Zróżnicowane wymagania dotyczące pewności zasilania wymusiły wprowadzenie klasyfikacji odbiorników energii elektrycznej na kategorie zasilania, które można sklasyfikować zgodnie z kryterium przyjętym w gospodarce energetycznej:
- odbiorniki III kategorii zasilania – odbiorniki, w których dowolnie długa przerwa w dostawie energii elektrycznej nie spowoduje żadnych negatywnych skutków,
- odbiorniki II kategorii zasilania - odbiorniki, w których krótka przerwa w dostawie energii elektrycznej (do kilku minut) nie spowoduje negatywnych skutków,
- odbiorniki I kategorii zasilania – odbiorniki, w których nawet krótka przerwa w dostawie energii elektrycznej może spowodować zagrożenie życia ludzi lub
znaczne straty materialne spowodowane np. przerwaniem procesu produkcyjnego.
Przykładowy układ zasilania obiektu budowlanego, w którym występują wszystkie kategorie zasilania, przedstawia rysunek 1.
Do
najbardziej wrażliwych odbiorników wspomagających ewakuację należą:
oświetlenie awaryjne, dźwigi dla ekip ratowniczych, DSO. Urządzenia te
należy zaliczyć do I kategorii zasilania, w celu wyeliminowania zakłóceń
w ich pracy spowodowanych zasilaniem ich energią elektryczną o
niewłaściwych parametrach.
Przeczytaj także: Wpływ jakości energii elektrycznej dostarczanej do urządzeń elektrycznych, które muszą funkcjonować w czasie pożaru, na warunki ewakuacji (część 1.)
Zapad napięcia lub jego odchylenie powoduje silne zakłócenia szczególnie oświetlenia oraz komunikatów przekazywanych za pośrednictwem DSO. Zniekształcone komunikaty lub gwałtowne zmiany oświetlenia powodują pogłębianie stresu u osób uwięzionych w płonącym budynku, a w skrajnym przypadku mogą doprowadzić do paniki wśród osób ewakuowanych. W celu wyeliminowania zakłóceń przychodzących z sieci elektroenergetycznej, obwody zasilające te odbiorniki należy objąć systemem zasilania gwarantowanego z wykorzystaniem zasilaczy UPS.
Zespół prądotwórczy stanowi w tym przypadku źródło zasilania awaryjnego i stosowany jest tylko w niektórych obiektach wymagających zwiększonej pewności zasilania.
Przeczytaj także: Jakość energii elektrycznej – wybrane zagadnienia identyfikacji parametrów
Zespoły prądotwórcze dzieli się ze względu na czas rozruchu, tj. czas, jaki upływa od chwili zaniku napięcia w sieci elektroenergetycznej do chwili jego podania z generatora zespołu prądotwórczego na zespoły:
- z długotrwałym zanikiem napięcia,
- z krótkotrwałym zanikiem napięcia,
- bez zaniku napięcia.
Do zasilania wrażliwych urządzeń ppoż. wspomagających ewakuację nadaje się jedynie zespół prądotwórczy zaliczony do kategorii bez zaniku napięcia. Na rysunku 2. został przedstawiony schemat zespołu prądotwórczego z zerowym czasem przełączenia na zasilanie awaryjne.
Przeczytaj także: Warunki pracy baterii kondensatorów a zagrożenie pożarowe
W układzie przedstawionym na rysunku 2. zastosowano silnik elektryczny synchroniczny o mocy równej mocy generatora zespołu prądotwórczego. Zasilanie odbiorników jest realizowane w sposób ciągły nie z sieci elektroenergetycznej, lecz z generatora zespołu prądotwórczego. W normalnym stanie pracy silnik elektryczny (1) jest zasilany z sieci elektroenergetycznej i napędza generator zespołu (2) wraz z kołem zamachowym (3).