Instalacja elektryczna w domu jednorodzinnym - wymagania normalizacyjne, prawne i orzecznictwo
Instalacja elektryczna w domu jednorodzinnym nie będzie wymagała pozwolenia na budowę. Oznacza to, że instalatorzy, którzy wykonują prace modernizacyjne, nie muszą czekać na pozwolenie organów techniczno-budowlanych, lecz mogą wykonywać niezbędne prace.
arch. redakcji
Instalacja elektryczna stanowi układ przewodów i kabli w budynku wraz ze sprzętem i osprzętem elektroinstalacyjnym, urządzeniami, aparaturą rozdzielczą i sterowniczą, układem pomiarowo-rozliczeniowym, urządzeniami zabezpieczającymi i ochronnymi oraz uziemieniami, mający początek na zaciskach wyjściowych wewnętrznych linii zasilających w złączu i koniec na gniazdach wtyczkowych, wypustach oświetleniowych i zainstalowanych na stałe odbiornikach zasilanych energią elektryczną.
Zobacz także
Farnell Projekty w trudnych warunkach przemysłowych
Zastosowanie skomplikowanych urządzeń elektronicznych i czujników do ulepszania i rozszerzania procesów produkcji, obróbki skrawaniem i procesów produkcyjnych w zastosowaniach przemysłowych jest możliwe...
Zastosowanie skomplikowanych urządzeń elektronicznych i czujników do ulepszania i rozszerzania procesów produkcji, obróbki skrawaniem i procesów produkcyjnych w zastosowaniach przemysłowych jest możliwe tylko wtedy, gdy wszystkie komponenty przetrwają w trudnym środowisku. Systemy muszą wytrzymywać gorące, wilgotne i trudne warunki oraz niszczące pola elektryczne i magnetyczne. Specyficzne warunki środowiskowe, w których produkt jest używany, wpływają na jego specyfikacje. Takie specyfikacje należy...
mgr inż. Paweł Jasiński, mgr inż. Piotr Jasiński, dr inż. Waldemar Jasiński Kontrola rezystancji izolacji w instalacjach
Systematyczne kontrole stanu izolacji urządzeń i instalacji elektrycznych mogą zapobiec niebezpiecznym dla życia i zdrowia wypadkom oraz w przyszłości ograniczyć koszty związane z usuwaniem awarii. Cykliczne...
Systematyczne kontrole stanu izolacji urządzeń i instalacji elektrycznych mogą zapobiec niebezpiecznym dla życia i zdrowia wypadkom oraz w przyszłości ograniczyć koszty związane z usuwaniem awarii. Cykliczne pomiary izolacji pomagają w wykryciu pogarszającego się stanu ochrony zarówno przeciwporażeniowej, jak i pożarowej. Głównym zadaniem kontroli stanu izolacji przewodów instalacji oraz urządzeń elektrycznych jest wykrycie jej uszkodzeń, a tym samym możliwość zapobiegania zwarciom, które mogą być...
mgr inż. Marcin Orzechowski Rozdzielnice niskich napięć – wpływ temperatury na bezpieczeństwo eksploatacji rozdzielnic niskiego napięcia (zagadnienia wybrane) (część 1.)
Kontynuując cykl poświęcony rozdzielnicom niskiego napięcia (a dokładnie połączeniom wewnętrznym w rozdzielnicach niskich napięć [9], [10], [11], [12] oraz [13]), tym razem autor zajął się zagadnieniem...
Kontynuując cykl poświęcony rozdzielnicom niskiego napięcia (a dokładnie połączeniom wewnętrznym w rozdzielnicach niskich napięć [9], [10], [11], [12] oraz [13]), tym razem autor zajął się zagadnieniem temperatury wewnątrz rozdzielnicy nn.
Informacje wstępne
Instalacja elektryczna w domu jednorodzinnym powinna w okresie jej użytkowania zapewniać możliwość bezpiecznego korzystania z odbiorników energii elektrycznej, zgodnego z ich przeznaczeniem i warunkami założonymi w projekcie tej instalacji.
Właściciel budynku jest obowiązany do dokonywania okresowych kontroli stanu sprawności technicznej urządzeń i instalacji elektrycznych w budynku.
Domki jednorodzinne powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę kontroli okresowej, co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego:
- elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu,
- instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska,
- instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych).
Stan sprawności technicznej urządzeń i instalacji elektrycznych w budynku jednorodzinnym powinien być kontrolowany tak, aby zapewnione było właściwe jego funkcjonowanie, w tym sprawność połączeń, osprzętu, sprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony przed porażeniami, uziemień oraz oporności izolacji przewodów.
Instalacja elektryczna w budynku nie może być użytkowana, jeżeli:
- nie dokonano prób końcowych i jej ostatecznego odbioru,
- nie zainstalowano urządzeń do pomiaru zużycia energii elektrycznej.
Do obowiązków właściciela budynku w zakresie właściwego utrzymania stanu technicznego instalacji elektrycznej należy:
- zapewnienie realizacji napraw i wymian przez osoby posiadające kwalifikacje zawodowe wymagane przy świadczeniu usług oraz wykonywaniu napraw lub dozoru nad eksploatacją urządzeń i instalacji elektrycznych,
- zapewnienie nadzoru nad realizacją robót konserwacyjnych, napraw i wymian oraz nadzoru nad wykonawstwem usług związanych z realizacją zaleceń wynikających z okresowych kontroli w lokalach,
- zapewnienie realizacji zaleceń pokontrolnych wydawanych przez upoważnione organy,
- w razie zagrożenia dla zdrowia lub życia użytkowników, dla środowiska lub mienia – przeprowadzenie kontroli jej stanu technicznego,
- odłączenie z użytkowania instalacji elektrycznej w lokalach, w których w wyniku kontroli stwierdzono występowanie zagrożeń.
Przebudowa instalacji elektrycznej jako przedsięwzięcie niewymagające pozwolenia na budowę
W prawnym rozumowaniu w określeniu „sieć elektroenergetyczna” mieści się pojęcie „instalacja elektryczna”. To pierwsze pojęcie jest szersze. Jeśli więc na szerszy zakres robót, jakim jest przebudowa i budowa sieci elektroenergetycznych, nie wymaga się pozwolenia na budowę, to tym bardziej nieuprawnione jest takie żądanie organu wobec węższego zakresu robót, jakim jest przebudowa instalacji elektrycznej.
Można zatem powiedzieć, że instalacja elektryczna w domu jednorodzinnym nie będzie wymagała pozwolenia na budowę. Oznacza to, że instalatorzy, którzy wykonują prace modernizacyjne, nie muszą czekać na pozwolenie organów techniczno-budowlanych, lecz mogą wykonywać niezbędne prace w instalacji elektrycznej.
„Instalacje wewnętrzne stanowią część obiektu budowlanego, ich rozbudowa nie podlega samodzielnej kwalifikacji i ex definitione nie jest rozbudową tego obiektu lub jego części. Rozbudowę instalacji wewnętrznych obiektu budowlanego należy postrzegać i kwalifikować jako element zmiany tegoż obiektu budowlanego, który w zależności od charakteru zakresu prac może prowadzić do jego przebudowy w rozumieniu art. 3 pkt 7a p.b. o ile w wyniku takich prac nie dochodzi jednak do zmiany parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji – nie stanowią one robót budowlanych, o których mowa w art. 3 pkt 7 oraz art. 28–30 p.b. i nie podlegają obowiązkowi uzyskania pozwolenia na budowę albo ich zgłoszenia.” - Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 31 października 2008 r. II SA/Kr 797/08.
Rozbiórka ścianki działowej w domu jednorodzinnym
Elektroinstalatorzy bardzo często, dokonując prac elektrycznych w domkach jednorodzinnych, mają do czynienia z instalacjami elektrycznymi wbudowanymi w stare ścianki działowe, które właściciel domu chciałby w całości usunąć. W tym kontekście prac pojawił się w 2011 r. wyrok WSA w Lublinie II SA/Lu 597/11.
Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że „jeśli ścianka działowa nie jest elementem konstrukcyjnym budynku, nie wpływa na jego przeznaczenie, ani na stan techniczny oraz nie decyduje o przestrzennym wydzieleniu samodzielnych lokali mieszkalnych stanowiących przedmiot odrębnej własności, to czynności polegające na rozbiórce takiej ścianki lub jej wzniesieniu także nie są robotami budowlanymi, które wymagają pozwolenia na budowę lub zgłoszenia”. Prace polegające na rozbudowie instalacji wewnętrznych, stanowiących część obiektu budowlanego, nie prowadzą do zmiany parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, nie stanowią one robót budowlanych, o których mowa w art. 3 pkt 7a p.b. oraz art. 28–30 p.b. i nie podlegają obowiązkowi uzyskania pozwolenia na budowę albo ich zgłoszenia. - Wyrok WSA w Krakowie II SA/Kr 193/12.
Obydwa wyroki stanowią odzwierciedlenie innego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 października 2010 r., gdzie orzeczono, iż „Nie jest remontem w rozumieniu art. 3 pkt 8 Prawa budowlanego, jeżeli inwestor rozbiera po kolei poszczególne ściany budynku, stawiając w ich miejsce nowe, traktując to jako odtworzenie stanu pierwotnego. Takie działania inwestora mieszczą się w definicji budowy lub przebudowy". II OSK 1536/09
Zmiany w prawie
Warto wiedzieć, że zgodnie ze zmianami wprowadzonymi nowelizacją ustawy z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (DzU z 2015, poz. 774) poprzez budowlę należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.
Podsumowanie
Nie każda zmiana parametrów technicznych istniejącego budynku powoduje obowiązek uzyskania pozwolenia na budowę. Wprawdzie nawet zamontowanie dodatkowego gniazda elektrycznego w pomieszczeniu, czy też np. zamontowanie dodatkowego punktu świetlnego w pomieszczeniu powoduje rozbudowanie wewnętrznej instalacji elektrycznej, a tym samym jej przebudowę, ale byłoby całkowicie nieracjonalne, aby na tak wykonane prace było wymagane pozwolenie na budowę.
O przebudowie w rozumieniu art. 3 pkt 7a Prawa budowlanego w zakresie zmiany parametrów technicznych wewnętrznej instalacji obiektu budowlanego, które wymagają pozwolenia na budowę, można mówić tylko wtedy, gdy zakres robót budowlanych obejmuje wykonanie lub wymianę całości instalacji danego rodzaju lub przynajmniej przeważającej jej części bądź też w wyniku tych prac zmianie ulegają wielkości (parametry) dostarczanej wody, energii elektrycznej, gazu itp. do danego obiektu budowlanego. Inny zakres prac budowlanych w zakresie instalacji wewnętrznych budynku nie wymaga pozwolenia na budowę.
W tej sprawie wskazać można również na stanowisko, jakie zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 31 października 2008 r., sygn. akt II SA/Kr 797/08, zgodnie z którym „zważywszy że instalacje wewnętrzne stanowią część obiektu budowlanego, ich rozbudowa nie podlega samodzielnej kwalifikacji i ex definitione nie jest rozbudową tego obiektu lub jego części. Rozbudowę instalacji wewnętrznych obiektu budowlanego należy postrzegać i kwalifikować jako element zmiany tegoż obiektu budowlanego, który w zależności od charakteru zakresu prac może prowadzić do jego przebudowy w rozumieniu art. 3 pkt 7a Prawa budowlanego. O ile w wyniku takich prac nie dochodzi jednak do zmiany parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji – nie stanowią one robót budowlanych, o których mowa w art. 3 pkt oraz art. 28–30 Prawa budowlanego i nie podlegają obowiązkowi uzyskania pozwolenia na budowę albo ich zgłoszenia”.
Identyczne stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z dnia 17 listopada 2011 r., sygn. akt II SA/Lu 597/11, wskazując, że prace polegające na rozbudowie instalacji wewnętrznych, stanowiących część obiektu budowlanego, nie prowadzą do zmiany parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego i z wyjątkiem charakterystycznych parametrów nie stanowią one robót budowlanych, o których mowa w art. 3 pkt oraz art. 28–30 Prawa budowlanego i nie podlegają obowiązkowi uzyskania pozwolenia na budowę, albo ich zgłoszenia.
Literatura
- Ustawa Prawo budowlane (DzU z 2013 r., poz. 1409 ze zm.).