W inteligentnych instalacjach stosowane są technologie bezprzewodowe i przewodowe. Te drugie są przeznaczone do domów nowych i modernizowanych, gdyż wymagają ułożenia instalacji magistralnych. Główną zaletą tego rozwiązania jest niezawodność oraz niemal nieograniczona liczba realizowanych funkcji i zadań. Praktycznie wszystko co da się sterować lub kontrolować za pośrednictwem przewodów elektrycznych możliwe jest do zrealizowania.
Rozwój inteligentnych instalacji
W ostatnich latach da się zaobserwować kilka kierunków rozwoju tzw. inteligentnych domów. Dwa z nich dotyczą istniejących platform zarządzania domami. Trzeci dotyczy nowych rozwiązań.
Najbardziej powszechnym i najlepiej rozwiniętym systemem jest KNX. Ale jest również systemem najdroższym. To powoduje powstawanie nowych rozwiązań, opartych na wykorzystaniu znacznie tańszych podzespołów elektronicznych. Jednak w praktyce okazało się, że nie udało się znacząco obniżyć kosztów tych rozwiązań. Być może jedną z przyczyn jest mała popularność.
W połowie pierwszej dekady XXI wieku powstały dwa dość popularne systemy Z-wave i ZigBee. Urządzenia współpracujące z tym pierwszym oferowane są przez ok. 300 producentów, a w tym drugim ok. o połowę mniej.
Obydwa te rozwiązania bazują na transmisji bezprzewodowej. Zaletą tego rozwiązania jest możliwość implantowania automatyki domowej bez uciążliwych prac instalacyjnych, tj. bez układania nowych przewodów. Jednak jest to pozorna zaleta, gdyż dotyczy wyłącznie urządzeń zasilanych bateryjnie.
W rzeczywistości, niemal zawsze okazuje się, że konieczne są jakieś prace instalacyjne. Wynika to z kilku powodów. Pierwszym z nich jest to, że do każdego sterowanego urządzenia musi być doprowadzone zasilanie. Poza tym nowe wyposażenie musi być przecież jakoś zamontowane. A trzecią przyczyną jest to, że urządzenia, także te bezprzewodowe, muszą być gdzieś zamontowane.
Ograniczenia modernizacji
![]() |
Do sterowanie instalacjami bezprzewodowywmi można używać bateryjnych przycisków (z lewej) lub nadajniki zasilane 230 V montowane pod tradycyjnymi przyciskami/łącznikami w puszkach podtynkowych; fot. GIRA |
Obiekt z tradycyjną instalacją jest zwykle wyposażony w instalację oświetleniową i zasilania gniazd wtyczkowych. Najczęściej brak wykonanych na wszelki wypadek wypustów do żaluzji czy rolet. I chyba nigdzie nie są wykonane wypusty przy termostatycznych zaworach grzejnikowych.
W celu objęcia tych instalacji sterowaniem bezprzewodowym konieczne jest wykonanie nowych instalacji dostarczających energię do nowych urządzeń. Istnieje wprawdzie możliwość użycia zasilanych bateryjnie napędów zaworów grzejnikowych (zamontowanych na grzejnikach, a nie na rozdzielaczach, które są zamknięte w metalowych skrzynkach uniemożliwiających komunikację radiową), ale jest to bardzo rzadkie rozwiązanie ze względu na uciążliwość częstej wymiany baterii.
![]() |
Urządzenia wykonawcze instalacji bezprzewodowych mogą być instalowane w puszkach podtynkowych (osprzętowych i rozgałęźnych) lub w rozdzielnicach; fot. GIRA |
Sprawna bateria jest warunkiem sine qua non działania regulacji temperatury. W przypadku doposażania domu w żaluzje czy rolety nie ma możliwości realizacji bez doprowadzenia przewodów elektrycznych do kaset napędów.
Jeszcze większy zakres prac związany jest z samym montażem napędów żaluzji, rolet czy z wykonywaniem w istniejącym obiekcie instalacji klimatyzacyjnej. W przypadku żaluzji czy rolet zawsze konieczne jest montowanie kaset z silnikami, prowadnic, prowadnic. Natomiast w przypadku klimatyzacji konieczne jest zamontowanie skraplaczy, parowników, odprowadzania skroplin, a nieraz też kanałów wentylacyjnych.
Najmniejszym problemem jest instalowanie urządzeń wykonawczych (i często pośredniczących w przekazywaniu informacji, gdy muszą być one przekazywane na odległości niż rzeczywisty zasięg nadajników w danym środowisku). Tylko tam, gdzie są sufity podwieszone, rozwiązanie to nie nastręcza problemów. Jeśli jednak nie ma wolnych przestrzeni, konieczne jest wykonanie otworów, np. pogłębienie puszek rozgałęźnych, w ścianach. To wszystko jest poważnym ograniczeniem w szerokim zastosowaniu rozwiązań bezprzewodowych.