Powiększająca się sieć teletransmisyjna energetyki jest coraz bardziej podatna na działania, które mogą spowodować zakłócenia w jej pracy. Możliwe jest zarówno przechwycenie ważnych informacji, zwłaszcza tych o charakterze administracyjnym, związanych z handlem energią, jak i atak powodujący zablokowanie funkcjonowania danego fragmentu sieci lub danej usługi (np. dostępu do serwera z bazą danych).
Obecny bardzo gwałtowny rozwój fotowoltaiki – nie tylko w Polsce, ale na całym terenie Unii Europejskiej (UE) – niesie za sobą dużo zalet, takich jak pozyskiwanie energii z praktycznie nieskończonej energii...
Obecny bardzo gwałtowny rozwój fotowoltaiki – nie tylko w Polsce, ale na całym terenie Unii Europejskiej (UE) – niesie za sobą dużo zalet, takich jak pozyskiwanie energii z praktycznie nieskończonej energii słonecznej oraz brak emisji szkodliwych gazów, co przyczynia się do redukcji emisji gazów cieplarnianych i zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko. Przyłączenie dużej liczby odnawialnych źródeł energii (OZE) nie pozostaje jednak bez wpływu na sieci elektroenergetyczne.
Odpowiedzią na wymagania stawiane przez Kodeks Sieciowy jest opracowanie przez Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej (PTPiREE) na zlecenie Polskich Sieci Elektroenergetycznych (PSE)...
Odpowiedzią na wymagania stawiane przez Kodeks Sieciowy jest opracowanie przez Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej (PTPiREE) na zlecenie Polskich Sieci Elektroenergetycznych (PSE) „Wymogów ogólnego stosowania wynikających z Rozporządzenia Komisji (UE) 2016/631 z dnia 14 kwietnia 2016 r., ustanawiającego Kodeks Sieci dotyczący wymogów w zakresie przyłączenia jednostek wytwórczych do sieci (NC RfG)” [4], opublikowanych w roku 2018.
Streszczenie
W artykule przedstawiono warunki funkcjonowania struktur teletransmisyjnych i teleinformatycznych w aspekcie planowanych funkcjonalności zautomatyzowanych sieci elektroenergetycznych Smart Grid. W drugiej części artykułu w sposób szczególny zwrócono uwagę na elementy bezpieczeństwa pracy takich sieci i ich podatności na ataki wynikające z konwergencji usług teleinformatycznych.
Abstract
Selected security threats of the teleinformatic structures with reference to the forecasting functions of electric power Smart Grid networks
The paper discusses the conditions of functioning of the teletransmission and teleinformatic structures as regards the forecasting functions of electric power Smart Grid networks. In the second part of the paper special attention is paid to the safety of such networks and their vulnerability to the attacks resulting from the convergence of ICT services.
Szczególnie niebezpieczne może być zablokowanie działania sieci przesyłającej informacje czasu rzeczywistego, związane z zabezpieczeniami, telesterowaniem i telekontrolą. Włamania do sieci mogą dokonać również uprawnieni użytkownicy od wewnątrz systemu.
Udostępnienie teleinformatycznej sieci energetyki na potrzeby zewnętrznych użytkowników, to potencjalne źródło zagrożenia. Niezbędne jest oddzielenie informacji przesyłanych na potrzeby energetyki od zewnętrznego ruchu. Ponadto ruch administracyjno-biurowy powinien być również odseparowany od ruchu związanego ze zdalnym prowadzeniem nadzoru nad obiektami energetyki.
Brak wyraźnego rozdzielenia tych sieci może przykładowo spowodować potencjalne włamanie do systemu sterowania pracą elektrowni, dzięki dostępowi przez sieć administracyjną, czy spowodować zablokowanie działania i skasowanie danych z systemu SCADA [1, 2, 10, 11]. Logicznego rozdzielenia sieci można dokonać wykorzystując sieci prywatne VPN z wyznaczaniem tras za pomocą protokołu MPLS. Przykładem może być wykorzystanie tej techniki do ustalenia bezpiecznej i wydzielonej trasy dla przepływających pakietów pomiędzy oddziałami spółki dystrybucyjnej. Dostęp do sieci administracyjnej będzie oddzielony od podobnej sieci innej spółki, mimo że sieć przesyłająca dane technologiczne może być współdzielona.
Jak wspomniano w pierwszej części artykułu [21], istnieją cztery podstawowe filary bezpieczeństwa transmisji informacji: uwierzytelnianie, poufność informacji, integralność danych i niezaprzeczalność. Uwierzytelnienie tożsamości może być oparte na:
posiadaniu – something you own (np. karta magnetyczna i czytnik), wiedzy – something you know (np. znajomość nazwy użytkownika i hasła), posiadaniu i wiedzy – something you own, something you know (np. token RSA – rysunek 1.), biometrii – something you are (identyfikacja na podstawie indywidualnych cech biometrycznych użytkownika).
Pozostałe trzy filary (poufność informacji, integralność danych i niezaprzeczalność) wymagają zastosowania algorytmów kryptograficznych. Szyfrowanie informacji ma na celu eliminację zagrożeń związanych z naruszeniem poufności informacji. Metody kryptograficzne zapewniają też usługę uwierzytelniania. Mogą zostać zastosowane również do sprawdzania integralności wiadomości (razem z sumami kontrolnymi) oraz uniemożliwić, zarówno nadawcy, jak i odbiorcy, zaprzeczenie faktowi wysłania lub odebrania wiadomości. Systemy kryptograficzne opierają się na pojęciu klucza, elementu, bez którego nawet znajomość samego algorytmu szyfrowania nie pozwala na odczytanie zaszyfrowanej informacji. Skuteczność kryptografii zależy od długości klucza i czasu potrzebnego na złamanie szyfru. Istnieją dwa podstawowe typy algorytmów kryptograficznych [4, 5, 11]:
algorytmy symetryczne (np. AES, ang. Advanced Encryption Standard). Algorytmy te wymagają znajomości klucza przez obydwie strony przekazu informacji. Wadą tych algorytmów jest konieczność bezpiecznego przekazania klucza odbiorcy oraz używania tylu kluczy, ilu jest odbiorców (lub jednego klucza dla wszystkich, co w przypadku jego przejęcia jest bardzo niebezpieczne),
algorytmy asymetryczne (np. RSA – nazwa pochodzi od nazwisk twórców: Rivest, Shamir, Adelman). W tym typie algorytmów występuje para kluczy: publiczny i prywatny. Klucz publiczny jest dostępny dla każdego. Klucz prywatny jest znany tylko właścicielowi i może być dodatkowo zabezpieczony hasłem chroniącym przed nieautoryzowanym użyciem w przypadku utracenia klucza. Algorytmy te pozwalają na oddzielenie autentyczności i poufności oraz umożliwiają sprawdzenie integralności wiadomości za pomocą podpisu cyfrowego.
Zasada działania tych mechanizmów została dokładniej przedstawiona m.in. w [4, 10].
Zapewnienie bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych energetyki wymaga zarówno zastosowania wspomnianych technik, jak i stworzenia odpowiedniej polityki bezpieczeństwa. Powinna ona zawierać definicję bezpieczeństwa oraz określać zasady dostępu do określonych zasobów. Należy uwzględnić fakt, iż wiele systemów energetyki (np. telezabezpieczeń, telesterowania) wymaga wysokiego poziomu dostępności i wysokiego priorytetu w działaniu, gdyż przesyłają krytyczne dane. W zależności od topologii sieci i ważności danych zasobów można określić dodatkowe uwarunkowania.
Proponowanym przez CIGRE podejściem do klasyfikacji informacji w systemie pod względem bezpieczeństwa i dostępu do poszczególnych usług jest koncepcja domen bezpieczeństwa [1, 2]. Przykładowo można wyróżnić następujące domeny, w których będą obowiązywać różne poziomy bezpieczeństwa:
utrzymania ruchu,
sterowania pracą elektrowni,
sterowania pracą stacji elektroenergetycznej,
telekomunikacyjna,
aplikacji czasu rzeczywistego,
administracyjna,
publiczna.
Domeny bezpieczeństwa są ze sobą powiązane, gdyż współdzielą medium transmisyjne. Różnią się jednak co do wymagań względem bezpieczeństwa, gdyż różne jest ich przeznaczenie.
W różnych zastosowaniach w elektroenergetyce coraz częściej wykorzystuje się sieci bezprzewodowe. Szczególnego znaczenia nabierają one w przypadku wybranych funkcjonalności zautomatyzowanych sieci Smart Grid. Wraz z wprowadzeniem standardów 802.11n czy 802.11ac sieci bezprzewodowe coraz częściej pełnią funkcję podstawowej infrastruktury dostępowej [18, 19, 20]. W sieciach coraz częściej pojawia się znacząca liczba urządzeń mobilnych, takich jak tablety i smartfony. Urządzenia te posiadają wyłącznie interfejsy bezprzewodowe lub łączność komórkową. Znaczenie sieci bezprzewodowych wzrasta wraz z upowszechnieniem się terminu BYOD (Bring Your Own Device). Termin ten oznacza trend polegający na wykorzystaniu urządzeń mobilnych zarówno w domu, jak i w pracy. Ma to ogromne znaczenie dla niektórych planowanych funkcjonalności sieci Smart Grid, które mogą być realizowane za pomocą połączeń bezprzewodowych. W sieci przewodowej jednym z elementów zapewniających w sposób bezpośredni bezpieczeństwo dostępu jest fakt, że dopuszcza się tylko określonych użytkowników do medium transmisyjnego. Ochrona dostępu jest realizowana np. przez infrastrukturę chroniącą samo okablowanie (np. budynek). W takim przypadku „nielegalne” podłączenie się do infrastruktury sieciowej nie jest proste. Dodatkowo można w strukturze przewodowej implementować mechanizmy określone standardem 802.1x. W ten sposób można osiągnąć wysoki stopień bezpieczeństwa (wsparty przede wszystkim mechanizmami zabezpieczeń zaimplementowanymi w aktywne przełączniki sieciowe). Inaczej rzecz ma się w mediach bezprzewodowych, ponieważ nie ma możliwości całkowitego ograniczenia propagacji fali radiowej. Konieczne są zatem dodatkowe elementy zabezpieczeń, a kwestia uwierzytelniania czy szyfrowania transmisji ma tu kluczowe znaczenie. Podstawową ochroną przed niepowołanym dostępem w sieciach przewodowych są systemy IDS/IPS (Intrusion Detection System/Intrusion Prevention System). Dla tego typu sieci systemy te analizują dane i informacje w warstwie 3 i wyższych modelu OSI/ISO. Warstwy niższe (1 i 2) w tych systemach są rzadziej wykorzystywane do wykrywania nieautoryzowanego dostępu ze względu na to, że zabezpieczenia w nich stosowane są trudne do złamania bez fizycznego dostępu do medium transmisyjnego. W sieciach bezprzewodowych, biorąc pod uwagę zasięg i dostęp do medium transmisyjnego, nie można już przyjmować takiego założenia. Każdy bowiem ma dostęp do środowiska RF. Dlatego dla takich sieci powinno wdrażać się systemy WIDS i WISP (Wireless Intrusion Detection System i Wireless Intrusion Prevention System – rysunek 2.).
Wspomniane systemy oparte są najczęściej na scentralizowanym oprogramowaniu, zainstalowanym na serwerze WIDS/WIPS. Ma ono na celu ochronę użytkowników sieci przed zagrożeniami wynikającymi z nieautoryzowanego dostępu do medium oraz wspomaga infrastrukturę teleinformatyczną w osiągnięciu maksymalnej wydajności. Podstawowym elementem sprzętowym takiego rozwiązania jest sensor, który skanuje określony zakres częstotliwości (kanały) oraz przekazuje podstawowe wyniki swoich analiz do serwera WIDS/WIPS. Sensor może być urządzeniem samodzielnym lub zintegrowanym z punktami dostępowymi. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z tzw. infrastrukturą dedykowaną, w drugim – z tzw. rozwiązaniem zintegrowanym. Istnieje możliwość połączenia powyższych struktur i utworzenia architektury hybrydowej. Zadaniem sensorów jest ciągłe skanowanie częstotliwości – również tych, które pochodzą od innych sprzętów pracujących w standardzie 802.11 lub na zbliżonym do tych standardów zakresie częstotliwości (np. urządzeń mikrofalowych). W samodzielnych sensorach nie następuje ograniczenie ruchu w czasie detekcji zagrożeń. W przypadku rozwiązań zintegrowanych wydajność sieci spada ze względu na podwójną rolę punktów dostępowych (rola punktu dostępowego i sensora nie może być realizowana równocześnie). Dlatego też pierwsze z opisywanych rozwiązań stosowane jest w większych sieciach o dużej wymaganej przepustowości. Drugie z rozwiązań zalecane jest do małych i średnich sieci bezprzewodowych.
Ostatnio w sieciach teletransmisyjnych coraz częściej zaczyna też odchodzić się od tradycyjnego modelu klient – serwer na rzecz wirtualizacji oraz cloud computingu. Wynika to z faktu przenoszenia coraz większej ilości zasobów do środowiska „cyfrowego”. Trend ten wymusza również fakt coraz większego dostępu do zasobów przez użytkowników wykorzystujących urządzenia mobilne. Stąd też sieci teletransmisyjne stały się krytycznym komponentem infrastruktury IT. Analizy bezpieczeństwa wskazują, że aby spełnić wszystkie aspekty bezpieczeństwa, wirtualizacji i mobilności promuje się koncepcję sieci sterowanej programowo SDN [19]. SDN separuje płaszczyznę kontroli od płaszczyzny danych. Przyjęcie takiego modelu sieci pozwala na szybkie dostarczanie usług i aplikacji w środowisku IT, które w przyszłości będą podstawą działania zautomatyzowanych sieci Smart Grid. Jednym z podstawowych kryteriów, które decydują o powodzeniu wdrożenia modelu SDN, będą jednak opóźnienia transmisji danych. Przy bardzo dużych przepływnościach opóźnienia nie mogą przekraczać nanosekund.
Podsumowanie
Dla uzyskania odpowiednich właściwości sieci teletransmisyjnej i struktury systemów IT istotne są pogłębione analizy takich struktur oraz właściwy dobór jej urządzeń. W wielu przypadkach analizy takie zbyt często ogranicza się jedynie do podstawowych parametrów sieciowych, takich jak np. przepustowość czy skalowalność danego rozwiązania. Dotyczy to w szczególności infrastruktury teleinformatycznej elektroenergetyki. Dla większości zastosowań, a szczególnie specyficznych funkcjonalności, których oczekuje się od zautomatyzowanych sieci Smart Grid, często pomija się konsekwencje, jakie wynikają z konkretnego wyboru topologii, medium transmisyjnego, użytego protokołu czy też rozwiązania sprzętowego. Mówi się też o dopuszczalnych opóźnieniach, kiedy znacznie bardziej istotnym parametrem jest zmienność opóźnienia (jitter). Ma ona szczególne znaczenie w transmisjach typu izochronicznego, gdzie wymagana jest stała wartość szybkości przesyłu danych niezależnie od obciążenia sieciowego. Dlatego struktury przesyłu danych i wymiany informacji oraz systemy IT w elektroenergetyce nie powinny być projektowane tylko i wyłącznie na bazie stałych wytycznych [9, 10, 13]. Szczególną uwagę należy zwrócić na zapewnienie odpowiedniego bezpieczeństwa i poufności przesyłanych danych [4, 10]. W każdym przypadku powinno analizować się je pod kątem konkretnego obiektu elektroenergetycznego mając na uwadze nie tylko niezawodność i jakość transmisji danych, ale również perspektywiczne wykorzystanie danej struktury do realizacji przyszłych funkcjonalności o znacznie wyższych wymaganiach. Wprowadzanie do energetyki zautomatyzowanych sieci elektroenergetycznych Smart Grid powoduje konwergencję różnych technologii informatycznych i komunikacyjnych. Znaczenie analiz bezpieczeństwa pracy takich systemów znacząco wzrasta. Niestety opracowywane standardy są najczęściej w wersjach rozwojowych i nie nadążają za dynamiką zmian funkcjonalności i powszechności dostępności pewnych obszarów systemów teleinformatycznych infrastruktury elektroenergetyki dla ogółu ludności. Każdy możliwy punkt styku sieci teleinformatycznych ogólnodostępnych z sieciami o znaczeniu krytycznym jest potencjalnym punktem możliwego ataku na tego typu sieć. Doświadczenia ostatnich lat wskazują, że dla tego typu sieci zagadnienia bezpieczeństwa nie są traktowane z należytą uwagą. Wielokrotnie dochodziło np. do ataków na teoretycznie dobrze zabezpieczone sieci banków lub wielkich korporacji (również na strony rządowe). Na początku 2014 roku została nagłośniona poważna luka w protokole SSL (CVE-2014-0160 – tzw. Heartbleed). Luka ta daje ogromne możliwości wykradania danych ze stron internetowych, w których transmisja zabezpieczona jest „bezpiecznym” protokołem SSL. Większość serwerów dostępowych o dużym znaczeniu strategicznym posługuje się właśnie takimi zabezpieczeniami. Szacuje się, że na powyższą lukę może być podatnych ponad 60% witryn internetowych. Atak z wykorzystaniem takiej luki może skutkować nie tylko uzyskaniem klucza prywatnego witryny internetowej, ale również – poprzez deszyfrację transmisji – uzyskaniem dostępu do haseł użytkowników i danych. Pokazuje to jak podatne są systemy wystawione bezpośrednio lub pośrednio na dostęp z sieci Internet. Dlatego wprowadzanie nowych funkcjonalności do systemów teleinformatycznych elektroenergetyki powinno być poprzedzone starannymi analizami wpływu tychże funkcjonalności na bezpieczeństwo pracy takich systemów.
Literatura
CIGRE, JWG D2-B3-C2.01: Cyber security considerations in power system operations. Electra 218/2005
CIGRE, JWG D2-B3-C2.01 Managing information security in an electric utility. Electra 216/2004
Comer D.E.: Sieci komputerowe i intersieci. Warszawa, WNT 2003
Halinka A., Szewczyk M.: Bezpieczeństwo przesyłu informacji oraz algorytmy szyfrujące możliwe do wykorzystania w infrastrukturze teleinformatycznej energetyki, Wiadomości Elektrotechniczne, ISSN 0043-5112, 6/2008, s. 3-8
Vademecum teleinformatyka Tom 1-3. Warszawa, IDG Poland 1999, 2002, 2004
Marzio P. Pozzuoli: The Need for “Substation Hardened” Ethernet Switches
Scrimger R., LaSalle P., Leitzke C., Parihar M., Gupta M.: Biblia TCP/IP, Helion, 2004
Simmonds A.: Wprowadzenie do transmisji danych, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1999
Szewczyk M. Analizy wymagań niezawodnościowych i jakościowych układów i urządzeń transmisji danych we współczesnej elektroenergetyce. Przegląd Elektrotechniczny R. 90 nr 3, s. 84-89, 2014
Szewczyk M. Wybrane analizy pracy struktur teletransmisyjnych i teleinformatycznych w elektroenergetyce. Przegląd Elektrotechniczny R. 90 nr 3, s. 1-5, 2014
Szewczyk M., Halinka A.: Media transmisyjne w automatyce elektroenergetycznej, Materiały Sympozjum Naukowo-Technicznego pod patronatem honorowym Komitetu Automatyki Elektroenergetycznej SEP "Zabezpieczenia elektroenergetyczne w zakładach górniczych", ISBN 978-83-60837-04-7, Gliwice, 3 kwietnia 2007, s. 43 - 61
Tekniska S.A.: IEC61850, biuletyn wewnętrzny
Wieczorek Z.: Sieć Ethernet LAN w stacjach elektroenergetycznych zgodnych z IEC61850 – podstawy projektowania, Urządzenia dla energetyki 8/2009
Wieczorek Z.: Komunikacja zgodna z IEC61850, elektro.info 5/2010
IEC 61850-3: “Communications networks and systems in substations – Part 3: General Requirements”
IEC 61000-6-5 “Generic Standards – Immunity for power station and substation environments”
Specyfikacja funkcjonalna PSE - Operator S.A.: Standardowa specyfikacja funkcjonalna dla sieci LAN stacji; Standardowe wymagania funkcjonalne dla systemów telekomunikacyjnych obiektów stacyjnych PSE - Operator S.A.
Networld 12/2013: „Bezprzewodowe systemy detekcji i prewencji antywłamaniowej”, s. 41-45
Networld 1/2014: „Oddzielić dane od kontroli”, s. 44-48
Networld 3/2014: „„Zintegrowana ochrona sieci LAN/WAN, s. 61-65
Konkurencja w branży przemysłowej zmusza producentów do ulepszania procesów produkcyjnych, czego efektem jest produkcja detali charakteryzujących się małymi tolerancjami wykonania i krótkim czasem wytwarzania....
Konkurencja w branży przemysłowej zmusza producentów do ulepszania procesów produkcyjnych, czego efektem jest produkcja detali charakteryzujących się małymi tolerancjami wykonania i krótkim czasem wytwarzania. Podobne wymagania stawia się maszynom produkcyjnym, które muszą być coraz dokładniejsze i bardziej wydajne.
Postępująca miniaturyzacja powoduje, że producenci zobowiązani są do dostarczania urządzeń wykonawczych, które są w stanie wykonywać przemieszczenia o bardzo małych wartościach, w dodatku z bardzo dużą...
Postępująca miniaturyzacja powoduje, że producenci zobowiązani są do dostarczania urządzeń wykonawczych, które są w stanie wykonywać przemieszczenia o bardzo małych wartościach, w dodatku z bardzo dużą precyzją. Urządzenia wykonawcze, które są w stanie spełniać takie wymagania, to serwonapędy, przy czym najbardziej precyzyjne urządzenia tego typu to serwonapędy elektryczne. W artykule zostanie przedstawiony sposób uruchomienia i sterowania serwonapędu Junma Pulse [1] za pomocą sterownika CJ1M-CPU21.
Dostępne na rynku modułowe i kompaktowe sterowniki PLC posiadają duży wybór dodatkowych modułów cyfrowych (tzw. modułów rozszerzających możliwości samego sterownika), takich jak: podstawowych, mieszanych...
Dostępne na rynku modułowe i kompaktowe sterowniki PLC posiadają duży wybór dodatkowych modułów cyfrowych (tzw. modułów rozszerzających możliwości samego sterownika), takich jak: podstawowych, mieszanych wejść i wyjść (digital input, digital output), specjalnych wejść, w których sygnałem wejściowym jest napięcie przemienne AC lub AC/DC, wejść i wyjść TTL, przerwaniowych, szybkich (impulsowych) wejść, szybkiego licznika, wyjść przekaźnikowych.
Wzrastające wymogi co do niezawodności i szybkości podejmowania decyzji (reakcji na zdarzenia), częste zmiany konfiguracyjne i rozbudowa układów sterowania wynikająca ze zmian technologicznych, ułatwienia...
Wzrastające wymogi co do niezawodności i szybkości podejmowania decyzji (reakcji na zdarzenia), częste zmiany konfiguracyjne i rozbudowa układów sterowania wynikająca ze zmian technologicznych, ułatwienia diagnostyki i serwisu, czy znaczne zmniejszenie kosztów itp., wymusiły na konstruktorach sterowników PLC opracowanie takich układów wbudowanych wejść i wyjść oraz modułów rozszerzeń, które mogłyby sprostać tym wymaganiom.
Włączenie transformatora do sieci elektroenergetycznej powoduje powstanie stanów nieustalonych prądu. W wielu przypadkach są to tzw. udary prądu magnesującego. Maksymalna wartość prądu zależy m.in. od...
Włączenie transformatora do sieci elektroenergetycznej powoduje powstanie stanów nieustalonych prądu. W wielu przypadkach są to tzw. udary prądu magnesującego. Maksymalna wartość prądu zależy m.in. od cech konstrukcyjnych i parametrów technicznych transformatora, tj. właściwości magnetycznych blachy, z której wykonano rdzeń, budowy rdzenia, mocy znamionowej, układu połączeń uzwojeń, a także od odległości uzwojenia magnesującego od rdzenia.
Standard IEC 61850 systematyzuje zagadnienia związane z wymianą danych w systemach elektroenergetycznych. Norma rewolucjonizuje podejście do realizacji systemów stacyjnych, proponując obiektowy model...
Standard IEC 61850 systematyzuje zagadnienia związane z wymianą danych w systemach elektroenergetycznych. Norma rewolucjonizuje podejście do realizacji systemów stacyjnych, proponując obiektowy model danych, obejmujący swoim zasięgiem wszystkie trzy poziomy komunikacji wyróżniane w stacji elektroenergetycznej: poziom procesu, pola, stacji oraz zastosowanie wspólnej infrastruktury komunikacyjnej opartej na sieci Ethernet.
Włączeniu transformatora do systemu elektroenergetycznego (SEE) towarzyszy stan nieustalony prądu zasilającego. Zjawisko to ma charakter losowy, ponieważ jest zdeterminowane wieloma czynnikami. Zależy...
Włączeniu transformatora do systemu elektroenergetycznego (SEE) towarzyszy stan nieustalony prądu zasilającego. Zjawisko to ma charakter losowy, ponieważ jest zdeterminowane wieloma czynnikami. Zależy m.in. od cech konstrukcyjnych i parametrów technicznych transformatora i kąta fazowego napięcia zasilającego w chwili włączenia transformatora. Wybrane zagadnienia związane z udarami prądu magnesującego oraz ich wpływem na prawidłowość działania zabezpieczeń nadprądowych transformatorów SN omówione...
Aplikacje przemysłowe są jednymi z najbardziej zaawansowanych i wymagających, zarówno, jeśli chodzi o wykorzystywany sprzęt, jak i metody komunikacji pomiędzy modułami wykonawczymi. Ze względu na fundamentalne...
Aplikacje przemysłowe są jednymi z najbardziej zaawansowanych i wymagających, zarówno, jeśli chodzi o wykorzystywany sprzęt, jak i metody komunikacji pomiędzy modułami wykonawczymi. Ze względu na fundamentalne znaczenie dla gospodarki oraz społeczeństwa, systemy wykorzystywane w przemyśle (cukrownictwo, petrochemia, hutnictwo itp.) muszą być projektowane ze szczególną precyzją. Ich działanie musi być również niezawodne, co sprzyja rozwijaniu metod monitorowania i diagnostyki. Pojawienie się...
W większości opracowań tematyka związana z syntezą układów logicznych jest przedstawiana przede wszystkim w formie zagadnień związanych z projektowaniem i optymalizacją budowy układów cyfrowych. Stosunkowo...
W większości opracowań tematyka związana z syntezą układów logicznych jest przedstawiana przede wszystkim w formie zagadnień związanych z projektowaniem i optymalizacją budowy układów cyfrowych. Stosunkowo mały nacisk kładzie się na fakt wykorzystania tych zagadnień w projektowaniu oprogramowania dla układów sterownikowych. Podczas tworzenia programu, który później zostanie załadowany do sterownika, należy zwrócić uwagę, aby tworzony algorytm sterowania był najbardziej optymalny. W tym kontekście...
Przekładniki prądowe i napięciowe wchodzą w skład elementów wejściowych struktury układu automatyki zabezpieczeniowej. Służą do zbierania i wstępnego przetwarzania wielkości fizycznych, charakteryzujących...
Przekładniki prądowe i napięciowe wchodzą w skład elementów wejściowych struktury układu automatyki zabezpieczeniowej. Służą do zbierania i wstępnego przetwarzania wielkości fizycznych, charakteryzujących stan pracy obiektu chronionego, na znormalizowane wartości wtórne, odpowiednie do zasilania dalszych układów, proporcjonalne do wielkości pierwotnych, zgodnie ze zdefiniowanym współczynnikiem transformacji – przekładnią.
Na rynku znajduje się wielu producentów oferujących modułowe sterowniki PLC. Różnią się one liczbą dostępnych funkcji oraz językiem programowania stosowanym do konfiguracji urządzenia. Zastosowanie...
Na rynku znajduje się wielu producentów oferujących modułowe sterowniki PLC. Różnią się one liczbą dostępnych funkcji oraz językiem programowania stosowanym do konfiguracji urządzenia. Zastosowanie dedykowanej aplikacji pozwala użytkownikowi na swobodny dostęp do modułów połączonych w sieci przemysłowej za pomocą jednego interfejsu komunikacyjnego. Przyczynia się to do uproszczenia programowania oraz umożliwia zdalny dostęp i serwis urządzenia.
Zabezpieczenie odległościowe to element elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej (EAZ), który służy m.in. do ochrony linii WN przed skutkami zwarć wielkoprądowych. Algorytm decyzyjny tego zabezpieczenia...
Zabezpieczenie odległościowe to element elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej (EAZ), który służy m.in. do ochrony linii WN przed skutkami zwarć wielkoprądowych. Algorytm decyzyjny tego zabezpieczenia bazuje na kryterium podimpedancyjnym. Zasada działania polega na wyznaczaniu parametrów wektora impedancji na podstawie sygnałów napięciowych i prądowych.
Różnorodność urządzeń oraz systemów związanych z działalnością człowieka rośnie znacząco wraz z rozwojem techniki i nauki. Techniki mikroprocesorowe stosowane są praktycznie wszędzie i nie stanowią już...
Różnorodność urządzeń oraz systemów związanych z działalnością człowieka rośnie znacząco wraz z rozwojem techniki i nauki. Techniki mikroprocesorowe stosowane są praktycznie wszędzie i nie stanowią już tylko uniwersalnych maszyn obliczeniowych, lecz wykorzystywane są w modułach sterujących pracą praktycznie wszystkich systemów wykorzystywanych w przemyśle oraz w życiu codziennym.
Urządzenia przekaźnikowe stanowią jedną z najszerszych grup urządzeń elektrycznych stosowanych na kolei. Przekaźniki wykorzystywane są w układach sterowania, sygnalizacji i zabezpieczeń. Przekaźniki prądu...
Urządzenia przekaźnikowe stanowią jedną z najszerszych grup urządzeń elektrycznych stosowanych na kolei. Przekaźniki wykorzystywane są w układach sterowania, sygnalizacji i zabezpieczeń. Przekaźniki prądu stałego najczęściej są urządzeniami elektromagnetycznymi.
Prawidłowe funkcjonowanie elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej sieci WN w wielu przypadkach warunkowane jest odpowiednio dużą wartością prądu zwarciowego. Niewielka wartość prądu zwarciowego...
Prawidłowe funkcjonowanie elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej sieci WN w wielu przypadkach warunkowane jest odpowiednio dużą wartością prądu zwarciowego. Niewielka wartość prądu zwarciowego generowanego przez farmę wiatrową w niektórych stanach pracy sieci WN może być przyczyną problemów związanych z prawidłową identyfikacją i lokalizacją zakłóceń zwarciowych. Niewłaściwe działanie elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej w takich układach pracy może generować zagrożenie zarówno...
Nowatorski układ automatyki SZR ma zastosowanie w rozdzielnicach SN w izolacji napowietrznej średniego napięcia. Rozwiązanie zostanie pokazane na przykładzie trójpolowej rozdzielnicy typu RSL 24 kV (2...
Nowatorski układ automatyki SZR ma zastosowanie w rozdzielnicach SN w izolacji napowietrznej średniego napięcia. Rozwiązanie zostanie pokazane na przykładzie trójpolowej rozdzielnicy typu RSL 24 kV (2 pola liniowe i pole transformatorowo-pomiarowe) w wykonaniu łukoochronnym. Pola liniowe wyposażone są w rozłączniki OM(B)-24/T/P/UD/160/R z napędami silnikowymi NSW30. Pole transformatorowe wyposażone jest w rozłącznik OMB-24/T/P/BDT/160 z napędem ręcznym typu NRK.
W systemach elektronicznych często zachodzi potrzeba zapewnienia pracy urządzenia przez określony czas po zaniku napięcia zasilania. Związane jest to z koniecznością realizacji szeregu funkcji przygotowujących...
W systemach elektronicznych często zachodzi potrzeba zapewnienia pracy urządzenia przez określony czas po zaniku napięcia zasilania. Związane jest to z koniecznością realizacji szeregu funkcji przygotowujących system do wyłączenia oraz sygnalizacją tego stanu do zewnętrznych systemów. Istnieje również konieczność przesłania informacji diagnostycznych o monitorowanym systemie do systemu nadrzędnego.
Dynamiczny rozwój techniki cyfrowej spowodował szerokie jej zastosowanie w elektroenergetyce. Liczne zalety sprawiły, że dotychczas stosowane rozwiązania elektromechaniczne i elektroniczne analogowe zabezpieczeń...
Dynamiczny rozwój techniki cyfrowej spowodował szerokie jej zastosowanie w elektroenergetyce. Liczne zalety sprawiły, że dotychczas stosowane rozwiązania elektromechaniczne i elektroniczne analogowe zabezpieczeń zostały w większości zastąpione rozwiązaniami cyfrowymi. Zastosowanie mikroprocesorów i rozwój oprogramowania umożliwiły koncentrację wielu funkcji zabezpieczeniowych w ramach jednego urządzenia, nazywanego cyfrowym zespołem automatyki zabezpieczeniowej.
Układy automatyki są obecnie jednymi z najintensywniej rozwijanych systemów elektroniki i elektrotechniki. Ułatwiają one pracę zarówno instalacji przemysłowych, takich jak elektrownie, cukrownie, czy fabryki...
Układy automatyki są obecnie jednymi z najintensywniej rozwijanych systemów elektroniki i elektrotechniki. Ułatwiają one pracę zarówno instalacji przemysłowych, takich jak elektrownie, cukrownie, czy fabryki odzieży, jak i budynków komercyjnych, m.in. biurowców czy centrów handlowych. Pomimo że ogólna idea takiego systemu pozostaje niezmienna od kilkudziesięciu lat, wprowadzenie układów mikroprocesorowych oraz zaawansowanych technologii czujników i elementów wykonawczych pozwoliło znacząco rozszerzyć...
Układy samoczynnego załączania rezerwy (SZR) pozwalają na automatyczne załączanie odbiorników do toru rezerwowego w przypadku zaniku napięcia w torze zasilania podstawowego. Po powrocie napięcia w torze...
Układy samoczynnego załączania rezerwy (SZR) pozwalają na automatyczne załączanie odbiorników do toru rezerwowego w przypadku zaniku napięcia w torze zasilania podstawowego. Po powrocie napięcia w torze zasilania podstawowego następuje automatyczny powrót układu zasilania do stanu pierwotnego. Układy SZR są najczęściej stosowane w obiektach, w których wymagana jest ciągłość zasilania, na przykład w szpitalach, bankach czy budynkach użyteczności publicznej. Szpital jest obiektem, w którym nawet krótka...
W inteligentnych budynkach występują różne instalacje i systemy sterowania. Systemy te zwykle dotyczą takich obszarów zastosowań, jak: bezpieczeństwo, komfort klimatyczny, zarządzanie energią oraz automatyzacja...
W inteligentnych budynkach występują różne instalacje i systemy sterowania. Systemy te zwykle dotyczą takich obszarów zastosowań, jak: bezpieczeństwo, komfort klimatyczny, zarządzanie energią oraz automatyzacja miejsc pracy. Szczególne znaczenie w systemach automatyki budynkowej mają tzw. otwarte systemy sterowania, do których należy m.in. system KNX. System ten, wykorzystujący logikę sterowania rozproszonego, stosowany jest głównie w obiektach mieszkalnych oraz w obiektach użyteczności publicznej.
W równaniach strumieniowo-napięciowych opisujących model matematyczny maszyny synchronicznej jawnobiegunowej w układzie osi naturalnych związanych ze stojanem oraz z wirnikiem (bez obwodów tłumiących)...
W równaniach strumieniowo-napięciowych opisujących model matematyczny maszyny synchronicznej jawnobiegunowej w układzie osi naturalnych związanych ze stojanem oraz z wirnikiem (bez obwodów tłumiących) z uwzględnieniem elektrycznego kąta położenia wirnika ϑ występują rozkłady:
indukcyjności własnych uzwojeń pasmowych stojana La, Lb, Lc oraz uzwojenia wzbudzenia Lf,
indukcyjności wzajemnych uzwojeń pasmowych stojana Lab, Lbc, Lca, Lba, Lcb, Lac.
indukcyjności wzajemnych uzwojeń pasmowych stojana...
Interfejs CAN powstał na potrzeby przemysłu motoryzacyjnego, ale ze względu na swoje zalety, takie jak odporność na błędy transmisji i wprowadzony standard, znalazł zastosowanie również w innych gałęziach...
Interfejs CAN powstał na potrzeby przemysłu motoryzacyjnego, ale ze względu na swoje zalety, takie jak odporność na błędy transmisji i wprowadzony standard, znalazł zastosowanie również w innych gałęziach przemysłu. Jego szczególnie intensywny rozwój nastąpił w dziedzinie szeroko pojętej automatyki, w tym w obszarze inteligentnych czujników, uniwersalnych modułów sterowania oraz w napędach.
Urządzenia wykonawcze są stosowane w zwykłych zadaniach, gdzie jeden napęd realizuje pojedynczy ruch, jak również w zaawansowanych systemach, gdzie wiele urządzeń wykonawczych wykonuje skoordynowane i...
Urządzenia wykonawcze są stosowane w zwykłych zadaniach, gdzie jeden napęd realizuje pojedynczy ruch, jak również w zaawansowanych systemach, gdzie wiele urządzeń wykonawczych wykonuje skoordynowane i kontrolowane przemieszczenia (np. roboty przemysłowe). Proste zadania są łatwo realizowane i zwykle wymagają nieskomplikowanych rozwiązań do kontroli położenia urządzenia wykonawczego. Występują jednak bardziej złożone systemy zintegrowane, które realizują złożone zadania wymagające kontroli przemieszczeń...
Składane schody prowadzące na strych są popularną alternatywą dla tradycyjnych schodów, które zazwyczaj zajmują bardzo dużo miejsca. W jakie konstrukcje warto zainwestować? Czym się charakteryzują?
Składane schody prowadzące na strych są popularną alternatywą dla tradycyjnych schodów, które zazwyczaj zajmują bardzo dużo miejsca. W jakie konstrukcje warto zainwestować? Czym się charakteryzują?
Konstruktorzy szaf sterowniczych stoją przed wieloma wyzwaniami: począwszy od międzynarodowej presji konkurencyjnej i niedoboru wykwalifikowanych pracowników, po rosnące koszty pracy i materiałów. Stosunkowo...
Konstruktorzy szaf sterowniczych stoją przed wieloma wyzwaniami: począwszy od międzynarodowej presji konkurencyjnej i niedoboru wykwalifikowanych pracowników, po rosnące koszty pracy i materiałów. Stosunkowo niewiele można zrobić, aby wpłynąć na te aspekty, dlatego coraz częściej w centrum uwagi znajduje się produkcja własna ze wszystkimi procesami i strukturami, a także ogólna struktura kosztów.
Kompatybilność elektromagnetyczna kabli elektrycznych jest kluczowym parametrem, który charakteryzuje sposób stosowania i użytkowania danych kabli do wzajemnej współpracy kilku urządzeń elektrycznych zestawionych...
Kompatybilność elektromagnetyczna kabli elektrycznych jest kluczowym parametrem, który charakteryzuje sposób stosowania i użytkowania danych kabli do wzajemnej współpracy kilku urządzeń elektrycznych zestawionych w całość. Prawidłowe funkcjonowanie urządzeń może być zapewnione tylko i wyłącznie wtedy, gdy zakłócenia generowane przez otoczenie będą skutecznie blokowane. Generowane spodziewane zakłócenia elektromagnetyczne przez wyposażenie otaczające kable muszą zatem być w odpowiedni sposób odseparowane.
Dzięki kopii zapasowej możesz wykonać kopię całej zawartości swojego komputera. W ten sposób nie stracisz swoich plików i programów. Istnieją różne typy pamięci zewnętrznych z oddzielną funkcją tworzenia...
Dzięki kopii zapasowej możesz wykonać kopię całej zawartości swojego komputera. W ten sposób nie stracisz swoich plików i programów. Istnieją różne typy pamięci zewnętrznych z oddzielną funkcją tworzenia kopii zapasowych. Czytaj dalej i dowiedz się, który z nich może odpowiadać Twoim potrzebom!
Na początku 2024 roku firma BayWa r.e. Solar Systems zrobiła kolejny duży krok w rozwoju działalności na polskim rynku, otwierając nowy magazyn w Gdańsku. Jego powierzchnia to
25 000 m kw., co łącznie...
Na początku 2024 roku firma BayWa r.e. Solar Systems zrobiła kolejny duży krok w rozwoju działalności na polskim rynku, otwierając nowy magazyn w Gdańsku. Jego powierzchnia to
25 000 m kw., co łącznie daje ponad 45 tys. m kw. powierzchni magazynowej BayWa r.e. Solar Systems w Polsce.
Dzięki takim złączkom od firmy WAGO ELWAG naprawienie lub przedłużenie przewodu jest tak proste jak nigdy dotąd! Za ich pomocą można nawet w najmniejszych przestrzeniach – szybko i bez użycia narzędzi...
Dzięki takim złączkom od firmy WAGO ELWAG naprawienie lub przedłużenie przewodu jest tak proste jak nigdy dotąd! Za ich pomocą można nawet w najmniejszych przestrzeniach – szybko i bez użycia narzędzi – połączyć przewody o przekroju od 0,75 do 4 mm kw. Wystarczy po prostu odizolować końcówkę przewodu i bez użycia jakichkolwiek narzędzi wsunąć ją do złączki – i bezpieczne połączenie gotowe.
Aby przeciwdziałać negatywnym skutkom wyższych harmonicznych, można wykorzystać różne rozwiązania. Uzależnione są one od takich czynników jak: moc zapotrzebowana w zakładzie, sztywność sieci zasilającej,...
Aby przeciwdziałać negatywnym skutkom wyższych harmonicznych, można wykorzystać różne rozwiązania. Uzależnione są one od takich czynników jak: moc zapotrzebowana w zakładzie, sztywność sieci zasilającej, moc odbiorników czy budowa samej instalacji elektroenergetycznej. Dobór konkretnego rozwiązania powinien opierać się na analizie układu zasilającego zakład, reżimu pracy i zainstalowanych odbiorników. Bardzo ważnym punktem doboru jest wykonanie pomiarów Jakości Energii Elektrycznej i ich prawidłowa...
Niniejszy artykuł zawiera informacje o projektowaniu schematów elektrycznych i używaniu oprogramowania wspomagającego projektowanie w branży elektrycznej i automatyce.
Niniejszy artykuł zawiera informacje o projektowaniu schematów elektrycznych i używaniu oprogramowania wspomagającego projektowanie w branży elektrycznej i automatyce.
Magazyny energii mogą być źródłem zasilania tylko wtedy gdy są sprawne. Systemy umożliwiające pracę urządzeń w przypadku awarii zasilania są zróżnicowane od małych urządzeń UPS do baterii akumulatorów...
Magazyny energii mogą być źródłem zasilania tylko wtedy gdy są sprawne. Systemy umożliwiające pracę urządzeń w przypadku awarii zasilania są zróżnicowane od małych urządzeń UPS do baterii akumulatorów zapewniających zasilanie całych zakładów. Jest zatem sprawą kluczową, aby systemy zasilania awaryjnego same działały bez zarzutu. Bezpieczniki produkowane przez firmę SIBA zabezpieczają urządzenia, które w przypadku awarii zasilania dostarczają energię kluczowym odbiorom.
W związku z dynamicznym rozwojem farm fotowoltaicznych rośnie zapotrzebowanie na prawidłowe pomiary impedancji pętli zwarcia na odcinku inwerter-transformator nn/SN. Z pomocą przychodzi Sonel MZC-340-PV...
W związku z dynamicznym rozwojem farm fotowoltaicznych rośnie zapotrzebowanie na prawidłowe pomiary impedancji pętli zwarcia na odcinku inwerter-transformator nn/SN. Z pomocą przychodzi Sonel MZC-340-PV – pierwszy na świecie miernik przeznaczony do pomiarów impedancji pętli zwarcia w sieciach o napięciach dochodzących aż do 900 V AC, z kategorią pomiarową CAT IV 1000 V.
Wyładowania atmosferyczne jako nieodłączny element burz stanowią poważne zagrożenie dla ludzi oraz infrastruktury. Aby zminimalizować ryzyko strat spowodowanych przez wyładowania atmosferyczne, można skutecznie...
Wyładowania atmosferyczne jako nieodłączny element burz stanowią poważne zagrożenie dla ludzi oraz infrastruktury. Aby zminimalizować ryzyko strat spowodowanych przez wyładowania atmosferyczne, można skutecznie zabezpieczać wszelkiego rodzaju obiekty, projektując i montując instalację odgromową zgodną z obowiązującymi przepisami.
Elektroklub jest programem partnerskim dla klientów wybranych hurtowni elektrotechnicznych, który powstał we współpracy z trzema producentami z tej branży: Philips, NKT i Schneider Electric. Obecnie trwa...
Elektroklub jest programem partnerskim dla klientów wybranych hurtowni elektrotechnicznych, który powstał we współpracy z trzema producentami z tej branży: Philips, NKT i Schneider Electric. Obecnie trwa w nim wiosenna promocja, w której można wygrać supernagrody!
Chcesz zwiększyć wydajność swojej instalacji fotowoltaicznej? Pomyśl o inwerterach hybrydowych. Dowiedz się, czym są te urządzenia, jakie korzyści płyną z ich wykorzystania i dlaczego to właśnie one są...
Chcesz zwiększyć wydajność swojej instalacji fotowoltaicznej? Pomyśl o inwerterach hybrydowych. Dowiedz się, czym są te urządzenia, jakie korzyści płyną z ich wykorzystania i dlaczego to właśnie one są przyszłością zrównoważonej energetyki.
Firma CSI S.A. poszerza ofertę komputerów Mini PC o nowy produkt z serii PICO-SEMI od AAEON. Komputer PICO-EHL4-SEMI jest dostępny w dwóch wersjach procesorowych: Intel® Celeron® J6412 o mocy 10 W i Intel®...
Firma CSI S.A. poszerza ofertę komputerów Mini PC o nowy produkt z serii PICO-SEMI od AAEON. Komputer PICO-EHL4-SEMI jest dostępny w dwóch wersjach procesorowych: Intel® Celeron® J6412 o mocy 10 W i Intel® Celeron® N6210 o mocy 6,5 W.
Już wkrótce gama produktów z firmy Ewimar, zostanie wzbogacona o nowe produkty ochrony przeciwprzepięciowej, dedykowane do linii zasilających, linii pomiarowych oraz transmisyjnych.
Już wkrótce gama produktów z firmy Ewimar, zostanie wzbogacona o nowe produkty ochrony przeciwprzepięciowej, dedykowane do linii zasilających, linii pomiarowych oraz transmisyjnych.
Nowoczesne technologie doprowadziły do wyraźnej transformacji sektora budownictwa, szczególnie w kwestii poprawy efektywności energetycznej. W dobie rosnącej świadomości ekologicznej i zmian klimatycznych...
Nowoczesne technologie doprowadziły do wyraźnej transformacji sektora budownictwa, szczególnie w kwestii poprawy efektywności energetycznej. W dobie rosnącej świadomości ekologicznej i zmian klimatycznych optymalizacja zużycia energii staje się priorytetem. Jednym z ważniejszych kroków prowadzących do obniżenia klasy energetycznej budynków jest wprowadzenie świadectwa energetycznego i nowoczesnych instalacji elektrycznych.
Fronius zapewnia optymalne bezpieczeństwo i wysoki stopień zużycia energii na potrzeby własne w produkcji energii słonecznej – wszystko dzięki wysokiej jakości falownikom, do których dołącza teraz Fronius...
Fronius zapewnia optymalne bezpieczeństwo i wysoki stopień zużycia energii na potrzeby własne w produkcji energii słonecznej – wszystko dzięki wysokiej jakości falownikom, do których dołącza teraz Fronius GEN24.
Odnawialne źródła energii (OZE) odgrywają kluczową rolę w globalnych wysiłkach na rzecz zrównoważonego rozwoju i redukcji emisji gazów cieplarnianych. Jednym z wyzwań związanych z efektywnym wykorzystaniem...
Odnawialne źródła energii (OZE) odgrywają kluczową rolę w globalnych wysiłkach na rzecz zrównoważonego rozwoju i redukcji emisji gazów cieplarnianych. Jednym z wyzwań związanych z efektywnym wykorzystaniem energii ze źródeł odnawialnych jest gromadzenie i przesyłanie wyprodukowanej energii elektrycznej. W tym kontekście technologia cable pooling zyskuje na znaczeniu, umożliwiając zoptymalizowane zarządzanie przesyłem energii elektrycznej ze źródeł OZE.
Oświetlenie LED cieszy się ogromną popularnością i nie ma w tym nic dziwnego, jeśli weźmie się pod lupę wszystkie jego zalety. Żarówki LED są wykorzystywane zarówno w warunkach domowych, jak i na zewnątrz,...
Oświetlenie LED cieszy się ogromną popularnością i nie ma w tym nic dziwnego, jeśli weźmie się pod lupę wszystkie jego zalety. Żarówki LED są wykorzystywane zarówno w warunkach domowych, jak i na zewnątrz, mają różne rozmiary, dzięki czemu można je dopasować do praktycznie każdego rodzaju lamp, są energooszczędne, a to tylko kilka z wielu ich zalet. Na co zwracać uwagę przy zakupie tego rodzaju żarówek i jak dopasować ich parametry do swoich potrzeb?
Przeprowadzenie remontu to drogie i wymagające zadanie. Niemalże wszystkie wykonywane prace zmuszają zainteresowanych do podejmowania poważnych i przemyślanych decyzji finansowych. Mogą to jednak ułatwić...
Przeprowadzenie remontu to drogie i wymagające zadanie. Niemalże wszystkie wykonywane prace zmuszają zainteresowanych do podejmowania poważnych i przemyślanych decyzji finansowych. Mogą to jednak ułatwić niektóre produkty bankowe. O których z nich mowa? Tego lepiej dowiedzieć się jeszcze przed rozpoczęciem prac budowalnych.
Panele fotowoltaiczne są coraz bardziej popularne. W dobie rosnących cen energii wiele osób ceni sobie niezależność od zewnętrznych dostawców prądu, oszczędność, jaką daje fotowoltaika oraz to, że jest...
Panele fotowoltaiczne są coraz bardziej popularne. W dobie rosnących cen energii wiele osób ceni sobie niezależność od zewnętrznych dostawców prądu, oszczędność, jaką daje fotowoltaika oraz to, że jest to ekologiczne źródło energii. Montaż paneli fotowoltaicznych na działce lub dachu domu ma jeszcze jedną zaletę – w przypadku sprzedaży nieruchomości podnosi jej wartość.
Apator SA we współpracy z TAURON Dystrybucja SA uruchomił magazyn energii służący do stabilizacji parametrów pracy sieci dystrybucyjnej niskiego napięcia. To kolejny projekt realizowany przez toruńskiego...
Apator SA we współpracy z TAURON Dystrybucja SA uruchomił magazyn energii służący do stabilizacji parametrów pracy sieci dystrybucyjnej niskiego napięcia. To kolejny projekt realizowany przez toruńskiego producenta dla krajowych Operatorów Sieci Dystrybucji, którzy poszukują skutecznych rozwiązań technicznych do bilansowania sieci oraz redukcji nadmiernych obciążeń w szczytach produkcji energii z odnawialnych źródeł.
Najnowsze przemysłowe drukarki etykiet stworzone zostały z myślą o profesjonalistach, dla których ważna jest jakość, niezawodność oraz trwałość tworzonych oznaczeń. P‑touch E100VP, P-touch E300VP i P-touch...
Najnowsze przemysłowe drukarki etykiet stworzone zostały z myślą o profesjonalistach, dla których ważna jest jakość, niezawodność oraz trwałość tworzonych oznaczeń. P‑touch E100VP, P-touch E300VP i P-touch E550WVP to przenośne i szybkie urządzenia, które oferują specjalne funkcje do druku najpopularniejszych typów etykiet. Urządzenia pozwalają na szybkie i bezproblemowe drukowanie oznaczeń kabli, przewodów, gniazdek elektrycznych, przełączników oraz paneli krosowniczych.
Wiele ostatnio mówi się o poprawie efektywności energetycznej oraz energii odnawialnej w kontekście redukcji gazów cieplarnianych i rosnących kosztów energii. W silnie konkurencyjnym otoczeniu przedsiębiorstwa...
Wiele ostatnio mówi się o poprawie efektywności energetycznej oraz energii odnawialnej w kontekście redukcji gazów cieplarnianych i rosnących kosztów energii. W silnie konkurencyjnym otoczeniu przedsiębiorstwa wykazują dużą determinację do zmian prowadzących do optymalizacji kosztów, co zapewnić ma im zachowanie przewagi konkurencyjnej, wynikającej np. z przyjętej strategii przewagi kosztowej.
Inteligentny dom często mylony jest z budynkiem pasywnym. Należy jednak pamiętać, że nie można tych dwóch pojęć stosować zamiennie. Samo zastosowanie smart home i innych komponentów automatyki nie czyni...
Inteligentny dom często mylony jest z budynkiem pasywnym. Należy jednak pamiętać, że nie można tych dwóch pojęć stosować zamiennie. Samo zastosowanie smart home i innych komponentów automatyki nie czyni z tradycyjnego domu budynku pasywnego. Niewątpliwie jednak należy pamiętać, że elementy automatyki budynkowej są składową pasywnych budowli i nawet zwykłe mieszkanie potrafią uczynić bardziej oszczędnym i ekologicznym.
Jak wykazano w różnych testach, nie tylko na uczelniach technicznych w Polsce, duży procent ograniczników przepięć (SPD) dostępnych na rynku nie spełnia parametrów deklarowanych w kartach katalogowych....
Jak wykazano w różnych testach, nie tylko na uczelniach technicznych w Polsce, duży procent ograniczników przepięć (SPD) dostępnych na rynku nie spełnia parametrów deklarowanych w kartach katalogowych. Dodatkowo w różnych materiałach marketingowych również można znaleźć nie zawsze pełne informacje na temat wymagań stawianych SPD, co nie pomaga w właściwym doborze odpowiedniego modelu do aplikacji. W tym artykule postaramy się przybliżyć najważniejsze zagadnienia, które pozwolą dobrać bezpieczne ograniczniki...
System drukujący Thermomark E to całkowita nowość na rynku oznaczania. Jest to modułowy system do automatyzacji produkcji oznaczników łączący ze sobą etap drukowania i montażu różnych materiałów w jednym...
System drukujący Thermomark E to całkowita nowość na rynku oznaczania. Jest to modułowy system do automatyzacji produkcji oznaczników łączący ze sobą etap drukowania i montażu różnych materiałów w jednym cyklu roboczym. Rozwiązanie to umożliwia proste i bardzo wydajne oznaczanie przemysłowe, dzięki czemu efektywność naszej produkcji może wzrosnąć diametralnie.
Stres to jedna z rzeczy, z którą mierzymy się wszyscy, niemal każdego dnia. W domu, w pracy, niekiedy podczas podróży. Istnieje wiele zawodów, związanych z wysokim poziomem stresu. Bardzo istotna jest...
Stres to jedna z rzeczy, z którą mierzymy się wszyscy, niemal każdego dnia. W domu, w pracy, niekiedy podczas podróży. Istnieje wiele zawodów, związanych z wysokim poziomem stresu. Bardzo istotna jest wtedy odporność psychiczna osoby zatrudnionej na danym stanowisku. To cecha, jaką doceni wielu pracodawców. Dowiedzmy się więc, w jakich kategoriach zawodowych jest ona szczególnie istotna i jak może wpłynąć na Twoją karierę!
Firma SMA istnieje na rynku już od 40 lat. W ofercie producenta znajdują się falowniki do zastosowań domowych, biznesowych, komercyjnych, a także do dużych projektów.
Firma SMA istnieje na rynku już od 40 lat. W ofercie producenta znajdują się falowniki do zastosowań domowych, biznesowych, komercyjnych, a także do dużych projektów.
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.elektro.info.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.elektro.info.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.