ochrona przed zagrożeniami
Inteligentne systemy wywodzą się z automatyki przemysłowej oraz systemów ochrony przed różnymi zagrożeniami. Niektóre z nich wciąż na niej bazują, inne są rozwiązaniami wyspecjalizowanymi do sterowania i zarządzania obiektami budowlanymi. Te pierwsze każdorazowo trzeba dostosowywać do specyfiki procesów zachodzących w budynku. Natomiast te drugie są od razu fabrycznie wyskalowane i dostosowane do odpowiedniego zakresu pracy. Zwykle z możliwością wyboru algorytmu.
Odmiennym zagadnieniem jest zapewnienie bezpieczeństwa ludziom przebywającym w budynku oraz zapobieganie stratom spowodowanym awariami. W tym zakresie konieczne jest dokonanie podziału, nie tylko ze względów technicznych, ale także prawnych. W zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony przed włamaniem obowiązują odpowiednie ustawy. Systemy i urządzenia służące do ochrony przeciwpożarowej muszą być zgodne m.in. z ustawą o ochronie przeciwpożarowej z 1991 roku i rozporządzeniem MSWiA z 2010 roku. Natomiast środki techniczne wykorzystywane do ochrony przed włamaniem podlegają ustawie o ochronie osób i mienia z 2014 roku. Dodatkowo rozwiązania związane z kontrolą dostępu muszą być zgodne z ustawą o ochronie danych osobowych z 1997 r. (ze zmianami w 2014 r.). Z tych względów powszechnie używane systemy automatyki budynkowej nie są wykorzystywane do tych celów. Systemy ochrony przed pożarem, włamaniem i niepowołanym dostępem są autonomicznymi rozwiązaniami posiadającymi odpowiednie certyfikaty bezpieczeństwa. Oczywiście w inteligentnym budynku są one powiązane z instalacją zarządzającą całym budynkiem. Automatyka budynkowa zwiększa skuteczność i elastyczność wyspecjalizowanych rozwiązań.
W zależności od wielkości instalacji ochronnych są one w różny sposób powiązane w system zarządzający budynkiem. Najprymitywniejszym rozwiązaniem jest wykorzystanie wejść i wyjść bezpotencjałowych w tych systemach. Przy większej ilości informacji konieczne jest zastosowanie bramek. Producenci najbardziej rozpowszechnionych systemów ochrony oferują bramki do najważniejszych systemów automatyki budynkowej. W ten sposób zapewnione jest przekazywanie informacji między systemami.
Informacje przychodzące z tych instalacji są w inteligentnym budynku wykorzystywane do powiadamiania, zapobiegania powiększaniu się strat i procesów regulacyjnych. Dzieje się tak dlatego, że systemy te są wyposażane w wiele czujników różnych wartości fizycznych. Dane pomiarowe mogą być interpretowane przez systemy sterownicze wykorzystywane do regulacji. Dzięki temu można zmniejszać nakłady inwestycyjne. Do grupy takich sygnałów należą: pomiar temperatury, stężenia gazów, np. CO2. Podobnie dane z czujek ruchu i obecności mogą być wykorzystywane przez automatykę budynkową w okresie, gdy instalacja alarmowa nie jest uzbrojona. Podobnie wykorzystuje się niektóre informacje z automatyki w systemach bezpieczeństwa. Na przykład manualne załączenie czegokolwiek w strefie objętej ochroną może być natychmiast przekazywane do odpowiedniej centralki. Systemy ochrony automatyki inteligentnego budynku współpracują ze sobą i wspomagają swe działania, zwiększając tym samym bezpieczeństwo.
Ważnym elementem tej
współpracy jest powiadamianie. Integracja systemów pozwala na wykorzystanie
szerokiego zakresu pomysłów; od wizualizacji przez powiadamianie zdalne
e-mailami i SMS-ami, komunikaty głosowe, miganie oświetlenia, załączanie
dodatkowej sygnalizacji dróg ewakuacyjnych – niezależnie od podstawowych
sposobów alarmowania zastosowanych w danej instalacji.
ochrona techniczna budynków
Osobnym zagadnieniem jest ochrona techniczna budynku. Ta nie jest uregulowana normami prawnymi, gdyż nie ma bezpośredniego wpływu na bezpieczeństwo ludzi. A problemy techniczne mogą być bardzo uciążliwe oraz kosztowne. W inteligentnym budynku takie zdarzenia są monitorowane, a system samoczynnie zapobiega pogłębianiu się strat. Jednym z rozwiązań, najczęściej wykorzystywanym, są czujniki przecieku. Można je instalować we wszystkich pomieszczeniach wyposażonych w instalację hydrauliczną: kotłowniach, wymiennikowniach, łazienkach, kuchniach, ubikacjach. Pojawiająca się na posadzce woda powoduje zamknięcie styków czujnika rezystancyjnego lub przerwę w czujce optycznej, co z kolei powoduje wysłanie informacji do systemu. Inteligentna instalacja reaguje automatycznie zamykając dopływ wody i powiadamiając administratora o zaistniałej awarii. Jeszcze częściej pomieszczenia są chronione przed skutkami rozbicia szyby lub pozostawienia otwartego okna. Jeśli w pomieszczeniu znajduje się regulator temperatury, to dokonuje on ciągłego pomiaru, a dane pomiarowe cyklicznie wysyła do magistrali. Jeśli okno lub drzwi są wyposażone w kontaktrony lub mikrowyłączniki, np. należące do systemu alarmowego, to powiadomią one system o tym, że otwór nie jest zamknięty. Gdy ich brak, to rozpoznanie otwarcia okna polega na analizie zmian temperatury. W normalnych warunkach, czy to przy ogrzewaniu, czy chłodzeniu, zachodzą one dość powoli. Szybsza zmiana jest rozpoznawana jako otwarcie lub rozbicie okna. I wysyłany jest komunikat. W reakcji na taką informację ogrzewanie, względnie klimatyzacja, zostają wyłączone, aby nie marnować energii. Jednak w skrajnych sytuacjach, np. w czasie dużego mrozu, może to grozić zamarznięciem grzejników. A to prowadziłoby do znacznie większych strat (zniszczenie grzejników i zalanie budynku po rozmarznięciu), dlatego inteligentny budynek broni się przed tym ponownie załączając ogrzewanie. W trybie ochrony przed zamarzaniem, w którym utrzymuje się wewnętrzną temperaturę na poziomie ok. 5–7 °C, równolegle wysyłane są informacje do odpowiednich służb technicznych i zarządzających obiektem.
Powiadamianie o niepokojących zdarzeniach może być przesyłane do dowolnych urządzeń, instalacji i osób. Zwykle pierwszą reakcją jest zapobieganie stratom przez np. zamknięcie dopływu wody. Informacja dociera też do układów i systemów zarządzających innymi instalacjami. Dzięki temu mogą one reagować z wyprzedzeniem na zmieniającą się sytuację. Instalacja zareaguje automatycznie. Do personelu administracyjno-technicznego wysyłane są selektywnie wybrane informacje. Zdalnie w postaci SMS‑ów i e‑maili zawierających podstawowe informacje. Szczegółowe dane zmogą znajdować się w tych komunikatach, ale częściej wykorzystuje się do tego celu interfejs graficzny. Na wyświetlaczu urządzenia mobilnego lub ekranie komputera pojawiają się wyskakujące okienka z linkami do odpowiednich fragmentów wizualizacji. A jeśli w miejscu wystąpienia awarii znajdują się kamery, to operator uzyskuje bezpośredni obraz interesującego miejsca. Takie rozwiązania znacznie przyspieszają lokalizację i ocenę zagrożeń, a także pomagają w ich usuwaniu.
Wieloma systemami (przewodowymi i bezprzewodowymi) można zarządzać z każdego miejsca na świecie za pomocą urządzeń mobilnych
Gira czujka dymu KNX rozpoznaje pożar, zanim stężenie dymu lub temperatura zaczną zagrażać życiu. Powiadamia odpowiednie służby i wysyła polecenia sterownicze do instalacji
Kompleksowy system alarmowy Satel może być zintegrowany z systemem KNX za pomocą bramki Satel/KNX
Kontrolę zużycia energii wspomaga intefejs graficzny Gira. Zwiększone zużycie sygnalizowane jest kolorem czerwonym. Pomiary zużycia za pośrednictwem KNX i homeserwera
Stacja pogodowa Gira ciągle mierzy natężenie oświetlenia (z 4 stron świata), temperaturę i siłę wiatru oraz rozpoznaje opady atmosferyczne
