Efektywność zagospodarowania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (część 2)

W prawodawstwie polskim można dokonać oceny efektywności zagospodarowania ZSEE na podstawie informacji zawartych w rocznych raportach o funkcjonowaniu systemu gospodarki zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym, które sporządza Główny Inspektor Ochrony Środowiska (GIOŚ) i przekazuje Ministrowi Środowiska w terminie do 30 czerwca roku następującego po roku, którego dotyczą dane, zgodnie z art. 15 ust. 5 ustawy o ZSEE [10]. Dotychczas sporządzono sześć takich raportów rocznych za lata 2007–2012.

W związku z wejściem w życie w dniu 23 stycznia 2013 r. ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach [13], przepisy o rejestrze prowadzonym przez GIOŚ zostały uchylone i do czasu utworzenia rejestru przewidzianego przepisami tej ustawy, prowadzonego przez marszałków województw, nadal obowiązuje GIOŚ prowadzenie rejestru na dotychczasowych zasadach. Zakres rocznego raportu GIOŚ obejmuje między innymi:

1. informacje o liczbie wpisanych i wykreślonych podmiotów z rejestru,
2. informacje o umowach zawieranych pomiędzy wprowadzającymi sprzęt a organizacjami odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego,
3. informacje o prowadzonych procesach odzysku oraz zdolnościach przetwórczych zakładów przetwarzania oraz instalacji, w których prowadzony jest recykling bądź inny niż recykling proces odzysku,
4. informacje i wnioski o istniejącym systemie zbierania zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych,
5. informacje o ilości zebranego zużytego sprzętu, odpadów poddanych recyklingowi i innym niż recykling procesom odzysku oraz osiągniętych poziomach zbierania, odzysku i recyklingu,
6. opis przeprowadzonych kontroli zawierający wskazane ilości podmiotów skontrolowanych – oddzielnie dla prowadzących działalność w zakresie przetwarzania ZSEE i oddzielnie dla pozostałych przedsiębiorców oraz wyniki tych kontroli,
7. tabele zawierające informacje o funkcjonowaniu systemu gospodarki ZSEE.

Ustawa o ZSEE nakłada na wszystkie zarejestrowane podmioty obowiązek sporządzania i przekazywania sprawozdań półrocznych i rocznych, które są materiałem źródłowym do sporządzania przedmiotowego raportu. Na rysunku 1. przedstawiono uczestników systemu zagospodarowania ZSEE w Polsce.

Informacje o liczbie wpisanych i wykreślonych podmiotów z rejestru w okresie od 2007 do 20012 r. jako podstawa oceny efektywności wdrażania systemu zagospodarowania ZSEE w Polsce

Od dnia 1 lipca 2006 r. GIOŚ prowadzi rejestr przedsiębiorców i organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Analizą zostały objęte raporty sporządzone za okres pełnego roku, obrazujące stan funkcjonowania gospodarki ZSEE, są to raporty za lata 2007–2012 [4, 5, 6, 7, 8, 9].

W tabeli 1. przedstawiono, jak kształtowały się na dzień 31 grudnia każdego analizowanego roku wpisy przedsiębiorców i organizacji odzysku do rejestru prowadzonego przez GIOŚ. Należy zwrócić uwagę, że liczba przedsiębiorstw ogółem nie zgadza się z liczbą wszystkich przedsiębiorstw i organizacji odzysku, prowadzących działalność w wymienionych zakresach w tabeli 1., i tak np. na koniec 2012 r. w rejestrze było wpisanych ogółem 14 746, a sumując według wymienionych zakresów działalności powinno być zarejestrowanych 16 958 podmiotów. Różnica wynika stąd, że wiele podmiotów prowadzi działalność w kilku zakresach jednocześnie, np. wprowadzająco-zbierającym, zbierająco-przetwarzającym i w zakresie recyklingu, dlatego występuje różnica w każdym analizowanym roku. Na przestrzeni sześciu lat 2007–2012 utrzymuje się tendencja wzrostu liczby przedsiębiorców wpisanych do rejestru prowadzonego przez GIOŚ, dotyczy to szczególnie przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie zbierania ZSEE.

Dynamika wzrostu ogółem przedsiębiorstw zarejestrowanych w 2012 roku w stosunku do roku 2007 wynosi 80%, co bezpośrednio przekłada się na znaczny wzrost całkowitej masy zebranego zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, która w roku 2012 wynosiła 157 178 306,36 kg i była prawie sześciokrotnie wyższa niż w roku 2007. Ponadto w okresie ostatnich sześciu lat w strukturze zarejestrowanych przedsiębiorców i organizacji odzysku dominowali przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie zbierania ZSEE.

W tabeli 2. zamieszczono dane z lat 2007–2012, dotyczące wykreślenia z rejestru GIOŚ przedsiębiorców i organizacji odzysku ZSEE na podstawie złożonych przez nich wniosków, w związku z zakończeniem prowadzonej działalności gospodarczej podlegającej obowiązkowi wpisu do rejestru GIOŚ oraz z urzędu. Podstawą wykreślenia z urzędu było między innymi: nieuiszczenie opłaty rocznej przez przedsiębiorców wprowadzających SEE, stwierdzenie rażących nieprawidłowości w wykonywaniu obowiązków wynikających z ustawy o ZSEE, niewniesienie wymaganego zabezpieczenia finansowego, stwierdzenie trwałego zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej lub wygaśnięcie decyzji związanej z gospodarką odpadami. Liczba wykreśleń z urzędu świadczy o efektywności wprowadzonego systemu zarządzania odpadami pochodzącymi ze ZSEE z punktu widzenia funkcji kontrolno-nadzorczych.

Informacje o ilości zebranego ZSEE, odpadów poddanych recyklingowi i innym niż recykling procesom odzysku oraz osiągniętych poziomach zbierania, odzysku i recyklingu w okresie od 2007 do 2012 r. jako podstawa oceny efektywności funkcjonowania systemu zagospodarowania ZSEE w Polsce

Tabelaryczne zestawienie danych uwzględniające podział sprzętu elektrycznego i elektronicznego zgodnie z ustawą o ZSEE [10, 11] na 10 grup, tj. wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego (gr. 1), małogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego (gr. 2), sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny (gr.  3), sprzęt audiowizualny (gr.  4), sprzęt oświetleniowy (gr. 5), narzędzia elektryczne i elektroniczne (gr. 6), zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy (gr.  7), przyrządy medyczne (gr.  8), przyrządy do nadzoru i kontroli (gr. 9), automaty do wydawania (gr. 10), dotyczące ilości wprowadzanego sprzętu, zebranego zużytego sprzętu oraz przetworzonego zużytego sprzętu zawierają załączniki nr 1 do raportów rocznych sporządzanych przez GIOŚ za okres 2007–2012 [4, 5, 6, 7, 8, 9]. Natomiast tabelaryczne zestawienie danych uwzględniające podział SEE na grupy, ale dotyczące odpadów pochodzących ze zużytego sprzętu poddanych odzyskowi i recyklingowi oraz użytego ponownie w całości zawierają załączniki nr  2 do raportów rocznych sporządzanych przez GIOŚ za okres 2007–2012 [4, 5, 6, 7, 8, 9].

Jak wynika z danych zawartych w załącznikach nr 1 i 2 do raportów GIOŚ na terytorium Polski w okresie 2007–2012 łącznie wprowadzono 3 051 380 323 kg sprzętu elektrycznego i elektronicznego, najwięcej w 2008 r. – 564 179 155,7 kg, a najmniej w 2009 – 446 725 397,2 kg, natomiast w 2012 r. – 481 230 926,9 kg.

Udział procentowy całkowitej masy wprowadzonego sprzętu w każdej grupy w łącznej masie wprowadzanego SEE w poszczególnych latach badanego okresu przedstawiono na rysunku 2. Największą masę sprzętu wprowadzono w grupie 1 – wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego.

Przy czym grupa 1 najniższą wartość udziału w wysokości 46,92% osiągnęła w 2008 r., natomiast najwyższą w 2012 r. – 50,3%. Istotny udział w masie wprowadzanego sprzętu stanowią również grupy 4 i 3, czyli sprzęt audiowizualny oraz sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny. Dla grupy 4 wartość największa udziału wystąpiła w roku 2009 i wynosiła 13,9%, natomiast najniższa w 2012 r. – 10,79%, dla grupy 3 odpowiednio najwyższa w roku 2008 – 13,07%, a najniższa w roku 2010 – 10,68%, natomiast w roku 2012 wynosiła 10,79%. Najmniej wprowadzono sprzętu zakwalifikowanego do grupy 10 – automaty do wydawania. Udział tej grupy wahał się na przestrzeni analizowanych sześciu lat pomiędzy 0,42% (2012) a 0,73% (2008).

Na przestrzeni analizowanych sześciu lat wprowadzono w Polsce SEE z grupy 1 – duże AGD o łącznej masie 1 488 595 351,94 kg, z grupy 3 – sprzęt teleinformatyczny i komputerowy o łącznej masie 356 410 501,18 kg oraz z grupy 4 – sprzęt audiowizualny o łącznej masie 310 476 176,88 kg.

Udział procentowy grupy 1 w łącznej masie wprowadzanego sprzętu w okresie sześciu lat wynosił 48,78%, grupy 3 – 11,68%, a grupy 4 – 11,89%.

Od 2007 r. do 2012 r. zebrano zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego o łącznej masie 605 156 210,1 kg, co stanowi 20% łącznej masy sprzętu wprowadzonego na rynek w tym okresie, najwięcej zebrano w 2012 r. – 157 178 306,4 kg, a najmniej 2007 r. – 27 173 854,81 kg. W tym okresie najwięcej zużytego sprzętu zebrano z gospodarstw domowych o łącznej masie 540 152 292,57 kg, co stanowi 90% masy zebranego sprzętu, a z innych źródeł niż gospodarstwa domowe 65 003 917,53 kg, co stanowi 10% masy całkowitej zebranego ZSEE.

Na rysunku 3. dla każdego roku z przedziału lat 2007–2012 przedstawiono strukturę udziału łącznej masy zebranego z gospodarstw domowych zużytego sprzętu w poszczególnych 10 grupach w łącznej masie zebranego zużytego sprzętu z gospodarstw domowych. Jak można zauważyć, od roku 2009 do 2012 struktura udziału jest zbliżona. Największy udział ma na przestrzeni sześciu lat sprzęt grupy 1, który w latach 2009–2012 przyjmuje wartości z przedziału <46,63%, 49,69%>, następnie sprzęt grupy 4 – <13,54%, 15,71%> i grupy 3 – <13,31%, 15,32%>.

Na rysunku 4. dla każdego roku z przedziału lat 2007–2012 przedstawiono strukturę procentowego udziału poszczególnych 10 grup zebranego zużytego sprzętu ze źródeł innych niż gospodarstwa domowe w łącznej masie zebranego zużytego sprzętu ze źródeł innych niż gospodarstwa domowe. Jak można zauważyć w strukturach rocznych charakteryzujących poszczególne lata 2007–2012 największy udział ma na przestrzeni sześciu lat sprzęt grupy 3 – sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny, udział ten przyjmuje wartości z przedziału <30,62%, 44,15%>, następnie sprzęt grupy 1 – wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego – <15,02%, 36,84%> i grupy 5 – sprzęt oświetleniowy < 5,31%, 24,14%>. Sprzęt grupy 6 – narzędzia elektryczne i elektroniczne wykazuje tendencję wzrostową udziału w tym okresie: udział wynoszący w 2007 r. 5,56% osiągnął w 2012 roku wartość 9,90%.

W analizowanym okresie sześciu lat przetworzono w kraju zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego o łącznej masie 591 035 090,43 kg, co stanowi 98% łącznej masy zebranego zużytego sprzętu w tym okresie. Największą masę przetworzono w 2012 r. – 159 413 737,37 kg, a najmniejszą w 2007 r. – 25 164 664,32 kg.

Na rysunku 5. dla każdego roku z przedziału lat 2007–2012 przedstawiono strukturę procentowego udziału poszczególnych 10 grup zużytego sprzętu przetworzonego w łącznej masie zużytego sprzętu przetworzonego. W 2012 roku udział poszczególnych grup ZSEE przetworzonego w kraju w łącznej masie sprzętu zużytego przetworzonego w kraju kształtował się następująco: grupa 1 – 51,98%, grupa 2 – 10%, grupa 3 – 11,40%, grupa 4 – 13,31%, grupa 5 – 4,07%, grupa 6 – 6,57%, grupa 7 – 1,74%, grupa 8 – 0,39%, grupa 9 – 0,39% i grupa 10 – 0,15%. Wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego, czyli sprzęt grupy 1, stanowił podstawową masę odpadów przetwarzanych w kraju na przestrzeni sześciu analizowanych lat. W 2007 r. przetworzono 7 702 849,30 kg zużytego sprzętu grupy 1, a w 2012 r. – 82 870 028,40 kg.

Roczne poziomy zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego dla każdej z wyróżnionych 10 grup są mierzone udziałem masy zebranego zużytego sprzętu w danej grupie w masie wprowadzonego sprzętu w tej grupie na rynek w Polsce. Na rysunku 6. przedstawiono dla poszczególnych grup zużytego sprzętu roczne poziomy zbierania w kolejnych latach 2007–2012. Wynika stąd, że najwyższy poziom zbierania wystąpił w okresie ostatnich sześciu lat w 2012 roku w grupie 3 – sprzęt teleinformatyczny i komputerowy (47,47%), na drugim miejscu w grupie 4 – sprzęt audiowizualny (46,65%), na trzecim uplasowała się grupa 7 – zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy (36,49%). Grupa 1 – wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego w 2012 r. z poziomem zbierania 30,78% zajęła miejsce piąte. Ponadto można zauważyć, że na przestrzeni ostatnich sześciu lat w większości grup ZSEE występuje tendencja wzrostu poziomu zbierania. Najniższe poziomy zbierania charakteryzujące poszczególne grupy wystąpiły w 2007 r. za wyjątkiem grupy 10 – automaty do wydawania, gdyż najniższy dla tej grupy poziom zbierania wystąpił w 2008 r. (3,43%), natomiast w 2012 r. wyniósł 10,9% i był najwyższy.

Roczne poziomy przetwarzania dla każdej z dziesięciu grup zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego mogą być wyznaczane jako udział całkowitej masy ZSEE przetworzonego w danej grupie w całkowitej masie sprzętu z tej grupy wprowadzonego na rynek lub zebranego. Na rysunku 7. zobrazowano poziomy przetwarzania ZSEE dla wyróżnionych grup określone w stosunku do sprzętu wprowadzanego na rynek w latach 2007-2012. Grupa 1 – duże AGD osiągnęła najwyższy poziom przetworzenia w 2012 r. – 34,23%, natomiast w 2011 r. grupa 2 – małe AGD – 43,45% oraz grupa 7 – zabawki elektryczne i elektroniczne – 41,15% pozostałe wszystkie grupy w 2012 r., czyli grupa 3- sprzęt teleinformatyczny i komputerowy – 34,98%, grupa 4 – sprzęt audiowizualny- 42,19%, grupa 5 – sprzęt oświetleniowy -21,43%, grupa 6 – elektronarzędzia – 24,93%, grupa 8 – sprzęt medyczny -12,44%, grupa 9 – sprzęt do nadzoru i kontroli – 11,39%, grupa 10 – automaty do wydawania – 10,9%.

Roczne poziomy przetwarzania dla każdej z dziesięciu grup zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego w odniesieniu do zebranego ZSEE w każdej grupie w latach 2007–2012 przedstawiono na rysunku 8.

Można zaobserwować, że roczne poziomy przetwarzania zebranego ZSEE są znacznie wyższe niż poziomy roczne przetwarzania odnoszące się do sprzętu wprowadzonego na rynek (rys. 7.). Roczne poziomy przetwarzania zebranego ZSEE dla poszczególnych grup w roku 2012 wynosiły odpowiednio dla: grupy 1 – 111,22%, grupy 2 – 108,59%, grupy 3 – 73,7%, grupy 4 – 90,44%, grupy 5 – 98,15%, grupy 6 – 120,39%, grupy 7 – 92,7%, grupy 8 – 102,79%, grupy 9 – 83% i grupy 10 – 107,31%. Tak wysokie poziomy przetwarzania, które dla pięciu grup sprzętu wynosiły ponad 100% świadczą, że oprócz sprzętu zbieranego w tych grupach przetwarzany jest sprzęt zużyty pochodzący z importu lub działa „szara strefa”, handel świadectwami przetworzonego ZSEE bądź dane są niewiarygodne obarczone błędem nierzetelnych danych zamieszczonych w sprawozdaniach podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbiórki i przetwarzania ZSEE.

W przeliczeniu na jednego mieszkańca w ciągu roku zebrano ZSEE odpowiednio: 2012 r. – 3,88 kg, 2011 r. – 3,55 kg, 2010 r. – 2,8 kg, 2009 r. – 2,7 kg, 2008 r. – 1,48 kg, 2007 r. – 0,71 kg.

Całkowita masa odpadów powstałych ze zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego w ciągu ostatnich sześciu lat, tj. od 2007 do 2012 r. poddanych recyklingowi wynosiła 476 025 368,20 kg, poddanych procesowi odzysku innemu niż recykling 5 835 776,11 kg, sprzętu przekazanego do ponownego użycia 2 564 403,40 kg. W największym stopniu poddano procesowi recyklingu masę odpadów powstałych ze zużytego sprzętu grupy 1 – 244 002 334,39 kg, następnie grupy 3 – 56 528 669,47 kg, grupy 4 – 46 310 299,83 kg, grupy 6 (elektronarzędzia) – 30 738 700,66 kg i grupy 5 (sprzęt oświetleniowy) – 26 027 787,93 kg.

W roku 2012 poddano procesom zagospodarowania największą masę odpadów powstałych ze ZSEE, tj. 135 530 749,54 kg w tym całkowita masa odpadów powstałych ze zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego poddanych recyklingowi wynosiła 133 701 220,54 kg, poddanych procesowi odzysku innemu niż recykling 1 033 703,00 kg, sprzętu przekazanego do ponownego użycia 795 826,00 kg.

W 2012 roku w największym stopniu poddano procesowi recyklingu masę odpadów powstałych ze zużytego sprzętu grupy 1 – 72 919 816,70 kg, następnie grupy 4 – 17 315 629,40 kg, grupy 2 (małogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego) – 13 289 356,80 kg, grupy 3 (sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny) – 12 467 934,40 kg i grupy 6 (elektronarzędzia) – 8 702 932,34 kg.

Natomiast w masie odpadów poddanych procesowi odzysku innemu niż recykling w 2012 r. największą część stanowią odpady powstałe ze zużytego sprzętu z grupy 1 – wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego, tj. 425 952,00 kg, co odpowiada 42% całkowitej masy odpadów poddanych procesowi odzysku innemu niż recykling.

W 2012 r. całkowita masa sprzętu zużytego przekazanego do ponownego użycia stanowiła 1% całkowitej masy zużytego sprzętu poddanego recyklingowi, odzyskowi i użytego ponownie w całości. Największy udział w całkowitej masie sprzętu zużytego przekazanego do ponownego użycia wynoszący 74% ma sprzęt z grupy 3 – sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny.

Wnioski

Należy zwrócić uwagę, że ocena efektywności zagospodarowania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego ma istotne znaczenie w aspekcie zapewnienia bezpieczeństwa człowieka i środowiska. Podstawą oceny jest wiarygodność przekazywanych informacji do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska od przedsiębiorców i organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Według GIOŚ do bazy informacji związanej z wyznaczaniem osiągniętych poziomów zbierania, odzysku, przetwarzania i recyklingu w 2012 r. wprowadzono dane z 26 774 sprawozdań, a według stanu wiedzy GIOŚ powinno być ich ponad 35 000. Rzetelność danych ujętych w sprawozdaniach przedsiębiorców i organizacji odzysku ma bezpośredni wpływ na dane zamieszczone w rocznych sprawozdaniach GIOŚ o funkcjonowaniu gospodarki zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym. Niestety w okresie ostatnich sześciu lat ciągle są popełniane błędy w sporządzaniu raportów przekazywanych do GFOŚ. W 2012 r. GIOŚ wysłał pisma do około 2500 przedsiębiorców i organizacji odzysku SEE, w których wskazywał błędy i zobowiązywał do wysyłania korekt nieprawidłowo sporządzonych sprawozdań.

Na 172 zakłady przetwarzające ZSEE tylko 85 z nich zawarło jedną lub więcej umów z wprowadzającymi sprzęt, lub organizacjami odzysku SEE. Zatem ponad połowa zakładów przetwarzania wpisanych do rejestru GIOŚ nie była finansowana przez żadnego wprowadzającego SEE na rynek, co potwierdza istnienie różnicy między masą sprzętu uwidocznioną na zaświadczeniach o zużytym sprzęcie (zaświadczenia o masie przetworzonego zużytego sprzętu są wystawiane dla wprowadzających sprzęt, którzy zawarli umowy z prowadzącymi zakłady przetwarzania lub organizacjami odzysku) a masą uwidocznioną w sprawozdaniach o przetworzonym zużytym sprzęcie (sprawozdania uwzględniają masę przetworzonego zużytego sprzętu wynikającą z zaświadczeń wystawionych wprowadzającym o zużytym sprzęcie oraz pozostałą masę zużytego sprzętu przetworzonego w zakładzie przetworzenia). Ten fakt ma miejsce od początku istnienia w Polsce systemu zagospodarowania ZSEE. Zanotowany w 2012 r. wzrost liczby zarejestrowanych podmiotów zbierających zużyty sprzęt związany jest z wejściem w życie przepisów ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw i rejestracji przedsiębiorstw gospodarki komunalnej.

Porównując dane w zakresie zebranego zużytego sprzętu przez zbierających oraz przetworzonego zużytego sprzętu przez przetwarzających wyraźnie widać, że część zbierających zużyty sprzęt nie przedłożyła do GIOŚ wymaganych sprawozdań, co skutkuje zmniejszonym współczynnikiem zbiórki ZSEE w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Gdyby sprawozdania o masie zebranego i przekazanego do przetwarzania ZSEE były sporządzane wyłącznie przez zakłady przetwarzania, to opierając się na danych z tych sprawozdań GIOŚ twierdzi, że poziom zbierania przekroczyłby poziom wymagany dyrektywą WEEE, czyli 4 kg na mieszkańca na rok. Jednak przy obecnej liczbie zarejestrowanych przedsiębiorców zbierających zużyty sprzęt (ponad 11 000) i dotychczasowo funkcjonującym systemie zbierania danych od tych podmiotów, sprawozdania roczne GIOŚ są obarczone błędem i nie mogą w pełni odzwierciedlać rzeczywistego stanu zagospodarowania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego w Polsce. Należy podjąć niezwłocznie działania w celu usprawnienia systemu przekazywania rzetelnych danych o zagospodarowanych odpadach pochodzących ze ZSEE.

Największym problemem polskiego systemu zagospodarowania odpadów ZSEE, ze względu na skalę patologii, jest niszczenie opłacalnej działalności tych spośród przedsiębiorców, którzy nie stosują praktyk polegających na sprzedaży zaświadczeń potwierdzających odzysk i recykling ZSEE, pomimo że w rzeczywistości nie dokonywali takich operacji lub też dokonywali ich na znacznie mniejszą skalę. Istniejący system kontroli zaświadczeń nie jest skuteczny, a obowiązujące prawo nie ułatwia zadania Wojewódzkim Inspektoratom Ochrony Środowiska. Na przeszkodzie stoi wieloletnie niedostateczne finansowanie zadań Inspekcji Ochrony Środowiska. Tolerowanie takich praktyk może spowodować załamanie się systemu w takim stopniu, że niemożliwe okaże się uzyskanie poziomów odzysku i recyklingu zapisanych w znowelizowanej dyrektywie WEEE 2012/19/UE.

Ocena efektywności zagospodarowania ZSEE wykazała, że systematycznie z roku na rok zmniejsza się ryzyko występujących zagrożeń dla środowiska i zdrowia ludzi spowodowanych dużą ilością wprowadzanego sprzętu na terytoriom Polski i wzrastająca ilością wycofywanego z eksploatacji na skutek zużycia technicznego, ekonomicznego, technologicznego. Jednakże patologie występujące w tym obszarze wymagają wprowadzenia odpowiednich uregulowań prawnych w aktualnie nowelizowanej ustawie o ZSEE.

Literatura

1. Dyrektywa 2002/96/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE)
2. Dyrektywa 2002/95/WE Parlamentu Europejskiego i rady z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie ograniczenia stosowania niektórych niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym
3. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/19/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE). Dz. Urz. UE L 197/38.
4. Raport o funkcjonowaniu systemu gospodarki zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym w 2007 r., GIOŚ, Warszawa, czerwiec 2008 r.
5. Raport o funkcjonowaniu systemu gospodarki zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym w 2008 r., GIOŚ, Warszawa, czerwiec 2009 r.
6. Raport o funkcjonowaniu systemu gospodarki zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym w 2009 r., GIOŚ, Warszawa, czerwiec 2010 r.
7. Raport o funkcjonowaniu systemu gospodarki zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym w 2010 r., GIOŚ, Warszawa, czerwiec 2011 r.
8. Raport o funkcjonowaniu systemu gospodarki zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym w 2011 r., GIOŚ, Warszawa, czerwiec 2012 r.
9. Raport o funkcjonowaniu systemu gospodarki zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym w 2012 r., GIOŚ, Warszawa, czerwiec 2013 r.
10. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Dz. U. z 2005 r., nr 180, poz1495 oraz przepisy wykonawcze.
11. Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Dz. U. z 2008 r., nr 223, poz. 1464.
12. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity – Dz. U. z 2010 r., nr 185, poz. 1243.
13. Ustawa z 14 grudnia 2012 r. o odpadach. Dz.U.2013 r., poz. 21.
14. www.elektroeko.pl

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!