne z normą DIN dotyczącą zachowania ciągłości dostawy energii przez zespół kablowy...
Zapewnienie właściwej jakości energii elektrycznej, w tym brak przerw w dostawie energii oraz opłat za ponadumowny pobór energii elektrycznej, należą do zadań służb energetycznych w zakładzie przemysłowym....
Zapewnienie właściwej jakości energii elektrycznej, w tym brak przerw w dostawie energii oraz opłat za ponadumowny pobór energii elektrycznej, należą do zadań służb energetycznych w zakładzie przemysłowym. Aby móc wypełnić wskazane zadania, niezbędne są rzetelne dane o parametrach jakości energii elektrycznej. W tym celu można stosować stacjonarne analizatory jakości energii elektrycznej firmy A-Eberle typu PQI-DA Smart.
Klimatyzatory ścienne split to idealne rozwiązanie do chłodzenia wnętrz zarówno w domach, jak i mieszkaniach. Umożliwiają efektywną regulację temperatury, zapewniając komfort nawet w najgorętsze dni.
Klimatyzatory ścienne split to idealne rozwiązanie do chłodzenia wnętrz zarówno w domach, jak i mieszkaniach. Umożliwiają efektywną regulację temperatury, zapewniając komfort nawet w najgorętsze dni.
Zakończono półtoraroczny projekt termomodernizacji w Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej, Pani Ziemi Świętokrzyskiej, zlokalizowanym w Kałkowie-Godowie. Obecnie zarówno duchowni, jak i pielgrzymi odwiedzający...
Zakończono półtoraroczny projekt termomodernizacji w Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej, Pani Ziemi Świętokrzyskiej, zlokalizowanym w Kałkowie-Godowie. Obecnie zarówno duchowni, jak i pielgrzymi odwiedzający to miejsce, mają dostęp do zaawansowanego technologicznie systemu grzewczego.
Składane schody prowadzące na strych są popularną alternatywą dla tradycyjnych schodów, które zazwyczaj zajmują bardzo dużo miejsca. W jakie konstrukcje warto zainwestować? Czym się charakteryzują?
Składane schody prowadzące na strych są popularną alternatywą dla tradycyjnych schodów, które zazwyczaj zajmują bardzo dużo miejsca. W jakie konstrukcje warto zainwestować? Czym się charakteryzują?
Konstruktorzy szaf sterowniczych stoją przed wieloma wyzwaniami: począwszy od międzynarodowej presji konkurencyjnej i niedoboru wykwalifikowanych pracowników, po rosnące koszty pracy i materiałów. Stosunkowo...
Konstruktorzy szaf sterowniczych stoją przed wieloma wyzwaniami: począwszy od międzynarodowej presji konkurencyjnej i niedoboru wykwalifikowanych pracowników, po rosnące koszty pracy i materiałów. Stosunkowo niewiele można zrobić, aby wpłynąć na te aspekty, dlatego coraz częściej w centrum uwagi znajduje się produkcja własna ze wszystkimi procesami i strukturami, a także ogólna struktura kosztów.
Kompatybilność elektromagnetyczna kabli elektrycznych jest kluczowym parametrem, który charakteryzuje sposób stosowania i użytkowania danych kabli do wzajemnej współpracy kilku urządzeń elektrycznych zestawionych...
Kompatybilność elektromagnetyczna kabli elektrycznych jest kluczowym parametrem, który charakteryzuje sposób stosowania i użytkowania danych kabli do wzajemnej współpracy kilku urządzeń elektrycznych zestawionych w całość. Prawidłowe funkcjonowanie urządzeń może być zapewnione tylko i wyłącznie wtedy, gdy zakłócenia generowane przez otoczenie będą skutecznie blokowane. Generowane spodziewane zakłócenia elektromagnetyczne przez wyposażenie otaczające kable muszą zatem być w odpowiedni sposób odseparowane.
Dzięki kopii zapasowej możesz wykonać kopię całej zawartości swojego komputera. W ten sposób nie stracisz swoich plików i programów. Istnieją różne typy pamięci zewnętrznych z oddzielną funkcją tworzenia...
Dzięki kopii zapasowej możesz wykonać kopię całej zawartości swojego komputera. W ten sposób nie stracisz swoich plików i programów. Istnieją różne typy pamięci zewnętrznych z oddzielną funkcją tworzenia kopii zapasowych. Czytaj dalej i dowiedz się, który z nich może odpowiadać Twoim potrzebom!
Na początku 2024 roku firma BayWa r.e. Solar Systems zrobiła kolejny duży krok w rozwoju działalności na polskim rynku, otwierając nowy magazyn w Gdańsku. Jego powierzchnia to
25 000 m kw., co łącznie...
Na początku 2024 roku firma BayWa r.e. Solar Systems zrobiła kolejny duży krok w rozwoju działalności na polskim rynku, otwierając nowy magazyn w Gdańsku. Jego powierzchnia to
25 000 m kw., co łącznie daje ponad 45 tys. m kw. powierzchni magazynowej BayWa r.e. Solar Systems w Polsce.
Dzięki takim złączkom od firmy WAGO ELWAG naprawienie lub przedłużenie przewodu jest tak proste jak nigdy dotąd! Za ich pomocą można nawet w najmniejszych przestrzeniach – szybko i bez użycia narzędzi...
Dzięki takim złączkom od firmy WAGO ELWAG naprawienie lub przedłużenie przewodu jest tak proste jak nigdy dotąd! Za ich pomocą można nawet w najmniejszych przestrzeniach – szybko i bez użycia narzędzi – połączyć przewody o przekroju od 0,75 do 4 mm kw. Wystarczy po prostu odizolować końcówkę przewodu i bez użycia jakichkolwiek narzędzi wsunąć ją do złączki – i bezpieczne połączenie gotowe.
Aby przeciwdziałać negatywnym skutkom wyższych harmonicznych, można wykorzystać różne rozwiązania. Uzależnione są one od takich czynników jak: moc zapotrzebowana w zakładzie, sztywność sieci zasilającej,...
Aby przeciwdziałać negatywnym skutkom wyższych harmonicznych, można wykorzystać różne rozwiązania. Uzależnione są one od takich czynników jak: moc zapotrzebowana w zakładzie, sztywność sieci zasilającej, moc odbiorników czy budowa samej instalacji elektroenergetycznej. Dobór konkretnego rozwiązania powinien opierać się na analizie układu zasilającego zakład, reżimu pracy i zainstalowanych odbiorników. Bardzo ważnym punktem doboru jest wykonanie pomiarów Jakości Energii Elektrycznej i ich prawidłowa...
Magazyny energii mogą być źródłem zasilania tylko wtedy gdy są sprawne. Systemy umożliwiające pracę urządzeń w przypadku awarii zasilania są zróżnicowane od małych urządzeń UPS do baterii akumulatorów...
Magazyny energii mogą być źródłem zasilania tylko wtedy gdy są sprawne. Systemy umożliwiające pracę urządzeń w przypadku awarii zasilania są zróżnicowane od małych urządzeń UPS do baterii akumulatorów zapewniających zasilanie całych zakładów. Jest zatem sprawą kluczową, aby systemy zasilania awaryjnego same działały bez zarzutu. Bezpieczniki produkowane przez firmę SIBA zabezpieczają urządzenia, które w przypadku awarii zasilania dostarczają energię kluczowym odbiorom.
Niniejszy artykuł zawiera informacje o projektowaniu schematów elektrycznych i używaniu oprogramowania wspomagającego projektowanie w branży elektrycznej i automatyce.
Niniejszy artykuł zawiera informacje o projektowaniu schematów elektrycznych i używaniu oprogramowania wspomagającego projektowanie w branży elektrycznej i automatyce.
W związku z dynamicznym rozwojem farm fotowoltaicznych rośnie zapotrzebowanie na prawidłowe pomiary impedancji pętli zwarcia na odcinku inwerter-transformator nn/SN. Z pomocą przychodzi Sonel MZC-340-PV...
W związku z dynamicznym rozwojem farm fotowoltaicznych rośnie zapotrzebowanie na prawidłowe pomiary impedancji pętli zwarcia na odcinku inwerter-transformator nn/SN. Z pomocą przychodzi Sonel MZC-340-PV – pierwszy na świecie miernik przeznaczony do pomiarów impedancji pętli zwarcia w sieciach o napięciach dochodzących aż do 900 V AC, z kategorią pomiarową CAT IV 1000 V.
Wyładowania atmosferyczne jako nieodłączny element burz stanowią poważne zagrożenie dla ludzi oraz infrastruktury. Aby zminimalizować ryzyko strat spowodowanych przez wyładowania atmosferyczne, można skutecznie...
Wyładowania atmosferyczne jako nieodłączny element burz stanowią poważne zagrożenie dla ludzi oraz infrastruktury. Aby zminimalizować ryzyko strat spowodowanych przez wyładowania atmosferyczne, można skutecznie zabezpieczać wszelkiego rodzaju obiekty, projektując i montując instalację odgromową zgodną z obowiązującymi przepisami.
Elektroklub jest programem partnerskim dla klientów wybranych hurtowni elektrotechnicznych, który powstał we współpracy z trzema producentami z tej branży: Philips, NKT i Schneider Electric. Obecnie trwa...
Elektroklub jest programem partnerskim dla klientów wybranych hurtowni elektrotechnicznych, który powstał we współpracy z trzema producentami z tej branży: Philips, NKT i Schneider Electric. Obecnie trwa w nim wiosenna promocja, w której można wygrać supernagrody!
Chcesz zwiększyć wydajność swojej instalacji fotowoltaicznej? Pomyśl o inwerterach hybrydowych. Dowiedz się, czym są te urządzenia, jakie korzyści płyną z ich wykorzystania i dlaczego to właśnie one są...
Chcesz zwiększyć wydajność swojej instalacji fotowoltaicznej? Pomyśl o inwerterach hybrydowych. Dowiedz się, czym są te urządzenia, jakie korzyści płyną z ich wykorzystania i dlaczego to właśnie one są przyszłością zrównoważonej energetyki.
Firma CSI S.A. poszerza ofertę komputerów Mini PC o nowy produkt z serii PICO-SEMI od AAEON. Komputer PICO-EHL4-SEMI jest dostępny w dwóch wersjach procesorowych: Intel® Celeron® J6412 o mocy 10 W i Intel®...
Firma CSI S.A. poszerza ofertę komputerów Mini PC o nowy produkt z serii PICO-SEMI od AAEON. Komputer PICO-EHL4-SEMI jest dostępny w dwóch wersjach procesorowych: Intel® Celeron® J6412 o mocy 10 W i Intel® Celeron® N6210 o mocy 6,5 W.
Już wkrótce gama produktów z firmy Ewimar, zostanie wzbogacona o nowe produkty ochrony przeciwprzepięciowej, dedykowane do linii zasilających, linii pomiarowych oraz transmisyjnych.
Już wkrótce gama produktów z firmy Ewimar, zostanie wzbogacona o nowe produkty ochrony przeciwprzepięciowej, dedykowane do linii zasilających, linii pomiarowych oraz transmisyjnych.
Nowoczesne technologie doprowadziły do wyraźnej transformacji sektora budownictwa, szczególnie w kwestii poprawy efektywności energetycznej. W dobie rosnącej świadomości ekologicznej i zmian klimatycznych...
Nowoczesne technologie doprowadziły do wyraźnej transformacji sektora budownictwa, szczególnie w kwestii poprawy efektywności energetycznej. W dobie rosnącej świadomości ekologicznej i zmian klimatycznych optymalizacja zużycia energii staje się priorytetem. Jednym z ważniejszych kroków prowadzących do obniżenia klasy energetycznej budynków jest wprowadzenie świadectwa energetycznego i nowoczesnych instalacji elektrycznych.
Fronius zapewnia optymalne bezpieczeństwo i wysoki stopień zużycia energii na potrzeby własne w produkcji energii słonecznej – wszystko dzięki wysokiej jakości falownikom, do których dołącza teraz Fronius...
Fronius zapewnia optymalne bezpieczeństwo i wysoki stopień zużycia energii na potrzeby własne w produkcji energii słonecznej – wszystko dzięki wysokiej jakości falownikom, do których dołącza teraz Fronius GEN24.
Odnawialne źródła energii (OZE) odgrywają kluczową rolę w globalnych wysiłkach na rzecz zrównoważonego rozwoju i redukcji emisji gazów cieplarnianych. Jednym z wyzwań związanych z efektywnym wykorzystaniem...
Odnawialne źródła energii (OZE) odgrywają kluczową rolę w globalnych wysiłkach na rzecz zrównoważonego rozwoju i redukcji emisji gazów cieplarnianych. Jednym z wyzwań związanych z efektywnym wykorzystaniem energii ze źródeł odnawialnych jest gromadzenie i przesyłanie wyprodukowanej energii elektrycznej. W tym kontekście technologia cable pooling zyskuje na znaczeniu, umożliwiając zoptymalizowane zarządzanie przesyłem energii elektrycznej ze źródeł OZE.
Oświetlenie LED cieszy się ogromną popularnością i nie ma w tym nic dziwnego, jeśli weźmie się pod lupę wszystkie jego zalety. Żarówki LED są wykorzystywane zarówno w warunkach domowych, jak i na zewnątrz,...
Oświetlenie LED cieszy się ogromną popularnością i nie ma w tym nic dziwnego, jeśli weźmie się pod lupę wszystkie jego zalety. Żarówki LED są wykorzystywane zarówno w warunkach domowych, jak i na zewnątrz, mają różne rozmiary, dzięki czemu można je dopasować do praktycznie każdego rodzaju lamp, są energooszczędne, a to tylko kilka z wielu ich zalet. Na co zwracać uwagę przy zakupie tego rodzaju żarówek i jak dopasować ich parametry do swoich potrzeb?
Przeprowadzenie remontu to drogie i wymagające zadanie. Niemalże wszystkie wykonywane prace zmuszają zainteresowanych do podejmowania poważnych i przemyślanych decyzji finansowych. Mogą to jednak ułatwić...
Przeprowadzenie remontu to drogie i wymagające zadanie. Niemalże wszystkie wykonywane prace zmuszają zainteresowanych do podejmowania poważnych i przemyślanych decyzji finansowych. Mogą to jednak ułatwić niektóre produkty bankowe. O których z nich mowa? Tego lepiej dowiedzieć się jeszcze przed rozpoczęciem prac budowalnych.
Panele fotowoltaiczne są coraz bardziej popularne. W dobie rosnących cen energii wiele osób ceni sobie niezależność od zewnętrznych dostawców prądu, oszczędność, jaką daje fotowoltaika oraz to, że jest...
Panele fotowoltaiczne są coraz bardziej popularne. W dobie rosnących cen energii wiele osób ceni sobie niezależność od zewnętrznych dostawców prądu, oszczędność, jaką daje fotowoltaika oraz to, że jest to ekologiczne źródło energii. Montaż paneli fotowoltaicznych na działce lub dachu domu ma jeszcze jedną zaletę – w przypadku sprzedaży nieruchomości podnosi jej wartość.
Apator SA we współpracy z TAURON Dystrybucja SA uruchomił magazyn energii służący do stabilizacji parametrów pracy sieci dystrybucyjnej niskiego napięcia. To kolejny projekt realizowany przez toruńskiego...
Apator SA we współpracy z TAURON Dystrybucja SA uruchomił magazyn energii służący do stabilizacji parametrów pracy sieci dystrybucyjnej niskiego napięcia. To kolejny projekt realizowany przez toruńskiego producenta dla krajowych Operatorów Sieci Dystrybucji, którzy poszukują skutecznych rozwiązań technicznych do bilansowania sieci oraz redukcji nadmiernych obciążeń w szczytach produkcji energii z odnawialnych źródeł.
System drukujący Thermomark E to całkowita nowość na rynku oznaczania. Jest to modułowy system do automatyzacji produkcji oznaczników łączący ze sobą etap drukowania i montażu różnych materiałów w jednym...
System drukujący Thermomark E to całkowita nowość na rynku oznaczania. Jest to modułowy system do automatyzacji produkcji oznaczników łączący ze sobą etap drukowania i montażu różnych materiałów w jednym cyklu roboczym. Rozwiązanie to umożliwia proste i bardzo wydajne oznaczanie przemysłowe, dzięki czemu efektywność naszej produkcji może wzrosnąć diametralnie.
Jak wykazano w różnych testach, nie tylko na uczelniach technicznych w Polsce, duży procent ograniczników przepięć (SPD) dostępnych na rynku nie spełnia parametrów deklarowanych w kartach katalogowych....
Jak wykazano w różnych testach, nie tylko na uczelniach technicznych w Polsce, duży procent ograniczników przepięć (SPD) dostępnych na rynku nie spełnia parametrów deklarowanych w kartach katalogowych. Dodatkowo w różnych materiałach marketingowych również można znaleźć nie zawsze pełne informacje na temat wymagań stawianych SPD, co nie pomaga w właściwym doborze odpowiedniego modelu do aplikacji. W tym artykule postaramy się przybliżyć najważniejsze zagadnienia, które pozwolą dobrać bezpieczne ograniczniki...
Inteligentny dom często mylony jest z budynkiem pasywnym. Należy jednak pamiętać, że nie można tych dwóch pojęć stosować zamiennie. Samo zastosowanie smart home i innych komponentów automatyki nie czyni...
Inteligentny dom często mylony jest z budynkiem pasywnym. Należy jednak pamiętać, że nie można tych dwóch pojęć stosować zamiennie. Samo zastosowanie smart home i innych komponentów automatyki nie czyni z tradycyjnego domu budynku pasywnego. Niewątpliwie jednak należy pamiętać, że elementy automatyki budynkowej są składową pasywnych budowli i nawet zwykłe mieszkanie potrafią uczynić bardziej oszczędnym i ekologicznym.
Najnowsze przemysłowe drukarki etykiet stworzone zostały z myślą o profesjonalistach, dla których ważna jest jakość, niezawodność oraz trwałość tworzonych oznaczeń. P‑touch E100VP, P-touch E300VP i P-touch...
Najnowsze przemysłowe drukarki etykiet stworzone zostały z myślą o profesjonalistach, dla których ważna jest jakość, niezawodność oraz trwałość tworzonych oznaczeń. P‑touch E100VP, P-touch E300VP i P-touch E550WVP to przenośne i szybkie urządzenia, które oferują specjalne funkcje do druku najpopularniejszych typów etykiet. Urządzenia pozwalają na szybkie i bezproblemowe drukowanie oznaczeń kabli, przewodów, gniazdek elektrycznych, przełączników oraz paneli krosowniczych.
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.elektro.info.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.elektro.info.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.
